Stalin - "Di sản" đầy tranh cãi của nước Nga

Hôm qua 5/3, nhân kỉ niệm 60 năm ngày mất của Stalin, hàng trăm người đã đặt hoa cẩm chướng đỏ tại phần mộ của ông ở Quảng Trường Đỏ. Thi hài của Stalin từng được đặt cạnh thi thể của Lenin trong lăng ở Mát-xcơ-va, nhưng sau đó đã được đưa đến phần mộ này năm 1961.

Joseph Stalin được cho là đã tạo ra một siêu cường quốc sau Chiến tranh thế giới thứ 2.

"Doanh nhân Roman Fomin cho biết: “Họ không nên làm mờ nhạt những thay đổi to lớn mà đất nước đã đạt được. Chiến thắng mà Stalin có được là sự tăng trưởng kinh tế và thịnh vượng. Nhiều người mong muốn ông lại quay trở lại”.

Nữ luật sư Larisa Tokunova năm nay 50 tuổi sống tại vùng Viễn Đông nước Nga đã gọi Stalin là “thiên tài”, người đã đưa Liên Xô trở thành một siêu cường quốc.

Bà cho biết: “Nếu chúng ta muốn quản lý để chấn hưng đất nước, thì chỉ có thể tuân theo kế hoạch của ông”.

Stalin thường ca ngợi chế độ Xô Viết sau chiến tranh, một đất nước trải dài từ các nước vùng Baltic đến khu vực Kavkaz, Trung Á và đến tận bờ Thái Bình Dương.

Trong cuộc thăm dò ý kiến vào tháng 3 này của Trung tâm Lavada, một tổ chức thăm dò độc lập, 49% người dân Nga nói rằng, họ nhìn nhận Stalin có vai trò tích cực, trong khi chỉ có 32% người dân không đồng tình ý kiến đó. Nhưng 55% người được hỏi cho rằng Stalin qua đời ngày 5/3/1953 đã đánh dấu sự kết thúc của các cuộc thanh trừng, và nhiều người bị kết án sai được trở về từ các trại cải tạo.

Theo hãng tin AFP, ngay tại Gruzia, quê hương của ông, chính phủ thân phương Tây đã tạo ra cải cách nhằm xóa bỏ sự tuyên truyền "thân Stalin" vẫn có rất nhiều người ca ngợi ông.

Nhiều người cảm tưởng như ông vẫn đang tranh cử

Khoảng 100 người cao tuổi nhất tại Gruzia đã tập trung bên ngoài căn nhà gỗ nhỏ nơi sinh Stalin, nằm cách thủ đô Tbilisi 76km trong ngày hôm qua. Cụ Arhil Jirkvelishvili, 84 tuổi trả lời AFP rằng: “Stalin không phải là một phần quá khứ của chúng tôi, ông ấy là tương lai của cả nhân loại”. Cụ Arhil Jirkvelishvili vẫn cảm thấy tức giận vì tượng đài của Stalin đã bị dỡ bỏ khỏi quảng trường trung tâm Gori hồi năm 2010.

Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev từng cho biết ông xem những di sản của Stalin là mang tính “tiêu cực”, và thậm chí còn đưa ra một chiến dịch chống lại "chủ nghĩa Stalin". Tổng thống Nga Putin thì tránh né việc đánh giá các nhà lãnh đạo Liên Xô.

Cuộc thăm dò cũng cho thấy, 55% số người được hỏi mong muốn chính quyền Nga trả lại tên Stalingrad trước đây cho thành phố Volgograd.

Ông Stalin qua đời ở tuổi 74 tại vùng nông thôn bên ngoài thủ đô, nhưng thông tin về sự ra đi của ông đã được các cơ quan có thẩm quyền truyền đi trong nhiều giờ, và có thông tin cho rằng, ông đã bị ám sát bởi những người thân cận.

Sau đó, di thể của ông được đặt ở Mát-xcơ-va, nhiều người đã cố gắng để được nhìn ông lần cuối. Có nhiều lời đồn rằng, hàng nghìn người đã bị thiệt mạng do đám đông xô đẩy, chen lấn trong đám tang Stalin, mặc dù con số thương vong chính thức chưa bao giờ được công bố.

Kênh truyền hình quốc gia NTV bắt đầu chiếu loạt phim tài liệu lịch sử có nhan đề “Stalin với chúng ta” từ cuối tuần trước. Người dẫn chương trình cho biết: “Stalin luôn luôn đồng hành với chúng ta, và chia rẽ chúng ta y như là ông vẫn đang tranh cử vào ngày mai”.

Kênh NTV Quốc gia bắt đầu phát sóng một loạt sáu phần phim tài liệu lịch sử có tiêu đề "Stalin là với chúng tôi" cuối tuần qua.

Trong một bài xã luận trên tờ Vedomosti có đoạn: “Nhưng vẫn không có thỏa thuận nào về tầm quan trọng của thời đại Stalin trong lịch sử Liên Xô”.