Vì sao nhân vật quyền lực số 1 của Taliban vẫn chưa lộ diện?

Nhân vật quyền lực số 1 của Taliban vẫn chưa lộ diện, dù nhóm phiến quân đã giành được thủ đô Kabul của Afghanistan hơn nửa tháng.

Thủ lĩnh tối cao của lực lượng phiến quân Taliban là Hibatullah Akhundzada chưa từng lộ diện trước dư luận và nơi ở của người này cũng không được tiết lộ. Cho tới nay, thông tin về Akhundzada chỉ vỏn vẹn là bức ảnh mà Taliban công bố.

Kể từ khi Taliban chiếm được quyền kiểm soát Kabul vào ngày 15/8, hàng loạt nhân vật cốt cán của lực lượng phiến quân đã có mặt ở thủ đô của Afghanistan nhưng có một ngoại lệ là thủ lĩnh tối cao của Taliban.

Nhân vật quyền lực số 1 của Taliban vẫn chưa lộ diện kể từ khi nhóm phiến quân chiếm được thủ đô Kabul. (Ảnh: The Article)

“Thủ lĩnh đang ở tỉnh Kandahar. Ông ấy đã sống ở đó từ lâu”, phát ngôn viên của Taliban là Zabihullah Mujahid xác nhận hôm 29/8.

Cũng theo phát ngôn viên của Taliban, thủ lĩnh Akhundzada sẽ sớm xuất hiện lần đầu tiên trước công chúng.

Akhundzada trở thành nhân vật quyền lực số 1 của lực lượng phiến quân Taliban kể từ năm 2016. Sau khi lên nắm quyền, ông Akhundzada được biết gặp vô vàn thách thức để có thể tạo dựng sự đoàn kết trong nhóm phiến quân vốn bị chia rẽ vì tranh giành quyền lực.

Cho tới nay, có rất ít thông tin về tiểu sử cũng như nhiệm vụ cụ thể của Akhundzada. Thủ lĩnh Taliban chỉ đưa ra thông điệp hàng năm trong dịp lễ của người Hồi giáo. Trừ bức ảnh được Taliban công khai, thủ lĩnh Akhundzada chưa từng xuất hiện trước dư luận và nơi ở cũng không được tiết lộ.

Ngay cả khi thủ đô Kabul đã nằm trong tay Taliban, lực lượng phiến quân vẫn vô cùng kiệm lời về mọi diễn biến liên quan tới thủ lĩnh.

Hồi đầu tuần trước khi trả lời báo chí về nơi ở của thủ lĩnh Akhundzada, phát ngôn viên Taliban Mujahid cũng chỉ nói rằng, “Các bạn sẽ sớm được gặp ông ấy”.

Taliban được biết vốn có truyền thống giấu kín thông tin về thủ lĩnh hàng đầu. Thậm chí, người sáng lập tổ chức Taliban là Mullah Mohammad Omar cũng hiếm khi đến Kabul vào thời điểm Taliban kiểm soát Afghanistan trong những năm 1990. Thay vào đó, ông Omar dường như cố tránh né mọi sự chú ý và miễn cưỡng gặp một số phái đoàn trong khu nhà ở Kandahar. Tỉnh Kandahar cũng là nơi Taliban khai sinh. Đây là trung tâm của chính phủ Taliban hà khắc cai trị trong thập niên 90.

Ông Laurel Miller, người đứng đầu chương trình nghiên cứu châu Á thuộc tổ chức phi chính phủ International Crisis Group, nhận định thủ lĩnh Taliban Akhundzada “dường như sẽ có cách cai trị tương tự như Omar”.

Cũng theo ông Miller, việc Taliban nhất quyết giữ bí mật về thủ lĩnh là vì lo ngại vấn đề an ninh. Bởi người tiền nhiệm của Akhundzada là Mullah Akhtar Mansour từng bị tiêu diệt trong một vụ không kích bằng máy bay không người lái (UAV) của Mỹ.

“Phát ngôn viên Taliban cho biết thủ lĩnh sẽ sớm xuất hiện, ông ấy sẽ xuất hiện để dập tắt tin đồn đã chết”, ông Miller nói.

“Nhưng sau khi xuất hiện lần đầu, thủ lĩnh Taliban có thể lại rút về ở ẩn và cai quản từ xa như cách cựu thủ lĩnh Mullah Omar đã làm”, ông Miller nói thêm.

Thủ lĩnh Taliban Akhundzada không xuất hiện trong suốt nhiều năm và điều này làm dấy lên những tin đồn ông gặp vấn đề về sức khỏe. Thậm chí, có một số nguồn tin ở Pakistan và Afghanistan cho biết thủ lĩnh Taliban đã mắc Covid-19 hoặc đã qua đời trong một vụ đánh bom.

Những tin đồn về tình trạng của thủ lĩnh Akhundzada tới nay chưa được kiểm chứng. Việc ông Akhundzada gần như biến mất còn có thể liên quan tới chuyện đấu đá trong nội bộ nhóm phiến quân. Cụ thể, tới năm 2015, việc thủ lĩnh Mullah Omar đã qua đời nhiều năm mới được tiết lộ khiến nội bộ Taliban rơi vào cuộc chiến tranh giành quyền lực đẫm máu. Thậm chí, ít nhất 1 chi nhánh có quy mô lớn của Taliban đã rời bỏ nhóm phiến quân do cạnh tranh quyền lực.

Cũng có ý kiến cho rằng thủ lĩnh Taliban chỉ xuất hiện sau khi Mỹ hoàn thành chiến dịch rút quân khỏi Afghanistan vào hạn chót là ngày 31/8.

“Taliban vẫn là những chiến binh Hồi giáo nên chừng nào binh sĩ nước ngoài còn ở lại trên lãnh thổ Afghanistan, Taliban sẽ không để thủ lĩnh xuất hiện cho tới khi quân đội nước ngoài rời đi. Đó là lý do tại sao thủ lĩnh tối cao của Taliban chưa lộ diện”, nhà phân tích an ninh ở Pakistan Imtiaz Gul cho hay.

Cho tới nay, Taliban đã bổ nhiệm các tỉnh trưởng và người đứng đầu lực lượng an ninh cho 33/34 đơn vị hành chính ở Afghanistan. Nhóm cho biết bộ máy quyền lực đầy đủ sẽ được công bố trong vài ngày tới.