Tình hình sốt xuất huyết diễn biến phức tạp, 28 người tử vong

Tại Việt Nam cũng như các nước trong khu vực Đông Nam Á tình hình dịch sốt xuất huyết rất phức tạp. Cho đến thời điểm này, tại Việt Nam đã có 28 trường hợp tử vong do sốt xuất huyết.

Bệnh nhi bị sốt xuất huyết điều trị tại BV Nhi đồng I, TP.HCM
28 trường hợp tử vong do sốt xuất huyết

Theo Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế hiện nay bệnh sốt xuất huyết (SXH) là vấn đề y tế công cộng mang tính toàn cầu và được Tổ chức Y tế thế giới đánh giá là một trong những bệnh do véc tơ truyền quan trọng nhất. Kể từ khi được phát hiện vào những năm 50 của thế kỷ trước, sốt xuất huyết liên tục lan rộng ra các quốc gia, hiện sốt xuất huyết đang lưu hành ở trên 128 quốc gia thuộc các khu vực có khí hậu nhiệt đới và á nhiệt đới như vùng Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương, châu Mỹ, châu Phi. Ước tính có khoảng 390 triệu trường hợp mắc mỗi năm, số người mắc đã tăng tới 30 lần trong 50 năm qua.

Tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết không ổn định phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời tiết khí hậu, lượng mưa trong năm. Theo thông báo của Tổ chức Y tế thế giới ngày 08/9/2015, năm 2015, sốt xuất huyết có biểu hiện gia tăng ở rất nhiều quốc gia, đặc biệt tại khu vực châu Á Thái Bình Dương.

Tại Việt Nam, tích lũy từ đầu năm 2015, cả nước ghi nhận 43 nghìn trường hợp mắc tại 53 tỉnh, thành phố, 28 trường hợp tử vong, số mắc cao hơn so với cùng kỳ năm 2014 (năm 2014 là năm có số mắc thấp nhất trong vòng 10 năm qua) nhưng đều thấp hơn sới với tất cả các năm trước và có nguy cơ tiếp tục gia tăng nếu không triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống.

Đến nay, sốt xuất huyết chưa có vắc xin phòng bệnh và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nên biện pháp phòng bệnh chủ yếu là diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt. Bộ Y tế tiếp tục phối hợp với địa phương, đơn vị và đặc biệt là sự vào cuộc của chính quyền địa phương quyết liệt và ý thức thái độ hợp tác của người dân nhằm chủ động phòng chống dịch bệnh hiệu quả.

Tại Malaysia, với dân số 26 triệu người, tuy nhiên số ca mắc và tử vong do số xuất huyết, tính đến ngày 12/9/2015 đã ghi nhận 85.488 trường hợp mắc, trong đó số ca tử vong là 234 trường hợp (tăng 21.5% so với cùng kỳ năm 2014 (n=70,337). Riêng trong tuần từ 6-12/9/2015, ghi nhận 2.604 trường hợp (tăng 17% so với tuần trước, tăng 21,5% so với cùng kỳ năm 2014 và tăng 300% so với cùng kỳ năm 2013.

Tại Philippines, tính đến tháng 9/2015, tại tại Philippin ghi nhân 65.421 trường hợp mắc SXH, trong đó có 193 trường hợp tử vong (tăng 10.2% so với cùng kỳ năm ngoái).Tại Singapore, tính đến ngày 19/9/2015, Singapore đã ghi nhận 7.136 trường hợp mắc SXH. Trong tuần từ 13- 19/9/ 2015, 303 trường hợp mắc được báo cáo, tăng 85 ca so với tuần trước. Tại Cămpuchia, quốc gia Đông Nam Á này với dân số 6 triệu người, tính đến tháng 9/2015, nước này đã ghi nhận 7.799 trường hợp mắc sốt xuất huyết, trong đó có 16 trường hợp tử vong, số mắc tăng 350 % so với cùng kỳ năm 2014.

Ngoài ra, dịch Sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia trên thế giới, tại Lào tính từ đầu năm đến 11/9/2015, có 1.183 trương hợp mắc, tại Úc trong 8 tháng đầu năm 2015quốc gia này đã ghi nhận 1.305 trường hợp mắc sốt xuất huyết, tính đến ngày 08/9/2015, tại Samoa ghi nhận 630 trường hợp mắc triệu chứng giống SXH được ghi nhận, dịch sốt xuất huyết tại American Samoa (DENV-3), tính đến ngày 13/9/2015 đã có 422 trường hợp được thông báo, dịch sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp, trong 10 tháng đầu năm 2015, tại Ấn Độ ghi nhận 6.500 trường hợp mắc, trong đó có ít nhất 25 trường hợp tử vong.

Biến đổi khí hậu dẫn tới dịch bệnh phức tạp

Nguyên nhân là sau nhiều năm số người mắc sốt xuất huyết thấp, số người chưa từng nhiễm sốt xuất huyết gia tăng, nên nguy cơ mắc bệnh này sẽ cao trong năm nay. Hơn nữa, các vật chứa nước có lăng quăng càng lúc càng đa dạng, vừa có lu, khạp chứa nước trong và ngoài nhà, vừa có các vật linh tinh, phế thải ngoài nhà chứa nước mưa có loăng quăng.

Mặt khác, hiện tượng El Nino năm nay được đánh giá là mạnh nhất trong nhiều năm qua, gây nên thời tiết khô hạn khiến việc tích trữ nước gia tăng, gia tăng nhiệt độ trung bình, khiến cho thời gian phát triển chu kỳ trứng thành muỗi rút ngắn, kéo dài thời gian sống của muỗi, làm gia tăng mật độ muỗi khiến tăng nguy cơ dịch sốt xuất huyết. Nước ta đã từng trải qua vụ dịch sốt xuất huyết lớn nhất năm 1998, tương ứng với thời kỳ hoạt động của hiện tượng El nino 1997-1998.

Hiện tại, số mắc sốt xuất huyết tập trung chủ yếu ở các tỉnh/thành phố có nhiều khu công nghiệp/nhà máy sản xuất; nhiều khu nhà trọ dành cho người lao động nhập cư và có hạ tầng đô thị phát triển nhưng chưa đáp ứng kịp đà tăng dân số như TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương, Long An và Bà Rịa Vũng Tàu...

Khánh Ngọc