Thực hư Mỹ dùng 100 tỷ USD "dụ dỗ" Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ thương vụ mua S-400 Nga?
Tờ Washington Post dẫn lời các quan chức Mỹ giấu tên cho hay, trong bức thư gửi tới Tổng thống Recep Tayyip Erdogan hồi tuần trước, ông Trump đã nói với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ rằng Mỹ sẽ đảm bảo trao một thỏa thuận thương mại có trị giá 100 tỷ USD cũng như giúp Ankara tránh khỏi việc bị áp đặt lệnh trừng phạt do mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Mỹ vẫn nhất quyết yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ từbỏ thương vụ mua S-400 Nga. (Ảnh minh họa) |
Một quan chức cấp cao Mỹ nhấn mạnh, một trong những điều kiện để Mỹ trao cho Thổ Nhĩ Kỳ thỏa thuận 100 tỷ USD là phía Ankara “phải giải quyết S-400 theo ý muốn của Washington”.
Cũng theo vị quan chức trên, một giới hạn đỏ mới cũng được chính quyền của Tổng thống Trump thiết lập liên quan tới thương vụ mua S-400. Theo đó, Nhà Trắng yêu cầu các hệ thống S-400 của Thổ Nhĩ Kỳ “không được kích hoạt để hoạt động nhằm tránh để lộ thông tin về chức năng liên lạc và phòng thủ của tiêm kích F-35”.
“Trước khi ký kết bất cứ thỏa thuận thương mại song phương nào, việc cần làm đầu tiên là giải quyết các vấn đề chính mà cụ thể là thương vụ Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 của Nga”, một quan chức Mỹ khác cho hay.
Ngađã hoàn thành chuyển giao lô hệ thống phòng không S-400 đầu tiên cho Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối tháng Bảy năm nay theo bản hợp đồng được hai bên ký kết vào năm 2017, bất chấp Mỹ yêu cầu Ankara từ bỏ thương vụ mua S-400. Hoạt động chuyển giao lô S-400 thứ hai đã kết thúc vào cuối tháng Chín. Thậm chí, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Cavusoglu cho biết, ông không loại trừ khả năng Ankara sẽ còn đặt mua thêm tổ hợp S-400 của Nga nếu như cần thiết.
Nhằm thế chân S-400 của Nga, Washington từng đề xuất phương án để Ankara mua hệ thống tên lửa Patriot mà ban đầu, Nhà Trắng từng từ chối bán cho Thổ Nhĩ Kỳ. Bởi theo Mỹ, hệ thống phòng không S-400 không tương thích với hoạt động của các hệ thống vũ khí mà NATO đang sử dụng trong đó Thổ Nhĩ Kỳ là một thành viên trong khối. Cũng theo Mỹ, hoạt động của S-400 ở Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tạo ra các mối đe dọa đối với tiêm kích tàng hình F-35 vốn được Ankara đặt mua.
Thậm chí, Mỹnhiều lần lên tiếng đe dọa áp đặt lệnh trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ liên quan tới thương vụ mua S-400 chiểu theo Đạo luật Chống lại các đối thủ của Mỹ bằng lệnh trừng phạt (CAATSA).
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn nhất quyết không từ bỏ thương vụ mua S-400 của Nga. Do đó, Nhà Trắng tuyên bố tạm thời loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình sản xuất tiêm kích F-35, cũng như dừng chuyển giao các tiêm kích tàng hình thế hệ thứ 5 này cho Ankara.