Thượng viện Mỹ “bó tay” trong việc vô hiệu hóa quyền phủ quyết của Tổng thống Trump

Thượng viện Mỹ “bó tay” trong việc vô hiệu hóa quyền phủ quyết của Tổng thống Trump về thương vụ bán vũ khí cho Saudi Arabia

Thượng viện Mỹ ngày 29/7 đã thất bại trong việc vô hiệu hóa quyền phủ quyết của Tổng thống Donald Trump đối với lệnh cấm bán vũ khí cho Ả rập xê út (Saudi Arabia) được Quốc hội Mỹ thông qua.

Với 45 phiếu thuận và 40 phiếu chống, phe ủng hộ lệnh cấm bán vũ khí cho Ả rập xê út đã không giành đủ 2/3 số phiếu cần thiết tại Thượng viện Mỹ để vô hiệu hóa quyền phủ quyết của Tổng thống Trump. Chỉ có 5/53 Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bỏ phiếu ủng hộ, trong khi 15 Thượng nghị sĩ khác không bỏ phiếu.

Để vô hiệu hóa quyền phủ quyết của Tổng thống Trump, cần ít nhất 2/3 số phiếu trong Thượng viện 100 ghế ủng hộ.

Dự kiến trong ngày 29/7 (giờ địa phương), Thượng viện Mỹ cũng sẽ bỏ phiếu về 2 văn kiện khác nhằm vô hiệu hóa quyền phủ quyết của Tổng thống Trump đối với các nghị quyết cấm bán vũ khí cho Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) và nhiều nước khác.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Ben Cardin cho rằng với việc không ngăn cản các thương vụ cung cấp khí tài quân sự nói trên, các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã từ bỏ các trách nhiệm được quy định trong Hiến pháp của mình về thực thi nhiệm vụ giám sát.

Tổng thống Mỹ Donald Trump

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 24/7 đã phủ quyết 3 dự thảo nghị quyết của Quốc hội nước này về việc cấm bán vũ khí cho các đồng minh của Washington trong đó có Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) và các nước khác. Đây là lần thứ 3 Tổng thống viện đến quyền phủ quyết của mình kể từ khi lên nắm quyền.

Các biện pháp được thông qua tại Quốc hội trong tháng này trong một động thái thách thức mạnh mẽ đối với ông Trump, bởi chính quyền của ông đã tiến hành các bước đi bất thường phớt lờ Quốc hội nhằm thông qua các thương vụ hồi tháng 5 vừa qua khi viện cớ rằng Iran là một "mối đe dọa cơ bản" đối với sự ổn định ở Trung Đông.

Lý do các nghị sĩ Mỹ kiên quyết ngăn chặn các thương vụ bán vũ khí trị giá 8,1 tỷ USD cho hai nước trên là nhằm chống lại sự lạm dụng quyền lực, cáo buộc chính quyền Tổng thống Trump đã tạo ra tình trạng khẩn cấp giả mạo để bỏ qua thẩm quyền của Quốc hội.

Toàn bộ Thượng viện do phe Cộng hòa kiểm soát cũng đã thông qua nhiều nghị quyết riêng rẽ phản đối các thương vụ kể trên. Một ủy ban Thượng viện Mỹ đồng thời nhất trí với dự luật nhằm tăng quyền hạn cho Quốc hội giám sát các thương vụ mua bán vũ khí của chính phủ.

Chính quyền Tổng thống Trump đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp nhằm đẩy nhanh 22 thương vụ bán vũ khí cho Saudi Arabia, bao gồm tên lửa, đạn dược và máy bay giám sát, mà không cần sự chấp thuận của Quốc hội, đồng thời cho rằng đây là hành động cần cần thiết để chống lại mối đe dọa ngày càng tăng từ Iran trong bối cảnh các tàu chở dầu bị tấn công và Iran bắn hạ một máy bay không người lái của Mỹ.