Tổng thống Duterte chính thức "ra đòn", buộc quân đội Mỹ rút khỏi Philippines

Phát ngôn viên của Tổng thống Philippines là ông Salvador Panelo nhấn mạnh, ông Duterte tin rằng giờ là lúc Philippines cần độc lập hơn về mặt quân sự.

Tiêm kích Mỹ hoạt động trên tàu sân bay ở Biển Đông. (Ảnh: AP)

"Đã đến lúc chúng ta tự lo. Chúng ta sẽ tự củng cố năng lực phòng thủ và không dựa vào bất kỳ quốc gia nào", Reuters dẫn lời ông Panelo.

Mối quan hệ quân sự giữa Mỹ và Philippines đang được thực thi theo Hiệp ước Quốc phòng song phương cùng với Hiệp ước Hợp tác quốc phòng tăng cường mà hai nước ký kết dưới thời Tổng thống Barack Obama.

Trước đó, vào ngày 23/1, ông Duterte từng đe dọa cho chấm dứt hiệp ước VFA sau khi Washington từ chối cấp visa cho Thượng nghị sĩ Ronald Fela Rosa, một cựu quan chức cảnh sát cấp cao và giữ vai trò quan trọng chiến dịch chống ma túy của Tổng thống Duterte.

Chiến dịch chống ma túy của Tổng thống Duterte đã gây ra nhiều tranh cãi về vấn đề nhân quyền khi nhà lãnh đạo Philippines cho phép chính quyền và người dân địa phương nổ súng tiêu diệt những kẻ buôn bán ma túy ngay lập tức mà không cần qua xét xử.

Hiệp ước VFA được ký kết năm 1998 cho phép hàng ngàn binh sĩ Mỹ hoạt động luân phiên tại Philippines để thực hiện cứu trợ cứu nạn và tiến hành tập trận chung. Hàng năm, quân đội Mỹ - Philippines tổ chức hàng chục đợt diễn tập chung.

Đây là lần đầu tiên, Tổng thống Duterte cho hủy bỏ một thỏa thuận với Mỹ. Trước đó, ông Duterte nhiều lần cáo buộc lực lượng quân sự Mỹ đang có những hành động bí mật tại Philippines.

Trong bài phát biểu hôm 10/2, nhà lãnh đạo Philippines cho rằng vũ khí hạt nhân của Mỹ đang được cất giấu tại quốc gia này. Cũng theo ông Duterte, sự hiện diện của quân đội Mỹkhiến Philippines trở thành mục tiêu tiềm tàng của sự thù địch.

Theo Tổng thống Duterte, ngay cả Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng muốn ông thay đổi suy nghĩ. “Ông Trump và nhiều người muốn duy trì VFA. Tôi đã nói là tôi không muốn”, ông Duterte cho hay.

Phát biểu trong phiên điều trần của Thượng viện vào ngày 6/2, Bộ trưởng Ngoại giao Teodoro Locsin cho rằng, việc hủy bỏ VFA sẽ “tác động xấu” tới mối quan hệ hợp tác kinh tế và quốc phòng giữa Mỹ và Philippines

Tuy nhiên, vào hôm nay (11/2), chia sẻ trên Twitter, Bộ trưởng Locsin xác nhận đại sứ quán Mỹ ở Manila đã nhận được thông báo chính thức về việc Manila xóa bỏ VFA. Theo quy định trong VFA, việc rút khỏi hiệp ước sẽ chính thức có hiệu lực trong 180 ngày sau khi thông báo chấm dứt được gửi cho phía còn lại.