Thiết bị lặn không người lái Dolphin mang thương hiệu “made in Vietnam”

Thiết bị lặn không người lái Dolphin của Đại học Bách Khoa được trưng bày tại triển lãm

Thiết bị lặn không người lái Dolphin có khả năng tự hành theo lập trình, phục vụ hoạt động quan trắc, quan sát, thu thập dữ liệu và giám sát dưới nước tại vùng biển nông, phục vụ an ninh quốc phòng và kinh tế biển, đảo.

Dolphin là thành quả nghiên cứu liên ngành gồm cơ khí động lực, thông tin dưới nước, vật liệu tiên tiến và cảm biến, tính toán, mô phỏng, thiết kế, điều khiển công suất và nguồn năng lượng, nghiên cứu công nghệ thông tin, mã hóa và xử lý tín hiệu, nghiên cứu hệ định vị vệ tinh GPS.

PGS.TS Trương Việt Anh, Chủ nhiệm công trình nghiên cứu khoa học công nghệ về thiết bị lặn không người lái cho biết: “Thiết bị này có khả năng phục vụ hiệu quả hoạt động quan trắc, quan sát, thu thập dữ liệu và giám sát dưới nước tại vùng biển nông.

Ngoài ra, thiết bị còn có khả năng điều khiển hành trình theo phương thức tự hành hoặc theo chương trình, đồng thời tích hợp điều khiển thuỷ âm hoặc giọng nói. Dolphin có đường kính thân chính 250mm, chiều dài 2100mm, khối lượng 80kg, độ sâu lặn thiết kế tối đa 50m, thời gian hoạt động dưới nước liên tục từ 6-8 giờ. Hiện nay thiết bị này cũng đã sẵn sàng chuyển giao”. 

Cận cảnh thiết bị lặn không người lái Dolphin

Một trong những ưu điểm nổi bật của thiết bị lặn không người lái Dolphin là nó được điều khiển vận hành theo phương thức: Tích hợp điều khiển hệ động lực, hệ cảm biến, nguồn năng lượng và thiết bị kỹ thuật ngoại vi.

“Thiết bị lặn không người lái làm chủ được công nghệ lõi, tích hợp công nghệ thông minh hoá và áp dụng phát triển các phương tiện và thiết bị tự hành dưới nước không người lái. Sản phẩm được nghiên cứu nhằm đáp ứng nhu cầu có tính ứng dụng cao”, PGS.TS Trương Việt Anh cho hay

Được biết, việc nghiên cứu về tàu ngầm, các thiết bị lặn không người lái được thầy Việt Anh ấp ủ từ năm 2000, khi sang làm nghiên cứu sinh tại trường ĐH Tohoku, Nhật Bản. Khi đó, ông nghiên cứu chuyên sâu về dòng chảy xâm thực trong máy thủy lực, gắn liền với những vấn đề kỹ thuật của thiết bị dưới nước.

Học tập ở đất nước phát triển về ứng dụng khoa học công nghệ, sau một lần ngồi vào khoang lặn xuống biển vịnh Tokyo, thầy giáo Việt Anh đã ấp ủ mở hướng nghiên cứu và hy vọng sẽ đến ngày nào đó tàu ngầm và thiết bị lặn thông minh không người lái được ứng dụng ở Việt Nam.

“Vậy là năm 2006, tôi trở về nước và công tác tại Bộ môn Máy và Tự động Thủy khí – Viện Cơ khí động lực của ĐH Bách khoa Hà Nội.

Là người xây dựng và thiết kế công trình nghiên cứu, tôi được Ban giám hiệu quyết định giao là chủ nhiệm của đề tài này với sự tham gia của các giảng viên trẻ, các nhóm nghiên cứu liên kết các đơn vị: Viện Cơ khí động lực, Điện tử – Viễn thông, Điện, Cơ khí, Công nghệ Thông tin, TT Polymer – Viện KT Hóa học…”, thầy Việt Anh cho hay.

Khó khăn lớn nhất trong việc điều hành các nhóm nghiên cứu là người chủ nhiệm phải hiểu được tổng thể của vấn đề, xác định và phân tích các bài toán liên ngành, kiểm soát những vấn đề kỹ thuật lớn, từ đó sắp xếp, phân công nhiệm vụ phù hợp cho từng nhóm, thành viên theo năng lực, chuyên môn để đồng bộ về tiến bộ, ăn khớp các vấn đề kỹ thuật khi triển khai.

“Đầu tiên tôi đã đến các Viện tìm hiểu và đọc thông tin trong sơ yếu lý lịch của từng giảng viên, thảo luận với từng thành viên, sau đó phân công từng người vào các vị trí nghiên cứu thích hợp.

Khi bắt tay vào nghiên cứu có khoảng 40-50 bài toán nảy sinh trong nghiên cứu cần giải quyết. Sau nhiều năm, nhóm nghiên cứu của tôi đã bước đầu làm chủ một số công nghệ cốt lõi và tích lũy kinh nghiệm trong các hướng nghiên cứu về tàu ngầm và thiết bị lặn.

Có những lần nhóm nghiên cứu mang tàu ngầm ra khu bể bơi của Trường ĐH Bách khoa để thử. Trước khi thử nghiệm, các cán bộ nghiên cứu trẻ hì hục dọn dẹp, vệ sinh mặt bằng, sắp đặt nhân lực, thiết bị cần thiết…

Công việc diễn ra vào những ngày đông cuối năm rét mướt, việc xuống bể bơi lạnh buốt thật không hề dễ chịu chút nào… Thế nhưng mọi người trong nhóm nghiên cứu vẫn rất hăng hái. Có những hôm chúng tôi cùng nhau thức tới 1 – 2 giờ sáng. Khi thử nghiệm thành công, những chúng tôi vẫn lọ mọ thâu đêm, suốt sáng cùng khẽ hò reo vui mừng trong không gian tĩnh lặng”, thầy Việt Anh nhớ lại.

Hoàng Thanh