Nguy hiểm trực chờ trước khi tàu ngầm và 53 thủy thủ Indonesia mất tích

Hoạt động đã 44 năm và chở vượt số người cho phép khiến cơ hội tìm thấy chiếc tàu ngầm mất tích của Indonesia cùng 53 thủy thủ trở nên mong manh.

Indonesia vẫn đang khẩn trương tìm kiếm và xác định vị trí chiếc tàu ngầm mất tích do nguồn cung khí oxy trong tàu sẽ cạn vào sáng sớm ngày mai (24/4). Tình huống này làm dấy lên mối quan ngại về tính mạng của 53 thủy thủ, và mức độ nguy hiểm từ dàn vũ khí lỗi thời của Indonesia.

Hôm 21/4, tàu ngầm KRI Nanggala 402 đang tiến hành diễn tập liên quan tới hoạt động bắn và phóng ngư lôi thì bất ngờ bị mất tích khi hoạt động cách phía bắc đảo Bali 95 km. Trên tàu ngầm có 53 thủy thủ.

Nguy hiểm trực chờ trước khi tàu ngầm KRI Nanggala 402 và 53 thủy thủ Indonesia mất tích. (Ảnh: Hải quân Indonesia)

Hôm 22/4, Tướng hải quân Indonesia Yudo Margono cho biết nguồn cung oxy bên trong tàu ngầm sẽ chỉ còn tới lúc 3 giờ sáng ngày 24/4 do con tàu đã bị “mất điện”.

“Nguồn cung oxy là 72 giờ. Hy vọng có thể tìm thấy con tàu vào thời điểm nguồn cung oxy vẫn còn”, ông Margono phát biểu trong cuộc họp báo với sự tham gia của Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia Prabowo Subianto và Tư lệnh Các lực lượng vũ trang Hadi Tjahjanto.

Cũng theo ông Margono, tàu ngầm chạy bằng nhiên liệu diesel từng được hải quân Indonesia xác nhận vẫn có khả năng hoạt động và sẵn sàng chiến đấu.

Chia sẻ với Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), một nguồn tin an ninh Indonesia cho hay, tàu ngầm Nanggala chỉ có khả năng chuyên chở theo 34 thủy thủ “nhưng đã có thêm nhiều người đã được lên tàu” trong quá trình diễn tập.

Ông Frank Owen thuộc Viện Tàu ngầm Australia nhận định, thông thường các tàu ngầm có nguồn cung oxy đủ để dùng trong 7 ngày mà không cần sự hỗ trợ từ bên ngoài.

“Vấn đề nằm ở đây là con tàu chở theo 53 người trong khi bình thường thủy thủ đoàn chỉ có 34 người. Điều này đồng nghĩ với việc số người trên tàu tăng thêm 55% so với thiết kế của hệ thống”, ông Owen nói.

Còn theo nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc phòng tại Singapore, ông Collin Koh, những tác động từ sự hư hại bên ngoài tàu cùng với điều kiện hoạt động của các máy lọc carbon dioxide (CO2) có thể là yếu tố gây ảnh hưởng tới hệ thống cung cấp oxy cho thủy thủ đoàn.

“Nếu như các máy lọc bị hư hại, toàn bộ hệ thống bên trong tàu sẽ bị ảnh hưởng và gây vấn đề”, ông Koh nhắc tới thiết bị hấp thu CO2.

“Điều quan trọng là không giống với các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân vốn có khả năng tạo ra nguồn oxy cung cấp cho thủy thủ đoàn, tàu ngầm chạy bằng điện – diesel như Nanggala lại phụ thuộc vào bình trữ oxy lắp trên tàu”, ông Koh nhấn mạnh.

Trên thực tế, tàu ngầm Nanggala có trọng tải 1.300 tấn có thể lặn sâu từ 250 – 500 m,. Nhưng giới chức Indonesia hôm 21/4 cho rằng, con tàu có thể đã lặn xuống độ sâu từ 600 – 700 m. Điều này làm dấy lên mối quan ngại về tính mạng của thủy thủ đoàn gồm 53 người.

“Liệu con tàu đã bị chìm xuống đáy biển, nơi vượt xa phạm vi hoạt động và áp lực mà con tàu có thể chịu được. Đáng tiếc, đây có thể là bản án tử hình chờ sẵn 53 thủy thủ”, ông Zachary Abuza, Giáo sư nghiên cứu khu vực Đông Nam Á tại Trường Đại học Chiến tranh quốc gia ở Washington cho hay.

“Nếu con tàu nằm ở độ sâu 700 m, nó có thể bị nổ tung”, ông Beaussant nói thêm.

Phát ngôn viên hải quân Indonesia Julius Widjojono nói với CNN rằng, Indonesia không có thiết bị nào có thể kéo tàu ngầm lên mặt biển khi nó bị chìm xuống độ sâu lớn như vậy. Indonesia cũng đã gọi điện xin hỗ trợ tới Văn phòng Liên lạc Thoát hiểm và Cứu hộ Tàu ngầm Quốc tế.

Trong khi đội tàu cứu hộ của Singapore và Malaysia sẽ có mặt ở khu vực được cho là hiện trường tàu ngầm Nanggala chìm vào ngày mai, thì trước đó quân đội Australia, Mỹ, Đức, Pháp, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ đã lên tiếng được hỗ trợ Indonesia tìm tàu ngầm mất tích.

Trong khi đó, quân đội Indonesia đã cử 5 tàu chiến, 1 trực thăng và 400 nhân viên đi tìm kiếm chiếc tàu ngầm mất tích trong quá trình diễn tập.

Hai tàu hải quân Indonesia trang bị sonar cũng đã được triển khai đi tìm kiếm. Thậm chí, một vệt dầu loang đã được phát hiện nằm gần khu vực tàu ngầm lặn.

Nguy hiểm từ thiết bị quân sự cũ kỹ

Tàu ngầm KRI Nanggala 402 được sản xuất vào năm 1977 và đi vào hoạt động vào năm 1981. Tàu ngầm này từng được hơn 10 lực lượng hải quân trên thế giới sử dụng trong 50 năm qua bao gồm Argentina, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ.

Các nhà phân tích cho rằng, tuổi thọ cao của các loại vũ khí đang được quân đội Indonesia sử dụng hàm chứa nhiều rủi ro.

Cụ thể, theo ông Koh, tàu ngầm bị mất tích “có một phần không nhỏ xuất phát từ tuổi thọ cao của thiết bị, dù nhiều vụ tai nạn tàu ngầm còn từ lỗi của con người như quá trình vận hành tàu hoặc lỗi trong khâu bảo dưỡng”.

Trong khi đó, ông Abuza cho hay tàu ngầm mất tích của Indonesia từng được tân trang lại vào năm 2012. Tuy nhiên, do hoạt động ở vùng nước ấm khí hậu nhiệt đới, tuổi thọ của tàu ngầm sẽ bị rút ngắn lại vài năm.

Hải quân Indonesia hiện nắm trong tay hạm đội gồm 5 tàu ngầm bao gồm 3 chiếc mới được đóng tại Hàn Quốc. Tàu ngầm mới nhất KRI Alugoro được lắp ráp tại Indonesia với sự hỗ trợ từ phía Hàn Quốc.

Sự cố đối với chiếc tàu ngầm 44 tuổi đã cho thấy những khó khăn của Indonesia trong việc cân bằng chi tiêu quân sự bên cạnh công cuộc phát triển kinh tế và phúc lợi xã hội cho 270 triệu dân.

Theo ông Koh, trong những năm đầu sau khi giành được độc lập, chính phủ Indonesia chủ yếu tập trung vào đảm bảo an ninh quốc gia và phát triển kinh tế xã hội. Do đó, quá trình đầu tư nâng cấp các lực lượng vũ trang bị chậm lại.

Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia Prabowo Subianto hôm 22/4 cũng đã thừa nhận rằng, quốc gia này đang phải đối mặt với những thách thức từ việc cân bằng cải cách phúc lợi và kinh tế với đầu tư quân sự.