Tin thế giới 25/12: Cựu Thủ tướng Ukraine bị tạm giữ, Jerusalem thêm đại sứ quán

Trung Đông

*Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani mới đây đã nhận định rằng quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô Israel của Mỹ có thể sẽ khiến xung đột giữa Israel và Palestine trở nên căng thẳng. Ông Larijani cũng nói thêm rằng Mỹ đang có ý định chia cắt Trung Đông và khẳng định rằng chính Mỹ “đã sinh ra chủ nghĩa khủng bố đang tồn tại” trong khu vực.

Jerusalem hiện là vùng lãnh thổ tranh chấp giữa Israel và Palestine.

*Thêm một quốc gia nữa đã tiếp bước Mỹ tuyên bố sẽ di dời đại sứ quán về Jerusalem, đó là Guatemala. Được biết, sau cuộc trao đổi qua điện thoại với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Tổng thống Guatemala Jimmy Morales đã đưa ra quyết định trên do “quan hệ thân thiết giữa hai nước kể từ khi Guatemala ủng hộ sự thành lập của Nhà nước Israel”. Guatemala là một trong số 9 quốc gia bỏ phiếu ủng hộ quyết định của Mỹ tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, trong khi đó có đến 128 nước ủng hộ nghị quyết Liên Hợp Quốc nhằm bác bỏ quyết định của Mỹ.

*Quân đội Syria và các lực lượng vũ trang do Iran hậu thuẫn đã tiến sâu vào khu vực phía Đông và Nam thành phố Beit Jin ở vùng Tây Ghouta, địa bàn duy nhất mà quân nổi dậy còn kiểm soát trong khu vực. Việc Iran đang ngày càng có ảnh hưởng lớn tại Syria đang khiến Israel quan ngại, và Israel đã triển khai máy bay và tiến hành các cuộc không kích vào các cứ điểm được cho là của các lực lượng vũ trang thân Iran.

Châu Âu

*Về việc cựu Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk bị bắt giữ tại sân bay Geneva (Thụy Sĩ) nhưng sau đó được thả, Interpol thông báo rằng mặc dù Nga có yêu cầu truy nã ông Yatsenyuk trên thế giới do những tội danh ông phạm phải khi chiến đấu chống lại quân đội Nga ở Chechnya, song cơ quan này đã bác bỏ yêu cầu này, gọi nó là điều “hết sức vô lý” và rằng ông Yatsenyuk không gặp “trở ngại chính thức đối với việc di chuyển” trên toàn cầu.  

Thủ tướng Áo Sebastian Kurtz.

*Thủ tướng Áo Sebastian Kurtz mới đây đã tuyên bố rằng Thổ Nhĩ Kỳ không đủ tư cách để trở thành thành viên của Liên minh Châu Âu (EU). Nguyên nhân mà ông đưa ra đó là do những chính sách “vi phạm nghiêm trọng quyền con người, các quyền cơ bản và tự do” mà Ankara đã theo đuổi trong những năm gần đây. Quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và EU đã xấu đi kể từ sau âm mưu đảo chính diễn ra vào tháng 7/2016, khi các nước Châu Âu chỉ trích hành động bắt giữ hàng loạt mà nước này tiến hành. Chính Áo là nước đề xuất ý kiến ngừng đàm phán xem xét cho Thổ Nhĩ Kỳ gia nhập EU.

Trung Quốc

*Một báo cáo do chính phủ Trung Quốc tiến hành cho biết, các dự án xây dựng mà nước này tiến hành trên các đảo mà nước này chiếm đóng trái phép trên Biển Đông nay đã là 290.000 mét vuông (tương đương 72 mẫu). Trung Quốc đã đẩy mạnh cải tạo đảo và bãi đá ngầm trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam, đồng thời xây dựng đường băng và các cơ sở hạ tầng nhiều khả năng sẽ được dùng cho mục đích quân sự. Động thái này đã khiến Mỹ, nước đang tổ chức các cuộc tuần tra trên biển bằng tàu chiến, và các nước trong khu vực bất bình.

Triều Tiên

Tên lửa đạn đạo Hwasong-15 được Triều Tiên phóng thử.

*Bộ Ngoại giao Triều Tiên mới đây đã tuyên bố rằng lệnh trừng phạt mà Liên Hợp Quốc vừa áp đặt là “hành động chiến tranh”, “xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Triều Tiên… gây tổn hại tới hòa bình và sự ổn định trên bán đảo Triều Tiên cũng như cả khu vực” do “Mỹ và các nước ủng hộ dàn dựng”. Trước đó vào ngày 22/12, Liên Hợp Quốc đã áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt mới nhằm phong tỏa gần như hoàn toàn các hoạt động xuất nhập khẩu của Triều Tiên, sau khi nước này thử nghiệm thành công tên lửa đạn đạo Hwasong-15 vào ngày 29/11.

*Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov mới đây đã tuyên bố rằng Nga sẵn sàng giúp đỡ Mỹ và Triều Tiên đàm phán để giải quyết căng thẳng hiện tại. “Chúng tôi tin chắc rằng không chỉ Triều Tiên mà còn Mỹ và các đồng minh của nước này cần phải tránh bất kỳ các bước mà có thể kích động một cuộc khủng hoảng để có thể khởi động quá trình đàm phán. Nga sẽ góp phần thúc đẩy điều này bằng mọi cách”, ông nói.