Thượng viện Mỹ bắt đầu xử luận tội ông Trump, căng thẳng từ phút mở màn

Đúng như kế hoạch, phiên tòa luận tội ông Trump tại Thượng viện trong tuần này bắt đầu lúc 13h ngày 21/1 theo giờ Mỹ (1h hôm nay, ngày 22/1 theo giờ Việt Nam). Sau phiên khai mạc chóng vánh với các thủ tục mang tính nghi lễ hôm 16/1, đây là buổi mở màn cho các phiên xét xử chính đối với tổng thống đương nhiệm.

Truyền thông địa phương dẫn lời ông Chuck Schumer, lãnh đạo phe Dân chủ thiểu số tại Thượng viện cho biết, quá trình xử luận tội sẽ hạn chế báo chí, đồng nghĩa nhiều phóng viên chuyên tác nghiệp tại Quốc hội sẽ không được vào dự.

Theo CNN, phiên tòa hôm nay diễn ra đầy căng thẳng ngay từ phút mở màn. Các nghị sĩ đã tranh luận về một nghị quyết do ông Mitch McConnell, lãnh đạo phe đa số Cộng hòa tại Thượng viện đệ trình nhằm đề ra các quy định cho quá trình xử luận tội tổng thống. Do sự phản đối dữ dội của phe Dân chủ cũng như những quan ngại của một số chính khách Cộng hòa, ông McConnell đã đồng ý thay đổi một số điểm trong nghị quyết.

Cụ thể, các nghị sĩ đóng vai trò công tố viên đại diện cho Hạ viện và nhóm biện hộ cho Tổng thống Trump sẽ trình bày các luận điểm của mình trong 3 ngày, thay vì 2 ngày như đề xuất ban đầu. Song, tổng thời gian của mỗi bên sẽ tối đa là 24 giờ. Mỗi ngày xét xử sẽ phải kết thúc vào khoảng 21h theo giờ Bờ Đông nước Mỹ, thay vì lúc 1h sáng hôm sau như nội dung nghị quyết ban đầu.

Ông McConnell cũng thay đổi các quy định về bằng chứng, cho phép nhóm công tố viên của Hạ viện đệ trình những tài liệu thu thập được trong các phiên xét xử trừ khi đa số Thượng viện phản đối điều này.

BBC trước đó dẫn lời Thượng nghị sĩ Dân chủ Schumer quả quyết, một phiên tòa không có nhân chứng hoặc bằng chứng sẽ là "sự che đậy".

Trong phát biểu đầu tiên của mình tại tòa ngày 21/1, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Adam Schiff, chính khách Dân chủ dẫn đầu nhóm công tố viên Hạ viện lên án các hành động "nguy hiểm, đe dọa an ninh quốc gia Mỹ" của tổng thống đương nhiệm. Theo ông, hầu hết người Mỹ "không tin Thượng viện sẽ chí công vô tư", đồng thời kêu gọi các thượng nghị sĩ hãy hành xử như các thành viên bồi thẩm đoàn công bằng.

Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Schumer sau đó đề xuất sửa đổi nghị quyết về các quy định xử luận tội tổng thống do lãnh đạo phe Cộng hòa đệ trình. Trong đó, ông yêu cầu có quyền ra trát đòi Nhà Trắng cung cấp các tài liệu liên quan đến cuộc điện đàm gây tranh cãi giữa Tổng thống Trump với người đồng cấp Ukraina hồi tháng 7 năm ngoái.

Tuy nhiên, với 53 phiếu chống và 47 phiếu thuận đúng bằng số ghế do hai đảng Cộng hòa và Dân chủ lần lượt nắm giữ tại Thượng viện, đề xuất sửa đổi của ông Schumer đã bị bác bỏ.

Phe Dân chủ tiếp tục đề xuất sửa đổi nghị quyết lần hai, yêu cầu Chánh án Tòa tối cao John Roberts ra trát đòi Bộ Ngoại giao Mỹ cung cấp các hồ sơ, tài liệu liên quan đến vụ việc. Sau 10 phút giải lao, phiên tòa lại tiếp tục với phần tranh luận của các thượng nghị sĩ về đề xuất này.

Ông Trump chỉ là tổng thống thứ ba trong lịch sử Mỹ từng bị luận tội. Song, trước ông Trump, chưa từng có tổng thống Mỹ nào bị phế truất sau phiên tòa tại Thượng viện.