Thỏa thuận hạt nhân và Syria đưa Nga – Mỹ đến bờ vực chiến tranh

Các quan chức Mỹ cho biết họ sẽ xem xét “các phương án và việc lựa chọn các tình thế” để giải quyết cuộc khủng hoảng Syria sau khi nước này công bố chấm dứt liên lạc với Nga về cuộc xung đột tại quốc gia Ả rập này.
Thỏa thuận hạt nhân và Syria đưa Nga – Mỹ đến bờ vực chiến tranh - ảnh 1

Ngoại trưởng Mỹ Kerry và người đồng cấp Nga Lavrov

Theo các chuyên gia Mỹ, không loại bỏ khả năng Washington nghiêm túc thực hiện kế hoạch mở rộng sự hiện diện quân sự của mình, nhưng một quyết định như vậy khó mà được người đứng đầu Nhà trắng chấp thuận. Ông Obama đã nhiều lần chứng minh bản thân không sẵn lòng làm trầm trọng tình hình bằng cách gửi thêm quân sang Syria.

Lý do chính cho sự sụp đổ quan hệ được Washington đưa ra là do có sự vi phạm các thỏa thuận về Syria từ phía Moscow và cam kết của nước này sát cánh với chính quyền Syria tiếp tục cuộc chiến tranh. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, ông John Kirby cho hay: “ Mỹ đã tốn nhiều công sức cố gắng thực hiện các thỏa thuận với Nga trong việc chống bạo lực, hỗ trợ viện trợ nhân đạo và cuộc chiến chống lại tổ chức khủng bố”.

Theo ông, Moscow đã không thực hiện nghĩa vụ của mình,và: “Rõ ràng, Nga và chính quyền Syria đã quyết định tiếp tục con đường chiến tranh  mà bằng chứng cho điều này là việc họ chủ động tấn công vào khu vực dân thường”.

Phù hợp với thông điệp của Lầu Năm Góc, nhà chức trách Mỹ đã cho rút nhân viên quân sự và dân sự, những người đã tham gia phối hợp với Nga thành lập Trung tâm hỗn hợp để thực hiện các thỏa thuận ngừng bắn. Cơ quan này được thành lập với dự định tạo điều kiện hợp tác giữa quân đội Nga và Mỹ trong cuộc chiến chống lại “Nhà nước Hồi giáo” và  nhóm phiến quân “Jabhat Fateh Al-Sham”.

Theo hãng tin CNN, trên thực tế Trung tâm này chưa được khởi động do việc thường xuyên vi phạm “chế độ im lặng” và việc viện trợ nhân đạo của Liên Hợp Quốc không đến được đích như mong muốn. Mỹ dự định chỉ phối hợp với Nga trong việc ngăn chặn các cuộc đụng độ tình cờ giữa các máy bay của Lực lượng Không quân vũ trụ Nga và đồng minh cuả Mỹ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Elizabeth Trudeau cũng cho biết, đình chỉ đàm phán song phương về tình hình Syria không có nghĩa là loại trừ khả năng tiến hành "một cuộc đối thoại đa phương” với Nga về việc xung đột ở quốc gia Ả rập này.

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga về việc phá vỡ mối quan hệ hai nước tại Syria nhấn mạnh: "Quyết định này của Washington phản ánh một thực tế là chính quyền Obama không thể thực hiện các điều kiện quan trọng cho việc tiếp tục hợp tác để vượt qua các cuộc xung đột ở Syria”- Chúng tôi có ấn tượng mạnh rằng Washington, trong nỗ lực thay đổi chế độ ở Syria, đã sẵn sàng thực hiện “một thỏa thuận với quỷ dữ” khi liên minh với những kẻ khủng bố.

Đồng thời, ông Vitaly Churkin – đại diện thường trực của Nga tại Liên Hợp Quốc kêu gọi các nhà báo không làm trầm trọng thêm việc bãi bỏ hợp tác giữa Nga-Mỹ. Nhà ngoại giao này cho biết: “Sau một thời gian dài nỗ lực cùng nhau làm việc về các vấn đề ở Syria, thì tôi cũng hy vọng việc hợp tác này có thể được phục hồi”.

Thỏa thuận hạt nhân và Syria đưa Nga – Mỹ đến bờ vực chiến tranh - ảnh 2

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng lỗi cho sự chấm dứt quan hệ này là do “những người ủng hộ giải quyết xung đột bằng vũ lực” trong chính quyền Mỹ. Theo các chuyên gia, những người này thực sự có thể thúc đẩy Mỹ đi đến bước tăng cường sự hiện diện quân sự tại quốc gia Ả rập này.

Trả lời phỏng vấn báo “Độc lập” của Nga, Giáo sư Daniel Server chuyên gia Viện Nghiên cứu Quốc tế Johns Hopkins cho biết: “Tôi cho rằng giờ đây người Mỹ sẽ xem xét đến phương án mở rộng hoạt động quân sự tại Syria. Có lẽ họ sẽ đi theo hướng chống lại các đồng minh của chính quyền Syria, tuy nhiên Tổng thống Obama vẫn chưa thể hiện bất kỳ mong muốn ủng hộ việc này”.

Giới phân tích cho rằng: Hoa Kỳ có nhiều sự lựa chọn khác nhau trong những tình huống thế này. Báo “Độc lập” dẫn lời ông Richard Murphy, cựu đại sứ Mỹ tại Syria và Ả-rập Xê-út cho biết: “Kế hoạch B” có thể là tăng cường việc giúp đỡ các lực lượng đối lập thông qua các kênh gián tiếp như Thổ Nhĩ Kỳ và các nước vùng Vịnh cũng như kênh trực tiếp là Hoa Kỳ. Cả hai Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Kerry và ông Lavrov đều không đạt được một thỏa thuận nào. Dường như chúng ta vẫn còn cách xa nhau trong sự đồng thuận về việc chấm dứt thảm kịch chính trị và con người ở Syria”.

Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố ý định đóng băng các thỏa thuận về việc tiêu hủy  plutonium  được làm giàu ở cấp độ có thể chế tạo vũ khí đã ký kết với Hoa Kỳ vào năm 2000. Theo ông Leonid Slutsky thuộc Đảng Dân chủ Tự do Nga, các văn bản đã được trình lên Duma, và dự kiến sẽ được Tổng thống Vladimir Putin phê chuẩn vào ngày 19 tháng 10 tới.

Theo Moscow, lý do dẫn đến một quyết định như vậy một phần là do phía Washington. Vào tháng Tư vừa qua, ông Putin cho rằng Hoa Kỳ đã vi phạm thỏa thuận bằng cách thay đổi việc sử dụng công nghệ. Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh, Nga yêu cầu sử dụng lò phản ứng hạt nhân để chuyển hóa plutonium chứ không phải là công nghệ pha trộn các nguyên liệu hạt nhân với các chất làm loãng đặc biệt như phía Mỹ.

Nga sẽ chỉ xem xét nối lại thỏa thuận khi nào Mỹ chấp nhận một số điều kiện, trong đó có việc giảm sự hiện diện quân sự của Mỹ trong NATO gần biên giới với Nga, hủy tất cả các lệnh trừng phạt đối với Nga và bồi thường tổn thất mà những lệnh trừng phạt đó gây ra.

Thỏa thuận hạt nhân và Syria đưa Nga – Mỹ đến bờ vực chiến tranh - ảnh 3

Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Mỹ Obama.

Không thực tế khi cho rằng việc phá vỡ mối quan hệ với Nga tại Syria là phản ứng của Mỹ đối với việc đóng băng thỏa thuận tiêu hủy plutonium. Ông Pavel Podlesny, Giám đốc Trung tâm quan hệ Nga-Mỹ, thuộc Viện Nghiên cứu Hoa Kỳ và Canada cho biết “Các quá trình này là vấn đề song song. Tôi có thể nói, cũng như các cặp vợ chồng trước khi kết thúc cuộc sống chung, chính phủ của chúng tôi vẫn đang cố gắng phân tích một cách cẩn thận các thỏa thuận với Mỹ.

Nếu như có bất kỳ sơ hở nào được thừa nhận, chúng tôi cố gắng loại bỏ nó. Chúng tôi đã quyết định đóng băng thỏa thuận về tiêu hủy plutonium do nhận ra đây là mối đe dọa cho chiến lược ổn định. Đối với các điều kiện mà chúng tôi đưa ra, về mặt ngoại giao thì đây rõ ràng là yêu cầu không thể thực hiện được, nhưng về mặt dài hạn thì việc thực hiện các điều kiện có thể là công cụ gây sức ép.

Ví dụ tương tự như các yêu cầu của Nhật Bản đã thúc đẩy chúng tôi giải quyết các vấn đề lãnh thổ trong nhiều thập kỷ. Thật khó có thể tin rằng Quốc hội Mỹ thực sự sẽ hủy bỏ các lệnh trừng phạt liên quan đến vấn đề Crimea”.

Theo các nhà phân tích, việc cắt đứt liên lạc Nga- Mỹ tại Syria có thể chỉ là tạm thời. Ông Podlesny cũng cho biết thêm: "Mỹ chỉ phản ứng ở một mức độ nào đó trước việc Nga đồng ý cung cấp viện trợ quân sự theo yêu cầu của chính phủ Syria. Đây là trường hợp hiếm hoi Mỹ không thể làm gì chúng tôi cả. Mỹ chưa bao giờ đạt được sự đồng thuận về vấn đề tương tác giữa các bên.

Giới quân sự và tình báo Mỹ chưa bao giờ vui vẻ hợp tác với Nga, thậm chí họ còn cảm thấy suy giảm phẩm giá của họ. Tổng thống Obama cũng không có sự hỗ trợ đắc lực nào vì ông ấy là một Tổng thống sắp mãn nhiệm. Tất cả các yếu tố trên dẫn đến việc hợp tác về vấn đề Syria tạm thời ngưng lại. Chúng ta không phải chạm trán với họ trong phạm vi hợp tác quân sự”.

Theo các chuyên gia phân tích, động thái Mỹ ngừng hợp tác với Nga về vấn đề Syria và Nga ngừng hợp tác với Mỹ trong vấn đề hạt nhân (Plutonium) như là một dấu hiệu cho thấy mối quan hệ giữa 2 cường quốc quân sự này đang thực sự ngày càng xấu đi, và có nguy cơ đứng bên miệng hố cuộc chiến tranh Lạnh mới…

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ tờ báo Quan điểm, một trong những tờ báo điện tử uy tín tại Nga.

Đức Dũng (Lược dịch)

Khoảnh khắc lính dù Nga bắn hạ UAV 'khủng' của Ukraine

Một lính dù Nga đã tìm được cách dùng súng ngắn bắn hạ thành công một máy bay không người lái (UAV) mang chất nổ của Ukraine.

Video Nga công phá 2 hệ thống tên lửa Mỹ ở tây nam Ukraine

Bộ Quốc phòng Nga vừa công bố đoạn video quay cảnh quân đội nước này tấn công, phá hủy 2 hệ thống tên lửa đất đối không Patriot do Mỹ chế tạo ở vùng Odessa, tây nam Ukraine.

Dàn tên lửa hiện đại của Nga trở thành ‘khắc tinh’ của F-16 ở Ukraine

Dàn tiêm kích F-16 mà các nước NATO hứa chuyển cho Ukraine sẽ bị các tên lửa hiện đại của Nga săn lùng, và tiêu diệt giống như cuộc tấn công đã phá hủy 5 chiếc Su-27 gần đây.

Nga hé lộ phiên bản xuất khẩu của hệ thống phòng không tầm ngắn Komar

Hệ thống tên lửa phòng không tầm ngắn Komar của Nga cung cấp khả năng phòng thủ tầm ngắn cho tàu chiến nhỏ và tàu hỗ trợ có lượng giãn nước lên tới 50 tấn.

Nga lần đầu ra mắt xuồng không người lái tại triển lãm quốc phòng

Nga vừa ra mắt xuồng không người lái “Vizir”, “Orkan”, “BEK-1000” tại Triển lãm Quốc phòng Hàng hải quốc tế FLEET-2024.

Video UAV Nga phóng lưới 'tóm gọn' UAV của Ukraine

Quân đội Nga đã triển khai loại máy bay không người lái (UAV) mang tên Setkomet có khả năng phóng lưới để "bắt" các UAV của Ukraine.

FPV Nga truy đuổi, hạ gục xe tăng Mỹ viện trợ cho Ukraine trong đêm

Một binh sĩ điều khiển máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) của Nga kể lại vụ truy đuổi, tấn công phá hủy xe tăng Abrams do Mỹ viện trợ cho Ukraine vào ban đêm.

Nữ hành khách người Việt khỏa thân ở sân bay Philippines vì bị phạt quá hạn visa

Một nữ hành khách người Việt đã bất ngờ khỏa thân tại sân bay Ninoy Aquino (Philippines) sau khi được yêu cầu trả thêm phí quá hạn visa.

Video lữ đoàn biệt kích Ukraine vô hiệu hóa xe tăng ‘mai rùa’ Nga bằng UAV

Chỉ với những chiếc UAV cảm tử, Lữ đoàn biệt kích biệt lập số 71 Ukraine đã khiến xe tăng ‘mai rùa’ của Nga hư hại nặng.

Video Ukraine phóng tên lửa nước ngoài, phá hủy S-400 của Nga ở Donetsk

Quân đội Ukraine đã phóng tên lửa đạn đạo ATACMS, phá hủy hệ thống phòng không S-400 Triumf của Nga ở khu vực Donetsk.

Đang cập nhật dữ liệu !