Tiêu 100 tỷ USD: Nhiệm vụ bất khả thi của Nhật

Để cứu nước Nhật thoát khỏi một cuộc suy thoái mới, chính phủ nước này sẽ phải "tiêu hết" 100 tỷ USD trong vòng 15 tháng. Điều này quả thực không dễ dàng bởi vì họ được phép “vung tay” chi cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng giống như trước đây nữa.

Chi như thế nào là một câu hỏi khó khăn mà Thủ tướng Nhật Shinzo Abe phải đối mặt. Để phục hồi kinh tế, nước Nhật cần chi khoản tiền hơn 100 tỷ USD trong vòng 15 tháng để phục hồi nền kinh tế của đất nước. Tuy nhiên, khoản chi không thể đầu tư thêm cho những đường xe lửa siêu tốc rực rỡ, những đường cao tốc trên cao dày đặc và cực kỳ hiện đại nữa.

“Chúng tôi không thể cứ đơn giản là xây dựng giao thông và cơ sở hạ tầng như cách mà chúng tôi đã làm khi mà lúc này dân số đang lão hóa và bị thu hẹp lại”, ông Takayoshi Igarashi, một giáo sư chính sách công tại Đại học Hosei Nhật Bản cho biết. Ông là người đã cố vấn cho chính quyền của Đảng dân chủ trước đây trong việc tái thiết đất nước từ sau thảm họa động đất, sóng thần và hạt nhân ở Fukushima năm 2011.

Chi tiêu cho cơ sở hạ tầng đứng đầu chương trình nghị sự kinh tế của ông Abe, cùng với việc thúc đẩy các ngân hàng trung ương tiến hành các bước đi tích cực hơn để kết thúc tình trạng giảm phát. Kể từ khi Shinzo Abe lên nắm quyền vào tháng 12/2012, ông đã dành 100 nghìn tỷ yên (107 tỷ USD) cho cơ sở hạ tầng và nâng cấp mới trong thời gian 15 tháng tới – một nửa số tiền này được tài trợ bởi nợ chính phủ.

Tiêu 100 tỷ USD: Nhiệm vụ bất khả thi của Nhật - ảnh 1
Một người đàn ông đi bộ trên một con đường vắng ở Nhật Bản

Khoản chi này tương đương với ¼ số tiền mà Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) ước tính cần để chi tiêu cho cơ sở hạ tầng giao thông của toàn thế giới mỗi năm.

Chi tiêu chính phủ là một phương thuốc cổ điển cho sự tăng trưởng yếu. Nhưng nó là một trong những cách mà Nhật Bản đã cố gắng sử dụng và đã từng chi 2 nghìn tỷ USD vào việc “bê tông hóa đất nước” trong những năm 1990 trong một nỗ lực vô ích đề hồi sinh nền kinh tế. Hiện nay, Nhật Bản đang đối mặt với lần suy thoái kinh tế lần thứ 4 kể từ năm 2000.

Các nhà kinh tế cảnh báo rằng, không có những cải cách thúc đẩy tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn và chỉ chi tiêu nhiều hơn sẽ chỉ làm tăng thêm khoản nợ của chính phủ mà hiện nay đã được tính toán là gấp đôi GDP của nước Nhật.  

Tomo Kinoshita, kinh tế trưởng tại Sàn giao dịch chứng khoán Nomura ở Tokyo cho biết: “Tác động là đáng kể nhưng chỉ là nhất thời”. Kinoshita ước tính với mỗi 10 nghìn tỷ yên được chi ra sẽ chỉ đóng góp vào GDP của Nhật Bản khoảng 11 nghìn tỷ yên mà thôi.

Tuy nhiên, mặc dù đã quyết định sẽ chi tiêu thì cũng sẽ khó khăn để tiến hành. Hiện tại Nhật Bản đã gần như hoàn thiện về cơ sở hạ tầng. Là nước có diện tích chỉ lớn thứ 61 thế giới, Nhật Bản lại có đến 1,2 triệu km đường và mạng lưới giao thông, lớn thứ 5 thế giới. Nước này có 680.000 cầu, 10.000 đường hầm, 250 tàu siêu tốc và 98 sân bay. Chính phủ nước này từ lâu đã bị chỉ trích và chế giễu là con voi trắng vì những đầu tư không cần thiết, tốn kém và có hại cho môi trường.

Thủ tướng Shinzo Abe nói rằng mục tiêu là để thúc đẩy tăng trưởng và cải thiện khả năng của Nhật Bản để chống lại các thiên tai như động đất và sóng thần tương tự như thảm họa hồi tháng 3/2011 đã giết chết gần 20.000 người.

Một nghiên cứu được công bố trong năm 2010 do Bộ Đất đai của Nhật Bản đã ước tính chi phí nâng cấp cơ sở hạ tầng mới sẽ tiếp tục tăng lên đến 190 nghìn tỷ yên ( gần 200 tỷ USD) vào năm 2060. Tuy nhiên, kinh phí bảo trì và sửa chữa hàng năm sẽ chỉ đạt hơn 5 nghìn tỷ yên, một nửa so với kế hoạch chi tiêu của ông Abe vào cuối thập kỷ này.

Atsushi Miyawa, giáo sư về chính sách công tại Đại học Hokkaido cho rằng đầu tư vào cơ sở hạ tầng là không cần thiết, vượt ra ngoài những yếu tố cần để giữ an toàn cho Nhật Bản và khiến nền kinh tế trở nên ít nhạy cảm hơn. “Có một câu hỏi là có bao nhiêu đóng góp cho nền kinh tế sẽ đến từ đầu tư đa dạng ở trong nước”, ông nói.

Một câu hỏi khác đặt ra là nếu cơ sở hạ tầng được xây dựng, thì liệu ai sẽ là người sử dụng, thậm chí ai sẽ là những người xây dựng? Tỷ lệ sinh ở Nhật Bản rất thấp, dân số đang giảm hơn 250.000 người mỗi năm, số liệu thống kê của chính phủ cho thấy, với dân số trong độ tuổi lao động đang bị thu hẹp với tốc độ nhanh chóng. Theo dự báo của Bộ Y tế, dân số của Nhật Bản dự kiến sẽ giảm gần 1/3, dưới 90 triệu vào năm 2060. 

Phan Sương

Khoảnh khắc lính dù Nga bắn hạ UAV 'khủng' của Ukraine

Một lính dù Nga đã tìm được cách dùng súng ngắn bắn hạ thành công một máy bay không người lái (UAV) mang chất nổ của Ukraine.

Video Nga công phá 2 hệ thống tên lửa Mỹ ở tây nam Ukraine

Bộ Quốc phòng Nga vừa công bố đoạn video quay cảnh quân đội nước này tấn công, phá hủy 2 hệ thống tên lửa đất đối không Patriot do Mỹ chế tạo ở vùng Odessa, tây nam Ukraine.

Dàn tên lửa hiện đại của Nga trở thành ‘khắc tinh’ của F-16 ở Ukraine

Dàn tiêm kích F-16 mà các nước NATO hứa chuyển cho Ukraine sẽ bị các tên lửa hiện đại của Nga săn lùng, và tiêu diệt giống như cuộc tấn công đã phá hủy 5 chiếc Su-27 gần đây.

Nga hé lộ phiên bản xuất khẩu của hệ thống phòng không tầm ngắn Komar

Hệ thống tên lửa phòng không tầm ngắn Komar của Nga cung cấp khả năng phòng thủ tầm ngắn cho tàu chiến nhỏ và tàu hỗ trợ có lượng giãn nước lên tới 50 tấn.

Nga lần đầu ra mắt xuồng không người lái tại triển lãm quốc phòng

Nga vừa ra mắt xuồng không người lái “Vizir”, “Orkan”, “BEK-1000” tại Triển lãm Quốc phòng Hàng hải quốc tế FLEET-2024.

Video UAV Nga phóng lưới 'tóm gọn' UAV của Ukraine

Quân đội Nga đã triển khai loại máy bay không người lái (UAV) mang tên Setkomet có khả năng phóng lưới để "bắt" các UAV của Ukraine.

FPV Nga truy đuổi, hạ gục xe tăng Mỹ viện trợ cho Ukraine trong đêm

Một binh sĩ điều khiển máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) của Nga kể lại vụ truy đuổi, tấn công phá hủy xe tăng Abrams do Mỹ viện trợ cho Ukraine vào ban đêm.

Nữ hành khách người Việt khỏa thân ở sân bay Philippines vì bị phạt quá hạn visa

Một nữ hành khách người Việt đã bất ngờ khỏa thân tại sân bay Ninoy Aquino (Philippines) sau khi được yêu cầu trả thêm phí quá hạn visa.

Video lữ đoàn biệt kích Ukraine vô hiệu hóa xe tăng ‘mai rùa’ Nga bằng UAV

Chỉ với những chiếc UAV cảm tử, Lữ đoàn biệt kích biệt lập số 71 Ukraine đã khiến xe tăng ‘mai rùa’ của Nga hư hại nặng.

Video Ukraine phóng tên lửa nước ngoài, phá hủy S-400 của Nga ở Donetsk

Quân đội Ukraine đã phóng tên lửa đạn đạo ATACMS, phá hủy hệ thống phòng không S-400 Triumf của Nga ở khu vực Donetsk.

Đang cập nhật dữ liệu !