Mặc Quốc hội Mỹ phản đối, F-35 vẫn công khai "lọt" vào tay Thổ Nhĩ Kỳ

Theo hãng tin CNN, mặc cho sự phản đối từ Quốc hội Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có được số máy bay tiêm kích tàng hình F-35 đầu tiên vào ngày 21/6 trong một buổi lễ diễn ra tại Fort Worth, bang Texas (Mỹ).

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Trung Tá Mike Andrews cho biết: “Hãng Lockheed Martin sẽ tổ chức lễ ra mắt phi cơ F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ tại Fort Worth, và hai máy bay loại này sẽ đến Căn cứ Không quân Luke tại bang Arizona (Mỹ) trong tương lai gần. Hiện các phi công sẽ vận hành F-35 và kỹ sư của Thổ Nhĩ Kỳ đã có mặt tại căn cứ và bắt đầu các bài tập đầu tiên”.

Máy bay F-35 do Mỹ sản xuất.

Mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những quốc gia tham gia vào quá trình phát triển của F-35 trong những năm qua, song Thương viện Mỹ đã tìm cách ngăn Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu loại máy bay tàng hình này do quan hệ Mỹ - Thổ đang đi xuống. Nguyên nhân là bởi Thượng viện Mỹ quan ngại việc Ankara có dự định mua hệ thống phòng không S-400 của Nga cũng như việc bắt giữ một công dân Mỹ của quốc gia này.

Nhiều quan chức Mỹ đã bày tỏ quan ngại rằng hệ thống S-400 hiện đại của Nga sẽ không thể sử dụng song song với các loại khí tài quân sự hiện nay của các nước NATO.

Thượng viện Mỹ cũng kêu gọi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đệ trình “kế hoạch nhằm loại bỏ chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình F-35” cũng như danh sách gồm “các bước cần thiết để cấm cung cấp máy bay F-35 từ lãnh thổ Hoa Kỳ cho Thổ Nhĩ Kỳ”.

Một quan chức Mỹ nói rằng ông Mattis phản đối Quốc hội Mỹ ngăn Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu máy bay tiêm kích hiện đại này. Vị quan chức cho biết ông Mattis đã thảo luận với các thành viên trong Quốc hội để đảm bảo rằng những gì trong dự thảo đạo luật mà Thượng viện Mỹ vừa phê duyệt về vấn đề cung cấp F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ không được thêm vào văn bản cuối cùng mà Tổng thống Donald Trump sẽ ký duyệt.

Việc Mỹ có ý định chặn việc cung cấp máy bay cho Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến nhiều quan chức nước này tức giận. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết: “Chúng tôi có tham gia vào chương trình F-35 và đã hợp tác sản xuất một số bộ phận của F-35 tại Thổ Nhĩ Kỳ”.

“Thổ Nhĩ Kỳ đã chi trả đúng hạn để mua các phi cơ này. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đáp ứng tất cả mọi yêu cầu đề ra, song anh không thể hủy bỏ thương vụ này chỉ vì chúng tôi sẽ mua S-400”, ông nói thêm.

Về phần mình, ông Mike Andrews cho biết Bộ Quốc phòng Mỹ “không có bình luận nào về dự thảo luật” nêu trên và chỉ khẳng định “Thổ Nhĩ Kỳ là một đồng minh NATO quan trọng và đã tham gia vào chương trình F-35 từ năm 2002”.

Anh Tuấn (lược dịch)