Hoàng thân Philip đóng một vai trò rất quan trọng trong Hoàng gia Anh

“Với nỗi buồn sâu sắc, Nữ hoàng đã thông báo về sự ra đi của người chồng yêu quý, Hoàng thân Philip, Công tước xứ Edinburgh. Hoàng thân đã qua đời thanh thản vào sáng nay tại Lâu đài Windsor”, Điện Buckingham thông báo.

Theo các nguồn tin, đám tang của Hoàng thân Philip sẽ được phép tổ chức theo hình thức lễ tang cấp nhà nước. Tuy nhiên, từ trước đến nay, Hoàng thân Philip luôn đề cao sự riêng tư, không mấy khi ồn ào vì vậy theo truyền thông Anh cho hay, trước khi qua đời, ông đã yêu cầu được an táng trong lễ tang quân đội, nơi mà ông dành cả đời mình để cống hiến.

Mọi nghi thức được tiến hành tại Nhà nguyện St George ở Windsor và cuối cùng là chôn cất ở Frogmore Gardens, nơi ông dành những tháng ngày cuối đời bên người vợ đã chung sống hơn 70 năm của mình - Nữ hoàng Anh.

Là một cựu sĩ quan hải quân, Hoàng thân Philip từng thừa nhận ông cảm thấy khó khăn khi phải từ bỏ sự nghiệp binh chủng mà ông yêu thích để đảm nhận công việc với tư cách là quân vương. (Ảnh: AP)

Hiện chưa có thông tin chi tiết về ngày, giờ và địa điểm của lễ tang của Hoàng thân Philip, song giới chuyên gia cho rằng cách thức và quy mô lễ tang của các thành viên hoàng tộc lớn tuổi đều được lên kịch bản sẵn trước cả chục năm. Tuy nhiên, dựa vào tình hình dịch bệnh Covid-19 phức tạp như hiện nay, một số khoản có thể được thay đổi. Đặc biệt, Điện Buckingham sẽ hạn chế tối đa việc tổ chức lễ tang quá lớn, tránh thu hút tụ tập đông người.

Theo truyền thông Anh, lễ mai táng cho Hoàng thân Philip sẽ giới hạn chỉ cho phép 30 người tham dự. Nữ hoàng Anh Elizabeth II sẽ và có lẽ đã quyết định ai được xuất hiện ngày hôm đó. Bên cạnh đó, bà sẽ không tham gia bất kỳ nhiệm vụ Hoàng gia nào trong vòng 8 ngày để tưởng nhớ người chồng quá cố.

Ngoài ra, các thành viên trong hoàng tộc sẽ phải đeo khăn che mặt. Sự hiện diện của quân đội Hoàng gia Anh nhằm tôn vinh cuộc đời cũng như những cống hiến của Công tước xứ Edinburgh nhiều năm qua là điều chắc chắn. Đồng thời, báo giới cũng sẽ không được phép vào bên trong quay phim chụp ảnh.

Trước đó, Hoàng thân Philip đã phải nằm viện 4 tuần hồi đầu năm nay để điều trị nhiễm trùng chuẩn bị cho ca phẫu thuật tim, sau đó trở lại lâu đài Windsor vào đầu tháng 3. Tin tức về sự ra đi của Hoàng thân Philip đã khiến loạt kênh truyền hình Anh ngừng phát sóng chương trình thường ngày và bắt đầu đưa tin về cuộc đời của ông. Cờ trên các tòa nhà lịch sử ở Anh đã được treo rủ.

Bình luận về sự kiện này Tiến sĩ Lịch sử, Giáo sư Khoa lịch sử và chính sách của các nước Âu - Mỹ thuộc Đại học Quốc gia Quan hệ Quốc tế Moscow (MGIMO) Natalia Kapitonova cho biết, Hoàng thân Philip đã đóng một vai trò rất quan trọng trong gia đình Hoàng gia.

“Nữ hoàng Anh Elizabeth II ngay lập tức tuyên bố rằng Hoàng thân Philip là nhân vật chính phụ trách gia đình. Vai trò của ông ấy rất nổi bật. Ông ấy đứng đầu một số lượng lớn các tổ chức từ thiện khác nhau và dành nhiều thời gian cho hoạt động từ thiện. Là một người cứng rắn, thẳng thắn, với khiếu hài hước điển hình kiểu của người Anh. Hoàng thân Philip nổi bật bởi thực tế là ông ấy thường nói những gì ông nghĩ. Hơn nữa, ông ấy thậm chí còn thích gây sốc cho công chúng bằng những phát biểu. Ông tự tay viết bài phát biểu và ông thích điều đó - những bài phát biểu trước công chúng của ông khá thường xuyên”, bà Kapitonova nói.

Để kết hôn với Nữ hoàng Elizabeth II (khi đó là Công chúa Elizabeth), hoàng thân đã từ bỏ tước hiệu hoàng gia Hy Lạp, trở thành một công dân Anh mang họ Mountbatten. (Ảnh: AP)

Theo Tiến sĩ Lịch sử Kapitonova, cuộc sống cá nhân của Nữ hoàng Elizabeth II và Công tước xứ Edinburgh luôn nằm trong tầm ngắm của công chúng. “Hai người đã sống với nhau hơn 70 năm, và tôi phải nói rằng Nữ hoàng Elizabeth II chưa bao giờ yêu cầu lòng chung thủy từ Hoàng thân - chỉ có lòng trung thành. Theo một thỏa thuận bất thành văn, trên các phương tiện truyền thông không ‘vội vàng’ đưa tin về ông, hay về Nữ hoàng Anh”, Natalia Kapitonova nói.

Hoàng thân Philip sinh năm 1921 tại đảo Cofu, là con thứ năm và con trai duy nhất của hoàng tử Hy Lạp Andrew và công chúa Battenberg Alice. Dòng họ Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg của ông xuất thân từ quý tộc Đan Mạch và lên ngôi tại Hy Lạp năm 1863. Cuộc đảo chính năm 1922 tại Hy Lạp khiến hoàng gia nước này phải sống lưu vong.

Hoàng thân Philip và cha mẹ tới định cư tại Paris, Pháp, nơi ông bắt đầu học tại trường Elms. Thân phận của ông Philip trở nên bấp bênh khi phải sống lưu vong, song ông có nhiều mối liên hệ với hoàng gia các nước, đặc biệt là Anh. Ông Philip là chắt của Nữ hoàng Anh Victoria và cháu của Hoàng tử Louis, thành viên gia đình Battenberg từng trị vì Đức năm 1806-1918.

Để nuôi dưỡng những mối liên hệ này, ông Philip theo học tại trường dự bị truyền thống Cheam ở Hampshire năm 1928-1933. Hoàng tử Louis chăm sóc ông Philip khi ở Anh, đặc biệt sau khi mẹ ông nhập viện vì chứng tâm thần phân liệt hoang tưởng năm 1930.

Vào năm 1947, Hoàng thân Philip kết hôn với Nữ hoàng Elizabeth II. Ông là người đóng vai trò quan trọng trong việc hiện đại hóa chế độ quân chủ trong giai đoạn sau Chiến tranh Thế giớ thứ 2, đồng thời là nhân vật chủ chốt mà nữ hoàng tin tưởng.

Nữ hoàng Elizabeth II và phu quân Philip có 4 người con: Thái tử Charles, Công chúa Anne, Hoàng tử Andrew và Hoàng tử Edward, cùng 8 cháu nội và 9 chắt.

Thành tựu lâu dài nhất của Hoàng thân Philip là Đề án Giải thưởng của Công tước xứ Edinburgh, bắt đầu năm 1956, nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp và nỗ lực của những người trẻ tuổi.

Giải thưởng được trao cho các hoạt động trong lĩnh vực giải trí hoặc liên quan đến dịch vụ cộng đồng, cùng những cá nhân có thành tích vượt trội. Hơn 5 triệu thanh niên Anh đã tham gia chương trình này, Hoàng thân Philip gặp hàng trăm thành viên đề án mỗi năm.

Thanh Bình (lược dịch)