Tin thế giới 16/1: Mỹ hành động lạ ở Syria, Anh “thách thức” Trung Quốc

Trung Đông

*Mặc dù đã tuyên bố rút quân khỏi Syria sau khi khẳng định IS đã bị đánh bại, song Mỹ vẫn muốn kiểm soát vùng trời Syria. Phát ngôn viên Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Ibrahim Kalin cho biết phái đoàn do Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton đã nói về một “tài liệu 5 điểm”, trong đó đề cập đến cam kết rút quân của Mỹ cũng như mong muốn “tiếp tục sự hiện diện của mình trên không phận Syria” nhằm thể hiện quyết tâm chống khủng bố IS.

Hình ảnh một cuộc không kích của liên quân Mỹ ở Syria.

*Mỹ đã lên tiếng chỉ trích hoạt động phóng tên lửa mang vệ tinh của Iran diễn ra gần đây là dấu hiệu cho thấy nước này đang “theo đuổi phát triển tên lửa có khả năng đe dọa Châu Âu và Trung Đông”. Iran đã nhiều lần khẳng định rằng chương trình không gian của họ không vi phạm thỏa thuận hạt nhân được ký kết vào năm 2015, và dự kiến nước này sẽ tiếp tục phóng vệ tinh trong vài ngày tới.

*Trong lúc bắt đầu rút quân khỏi Syria, Mỹ đã giảm đăng tải thông tin về các cuộc không kích ở Syria trong những ngày gần đây. Lực lượng Đặc nhiệm Hỗn hợp Mỹ phục vụ Chiến dịch chống IS (CJTF-OIR) cho biết họ đã giải phóng được 99% vùng lãnh thổ từng năm trong tay của IS, và Mỹ cũng đã cam kết sẽ tiếp tục triển khai chiến dịch chống khủng bố trong thời gian tới.

*Trong khi đó, lực lượng người Kurd tuyên bố sẽ không hoạt động trong vùng an toàn mà Tổng thống Trump và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã thống nhất thiết lập ở miền Bắc Syria. Một thủ lĩnh của lực lượng người Kurd cho biết vùng an toàn này “vi phạm chủ quyền của đất nước Syria cũng như chủ quyền của khu vực tự trị của chúng tôi” và yêu cầu lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc có mặt để ngăn các cuộc tấn công bất ngờ của Thổ Nhĩ Kỳ.

Châu Âu

*Đại sứ Mỹ và Nga tại Hà Lan đã có cuộc “đấu khẩu” gay gắt về dự án khí đốt Dòng chảy Phương Bắc 2, khi phía Mỹ cho rằng dự án này là một âm mưu chính trị nhằm “loại Ukraine khỏi cuộc chơi” khí đốt và yêu cầu Hà Lan không tham gia vào dự án. Đáp lại, phía Nga nói rằng Mỹ đang dùng những cái cớ địa chính trị để khuyên Hà Lan khước từ khí đốt giá rẻ của Nga và mua khí đốt hỏa lỏng đắt tiền của Mỹ.

Dự án Dòng chảy Phương Bắc 2 đã vấp phải sự chỉ trích dữ dội từ Mỹ.

*Trong một cuộc phỏng vấn mới đây, đại sứ Mỹ tại Đức Richard Grenell cho biết, nguyên nhân Mỹ có thể trừng phạt các công ty tham gia vào dự án Dòng chảy Phương Bắc 2 của Đức là do Washington lo ngại về an ninh năng lượng Châu Âu cũng như biến hoạt động trung chuyển khí đốt qua Ukraine trở nên không cần thiết. “Điều nguy hiểm là Nga một lần nữa có thể quyết định sử dụng năng lượng làm vũ khí chống lại châu Âu, hoặc thực hiện các bước nguy hiểm khác”, ông Grenell nói.

*Thỏa thuận Brexit của Thủ tướng Anh Theresa May đã bị Quốc hội Anh bác bỏ thẳng thừng, với tỉ lệ 202 phiếu thuận và 432 phiếu chống. Đây là thất bại nặng nề nhất đối với chính phủ bà May và không những vậy Anh đang phải đối mặt với nguy cơ rời EU mà không đạt được một thỏa thuận nào nhằm đảm bảo lợi ích của mình. 

Châu Á

Tàu chiến Mỹ - Anh lần đầu tiên tập trận chung trên Biển Đông.

*Mỹ - Anh vừa có cuộc tập trận đầu tiên trên Biển Đông, một động thái có thể sẽ khiến Trung Quốc tức giận. Được biết, hai tàu chiến USS McCampbell của Mỹ và HMS Argyll của Anh đã có hoạt động diễn tập trao đổi thông tin và các bài tập quân sự trên biển khác nhằm “thể hiện những mối ưu tiên an ninh chung của hai nước”. Đây là lần tập trận chung giữa Anh và Mỹ đầu tiên kể từ năm 2010 tới nay, và với việc nó diễn ra trên Biển Đông, đây cũng là lần đầu tiên Anh trực tiếp thách thức những tuyên bố chủ quyền phi lý của Bắc Kinh trên tuyến đường biển chiến lược.

Kenya

*Một vụ tấn công khủng bố đã xảy ra tại một quần thể khách sạn và tòa nhà văn phòng ở thủ đô Nairobi, Kenya, khiến ít nhất 11 người thiệt mạng. Ngay sau khi vụ tấn công xảy ra, lực lượng vũ trang Hồi giáo al-Shabaab của Somalia đã lên tiếng nhận trách nhiệm vụ việc.