Thêm bằng chứng Triều Tiên tái khởi động lò phản ứng hạt nhân

Theo hãng tin AP, hồi tháng Tư, Triều Tiên thông báo sẽ tái khởi động lò phản ứng ở Nyongbyon bị đóng cửa hồi năm 2007 theo thỏa thuận giải giáp vũ khí. Những hình ảnh vệ tinh vào cuối tháng Tám cho thấy có hơi nước bốc lên từ một tòa nhà phát điện ở gần đó và điều đó có nghĩa Triều Tiên đang trong quá trình khởi động lại.

Bên trong một cơ sở hạt nhân của Triều Tiên.

Viện Mỹ - Hàn thuộc Đại học nghiên cứu quốc tế cấp cao Johns Hopkins cho cho biết một bức ảnh do vệ tinh chụp hôm 19/9 cho thấy nước nóng chảy ra từ một ống dẫn nước thuộc hệ thống làm lạnh cho lò phản ứng này. Như vậy, rất có khả năng lò phản ứng đang hoạt động và các máy phát điện đang chạy.

Nick Hansen, một chuyên gia tình báo nghỉ hưu và thường xuyên theo dõi sát sao tiến triển của chương trình hạt nhân Triều Tiên, đăng bài phân tích trên trang 38 North của Viện Mỹ - Hàn.

Triều Tiên vẫn chưa thông báo chính thức về việc tái khởi động lò phản ứng hạt nhân. Mỹ đã tuyên bố rằng bất kì động thái nào như vậy cũng sẽ là một “vấn đề vô cùng nghiêm trọng” và vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Lò phản ứng này có thể vừa được dùng để phát điện vừa được dùng để sản xuất nguyên liệu chế tạo vũ khí hạt nhân. Khi được khởi động, lò phản ứng này có thể chế tạo khoảng 6kg plutonium mỗi năm, đủ để sản xuất 1 hoặc 2 quả bom nguyên tử. Kể từ năm 2006, Triều Tiên đã tiến hành 3 vụ thử hạt nhân và các chuyên gia ước tính nước này đã có đủ số plutonium để chế tạo từ 4 tới 8 quả bom hạt nhân dạng thô.

Theo phân tích của chuyên gia Nick Hansen, nước nóng chảy từ ống thoát nước ra tới bờ sông Kuryong và tạo bọt trắng có thể nhìn thấy rất rõ và đây là loại nước được dùng để làm lạnh lò phản ứng hạt nhân.

Hôm 2/10, Mỹ và Hàn Quốc nhất trí cùng nhau hành động nâng cao năng lực của Hàn Quốc đối phó với các mối đe dọa từ Triều Tiên. Các lãnh đạo quốc phòng hai nước cũng hoan nghênh một kế hoạch quân sự mới giúp hai bên hợp đồng tác chiến tốt hơn trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công hạt nhân, vũ khí hóa học hoặc cuộc tấn công nào khác từ Triều Tiên.

Hồi tháng Hai, Triều Tiên tiến hành vụ thử hạt nhân thứ ba, khiến Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc áp đặt các lệnh trừng phạt. Đáp lại, Triều Tiên đe dọa sẽ tấn công hạt nhân vào Mỹ và các đồng minh.

Tới nay, căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên đã giảm bớt và Bình Nhưỡng tỏ ra mong muốn thực thi các giải pháp ngoại giao. Triều Tiên cho biết nước này muốn tiến hành các cuộc thương lượng vô điều kiện nhưng Mỹ khăng khăng rằng chính quyền của nhà lãnh đạo Kim Jong Un cần có những hành động cụ thể thể hiện sự nghiêm túc về vấn đề giải giáp vũ khí.

Các nhà phân tích cho rằng việc tái khởi động lò phản ứng hạt nhân có thể là một phần trong nỗ lực của Triều Tiên nhằm khẳng định mình là quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân và từ bỏ lập trường nhân nhượng.