Tiến sĩ 9X quyết tâm nghiên cứu tìm ra thuốc chống ung thư mới
Xuất phát điểm từ một cậu học trò trường làng, Dương Tiến Anh (SN 1994, quê Thanh Hóa) đã nỗ lực vào đại học rồi vượt khó để bảo vệ xuất sắc luận án tiến sỹ tại Trường Đại học Dược Hà Nội khi mới 27 tuổi.
Vốn có niềm đam mê cháy bỏng với môn Hóa học, Tiến Anh cho biết cậu luôn dành nhiều thời gian để tìm hiểu, nghiên cứu về lĩnh vực này.
“Khi học cấp ba, em rất tò mò về những phản ứng hóa học, cách mà các chất tương tác với nhau… Cũng vì thế, niềm đam mê với môn Hóa học, đặc biệt là Hóa dược trong em cứ lớn dần”, Tiến Anh chia sẻ.
Tuy nhiên, chàng trai xứ Thanh chỉ tiến dần hơn với đam mê khi trở thành sinh viên ĐH Dược Hà Nội.
Năm 2012, Dương Tiến Anh đỗ vào ĐH Dược Hà Nội với số điểm 28,2 (Khối A) và bước ngoặt cuộc đời cậu chính thức bắt đầu khi vào năm thứ ba đại học. Khi ấy, Tiến Anh đã mạnh dạn xin thầy hướng dẫn được tham gia vào nhóm nghiên cứu của thầy tại bộ môn Hóa dược.
Được sự đồng ý của thầy, Tiến Anh chính thức bước vào con đường nghiên cứu khoa học. Từ kiến thức học ở trên lớp, Tiến Anh có cơ hội được thực hành nhiều hơn. Sau mỗi lần như thế, Tiến Anh rèn luyện cho mình khả năng ghi nhớ kiến thức một cách có hệ thống.
Và kết quả là Tiến Anh được ĐH Dược Hà Nội tuyển thẳng làm nghiên cứu sinh mà không cần trải qua chương trình thạc sỹ sau khi tốt nghiệp đại học loại giỏi.
Phần lớn thời gian làm nghiên cứu sinh của Tiến Anh là ở trong phòng thí nghiệm. |
Trở thành nghiên cứu sinh với đề tài “Tổng hợp và đánh giá tác dụng kháng ung thư của một số dẫn chất N-hydroxyheptanamid, N-hydroxypropenamid và N-hydroxybenzamid mới hướng ức chế histon deacetylase”, Tiến Anh ngày đêm miệt mài bên những thiết bị và hóa chất để thực nghiệm.
Chia sẻ về đề tài nghiên cứu sinh của mình, Tiến Anh cho biết, bệnh ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Trong khi đó, các thuốc chống ung thư đang sử dụng trong lâm sàng có tác dụng không chọn lọc và có giá thành cao. Vì vậy, nghiên cứu và phát triển thuốc chống ung thư là việc rất bức thiết.
Theo Tiến Anh, các thuốc mới tìm kiếm theo con đường này thường có hiệu quả tốt. Đồng thời, còn tăng độ chọn lọc và làm giảm các tác dụng không mong muốn.
“Khi khai thác đề tài về các dẫn chất ức chế enzym histon deacetylase thời gian còn là sinh viên, em nhận ra nhiều tiềm năng để khai thác. Cũng vì vậy, em tiếp tục theo hướng nghiên cứu này khi thực hiện đề tài nghiên cứu sinh”, Tiến Anh nói.
Trong giai đoạn làm đề tài nghiên cứu sinh, chàng trai 9X thực hiện nhiều hướng nghiên cứu. Cụ thể, như hướng nghiên cứu thiết kế, tổng hợp và đánh giá hoạt tính sinh học như ức chế histon deacetylase, hoạt hóa enzym caspase, hoạt tính ức chế enzym AchE.
Trong hành trình dài 4 năm làm nghiên cứu sinh, Tiến Anh tâm sự: “Có những lúc thật khó khăn, có những lúc tưởng như sẽ bỏ cuộc. Những khó khăn đó không chỉ là gương mặt ướt đẫm mồ hôi khi làm những thí nghiệm ở một góc nhỏ của phòng thực tập, không chỉ là những lần trời rét căm căm nhưng vẫn phải xắn tay áo để rửa từng dụng cụ thủy tinh làm sao cho thật sạch sẽ.
Khó khăn còn là những đêm trằn trọc không ngủ vì những lần làm thí nghiệm thất bại (đa phần có lẽ là thế), là hoài nghi về khả năng của bản thân có làm công việc liên quan đến nghiên cứu, đến viết lách khi từ nhỏ cũng là một đứa khá vụng về, vụng cả trong hành động lẫn lời nói...
Trong cuộc đời làm nghiên cứu sinh, nhiều lúc mình vẫn trêu đùa rằng sẽ thật đơn độc và vô vị nếu không có những đứa em sinh viên khóa dưới. Nhiều đứa em vẫn thường hay nói rằng: “Anh ơi, bọn em lên lab có thể không giúp gì cho anh nhưng bọn em sẽ làm anh bớt căng thẳng”. Nghe thì tếu tếu vui vui nhưng đó là sự thật. Nhiều khi áp lực cuộc sống nhiều phía, tối đọc tài liệu ngủ muộn, sáng đã phải dậy sớm.
Thời gian đầu làm nghiên cứu sinh, 7/7 ngày trong tuần, kể cả Chủ nhật, không ngày nào mình không lên phòng thí nghiệm. Tối thì có ngày 9-10 giờ mới về vì trót làm một thí nghiệm mãi không xong.
Tất nhiên là so với khó khăn của những anh chị nghiên cứu sinh khác thì cũng chẳng thấm là bao. Nhưng với mình đó là một giai đoạn căng thẳng, lo lắng và đầy hoài nghi”, Tiến Anh trải lòng.
Trở thành giảng viên đại học nhưng Tiến Anh sẽ tiếp tục theo đuổi hướng nghiên cứu tìm kiếm các dẫn chất hướng đích có tác dụng kháng ung thư. |
Cũng trong giai đoạn nghiên cứu sinh, ngoài đề tài của mình, Tiến Anh còn tham gia vào một số đề tài khác và đã có 14 bài báo chuẩn ISI đã được công bố trên các tạp chí quốc tế; 10 bài báo đăng trên các tạp chí trong nước và 4 bằng sáng chế được đăng ký tại Hàn Quốc.
Đó cũng chính là bước đệm để Tiến Anh vừa có thể phát triển sự nghiệp nghiên cứu khoa học của mình sau này, vừa rút ngắn được thời gian bảo vệ luận án tiến sỹ trước 1 năm so với thời gian quy định. Cách đây 5 tháng Tiến Anh đã hoàn thành việc bảo vệ luận án tiến sĩ ở tuổi 27.
Hiện nay, Dương Tiến Anh đã nhận bằng tiến sĩ và chuyển sang làm giảng viên tại trường.
Nói về con đường trong tương lai, Tiến Anh cho biết: “Mình muốn trở thành một giảng viên công tác tại một cơ sở đào tạo đại học, vừa giúp mình có thể tiếp tục nghiên cứu khoa học, vừa có thể truyền lại ngọn lửa đam mê đó cho những thế hệ trẻ sau này.
Mình cũng sẽ tiếp tục theo đuổi hướng nghiên cứu tìm kiếm các dẫn chất hướng đích có tác dụng kháng ung thư. Dẫu rằng để tìm ra một thuốc chống ung thư mới cần sự góp sức của rất nhiều nhà khoa học ở các lĩnh vực khác nhau nhưng mình hy vọng rằng sẽ được đóng góp một phần trên con đường đầy thử thách đó”.
Hoàng Thanh