Đại sứ Trung Quốc ở Mỹ về nước sau 8 năm làm việc ‘đầy sóng gió’

Sau nhiều tháng xuất hiện tin đồn, hôm nay (22/6), đại sứ Trung Quốc tại Mỹ là ông Thôi Thiên Khải đã lên tiếng xác nhận về việc ông sẽ sớm rời khỏi Washington để về nước. Việc ông Thôi không còn giữ chức đại sứ Trung Quốc tại Mỹ diễn ra trong bối cảnh quan hệ hai nước vẫn vô cùng căng thẳng.

Ông Thôi đã giữ chức vụ đại sứ Trung Quốc tại Mỹ được 8 năm và được biết tới là người có quan điểm ôn hòa hơn so với các nhà ngoại giao Chiến lang của Trung Quốc. Thay thế ông Thôi sẽ là Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Qin Gan, người có kinh nghiệm giải quyết các vấn đề ngoại giao với châu Âu, nhưng lại không có kinh nghiệm làm việc trực tiếp với Mỹ.

Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải sắp về nước. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Ông Thôi rời vị trí vào đúng thời điểm quan hệ Mỹ - Trung đang vô cùng căng thẳng, do chính quyền của Tổng thống Joe Biden tiếp tục đẩy mạnh hàn gắn quan hệ với các đồng minh và tăng cường liên minh hợp tác chống lại Trung Quốc.

Các nhà phân tích nhận định, do quan hệ hai nước căng thẳng nên hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ không thể diễn ra trong thời gian sớm. Còn trong cuộc gặp cấp cao trực tiếp đầu tiên vào tháng Ba tại Anchorage, các quan chức ngoại giao hàng đầu Mỹ - Trung đã có những tuyên bố mang tính chỉ trích nhau gay gắt.

Theo thông báo được ông Thôi công bố vào sáng nay, ông cho biết sẽ trở về Trung Quốc sau thời gian đảm nhận cương vị đại sứ Trung Quốc tại Mỹ từ tháng 4/2013.

Ông Thôi cũng kêu gọi công dân Trung Quốc ở Mỹ cần đóng vai trò là lực lượng nòng cốt giúp ổn định quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington, trong bối cảnh chính quyền của Tổng thống Biden tái xem xét và đưa ra chính sách cứng rắn hơn với Trung Quốc.

“Quan hệ Mỹ - Trung đang ở ngã rẽ quan trọng khi mà Mỹ đang tái cơ cấu chính sách thi hành với Trung Quốc và Mỹ đang đối mặt với lựa chọn giữa hợp tác và đối đầu. Vào lúc này, những công dân Trung Quốc ở Mỹ phải gánh vác trách nhiệm và sứ mệnh lớn hơn. Tôi hy vọng các bạn sẽ bảo vệ quyền của mình trên đất Mỹ và phát triển các lợi ích riêng, đồng thời hỗ trợ bảo vệ các lợi ích nền tảng của người dân Mỹ - Trung”, ông Thôi nhấn mạnh.

Giữa lúc các chính trị gia Trung Quốc ngày càng công khai quan điểm cứng rắn, thì đường lối tiếp cận có phần mềm mỏng hơn của ông Thôi được cho trái ngược hoàn toàn với một số nhân vật như phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên. 

Ngay cả khi ông Triệu công khai đưa ra giả thuyết cho rằng, đại dịch Covid-19 bùng phát ở thành phố Vũ Hán của tỉnh Hồ Bắc xuất phát từ phía quân đội Mỹ thì ông Thôi cũng chỉ nói trò chơi đổ lỗi về nguồn gốc của virus corona là do “một vài chính trị gia” bày ra và ông không đưa ra bình luận nào cụ thể về việc dịch bệnh xuất phát từ nước nào.  

Sau tuyên bố của ông Triệu, ông Thôi đã bị cựu trợ lý Ngoại trưởng Mỹ David Stilwell triệu tập hồi tháng Ba để tới nghe phản đối.

Ông Shi Yinhong, Giáo sư nghiên cứu các mối quan hệ quốc tế tại Đại học Renmin ở Bắc Kinh, nhận định ông Thôi từng đóng vai trò quan trọng và chủ động trong các mối quan hệ Mỹ - Trung. Tuy nhiên, vai trò của đại sứ Trung Quốc đã bị giới hạn sau căng thẳng liên tiếp giữa Mỹ - Trung trong những năm gần đây.

“Ông Thôi duy trì đối thoại tốt với Mỹ và đóng vai trò quan trọng cũng như tích cực đối với các mối quan hệ Mỹ - Trung nhưng đó là trước khi đại dịch Covid-19 xuất hiện và trước khi chính quyền của Tổng thống Biden thực hiện chính sách đối đầu toàn diện với Trung Quốc”, ông Shi cho hay.

Cũng theo ông Shi, chính quan hệ xuống dốc đã khiến ông Thôi mất đi cơ hội tương tác với các quan chức trong chính phủ Mỹ.

“Ông Thôi đã cố gắng hết sức để liên lạc với các nhà nghiên cứu và truyền thông Mỹ trong giai đoạn khó khăn, cũng như kêu gọi Mỹ - Trung xóa bỏ căng thẳng. Ông ấy đã cố gắng làm những việc có thể trong các giai đoạn vô cùng khó khăn, nhưng tình hình được cải thiện rất ít”, ông Shi nói thêm.

Mỹ chia sẻ 55 triệu liều vắc-xin Covid-19, hé lộ danh sách các nước được nhận

Nhà Trắng tuyên bố về kế hoạch chia sẻ 55 triệu liều vắc-xin với thế giới và hé lộ danh sách các nước được nhận.

Minh Thu (lược dịch)