Tân Ngoại trưởng Mỹ lớn tiếng chỉ trích cả Nga và Trung Quốc

Reuters đưa tin liên quan tới vấn đề Trung Quốc, ông Tillerson nhấn mạnh Bắc Kinh đã hành động trái phép khi tiến hành xây dựng các đảo nhân tạo trên Biển Đông và đưa vũ khí quân sự ra những khu vực này. Theo ông Tillerson, hành động của Trung Quốc cũng giống như việc "Nga sáp nhập bán đảo Crimea thuộc Ukraine" hồi năm 2014. 

"Chúng ta sẽ buộc phải gửi đi thông điệp rõ ràng với Trung Quốc. Thứ nhất, Bắc Kinh phải chấm dứt hành động xây đảo nhân tạo trái phép. Thứ hai, hành động tiếp cận các hòn đảo này cũng là phạm pháp", ông Tillerson nói. 

Ông Rex Tillerson, người được Tổng thống đắc cử Donald Trump chỉ định làm tân Ngoại trưởng Mỹ.

Tuy nhiên, ứng cử viên Ngoại trưởng Mỹ lại không công bố cụ thể kế hoạch ngăn Trung Quốc tiếp cận các hòn đảo nhân tạo mà Bắc Kinh xây dựng trái phép trên Biển Đông. Thậm chí, Trung Quốc còn xây đường băng quân sự và tiến hành quân sự hóa.  

Cũng theo ông Tillerson, Washington cần duy trì quan điểm đối với chính sách "một Trung Quốc" vốn coi Đài Loan là một tỉnh ly khai của Trung Quốc. Bởi đây được xem là xương sống trong mối quan hệ ngoại giao Mỹ - Trung. Khi được hỏi về tuyên bố thay đổi chính sách "một Trung Quốc" của ông Trump, ông Tillerson khẳng định: "Tôi không biết bất cứ kế hoạch nào liên quan tới việc thay đổi chính sách trên". 

Ông Tillerson còn nhấn mạnh theo ông, hành động của Trung Quốc trên Biển Đông là "cực kỳ đáng quan ngại" và đe dọa tới "toàn bộ nền kinh tế thế giới" một khi Bắc Kinh nắm trong tay quyền kiểm soát Biển Đông, tuyến đường biển thương mại lớn và có ý nghĩa quân sự chiến lược. 

Ứng cử viên Ngoại trưởng Mỹ cho rằng tình hình phức tạp trên Biển Đông hiện nay là do phản ứng chưa phù hợp của Mỹ. "Việc không đưa ra phản ứng đã khiến họ tiếp tục tự tung tự tác. Cách giải quyết vấn đề là chúng ta quay trở lại khu vực và cùng hành động với các đồng minh truyền thống ở Đông Nam Á", ông Tillerson chia sẻ.

Trong thời gian qua, chính quyền của Tổng thống Barack Obama đã tiến hành các cuộc tuần tra trên không và trên biển nhằm đảm bảo quyền tự do hàng hải trên Biển Đông. Hành động của Hải quân Mỹ cũng đã khiến Bắc Kinh vô cùng tức giận. Tuy nhiên, Washington lại chưa có giải pháp ngăn Trung Quốc xây đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông. 

Trong khi Tổng thống Obama tìm cách gắn kết các nước Đông Nam Á, phản đối tham vọng độc chiếm của Trung Quốc trên Biển Đông thì một số đồng minh và đối tác của Mỹ trong khu vực lại tỏ ra khá thờ ơ. 

Về phần mình, ông Tillerson gọi hành động Trung Quốc xây đảo nhân tạo trên Biển Đông và đơn phương tuyên bố vùng nhận diện phòng không trên biển Hoa Đông là "trái phép". "Trung Quốc đang xâm chiếm lãnh thổ và giành quyền kiểm soát, điều này là hoàn toàn trái pháp luật", ông Tillerson nói. 

Cũng theo ông Tillerson, Mỹ không nên tiếp tục chấp nhận những "lời hứa suông" của Trung Quốc liên quan tới việc gây áp lực buộc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân và tên lửa. 

"Trung Quốc không còn là đối tác đáng tin trong việc gia tăng ảnh hưởng kiềm chế Triều Tiên", ông Tillerson cho rằng để đối phó với Triều Tiên, Mỹ "cần có một kế hoạch lâu dài dựa trên lệnh trừng phạt và phản ứng kịp thời". 

Ngoài ra ứng cử viên Ngoại trưởng Mỹ còn cáo buộc Trung Quốc không tuân thủ các quy định về thỏa thuận thương mại và sở hữu trí tuệ. Trước đó, Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng ra tuyên bố về khả năng áp đặt 45% hàng rào thuế quan đối với các mặt hàng của Trung Quốc. 

Còn theo AP, liên quan tới Nga, ông Tillerson cho rằng cần có biện pháp mạnh hơn đối với điện Kremlin. Theo ông, chính quyền của Tổng thống Obama đã hành động quá mềm mỏng sau sự kiện Nga sáp nhập bán đảo Crimea thuộc Ukraine. 

Tuyên bố trên đã thực sự gây sốc bởi trước khi được ông Trump đề cử, ông Tillerson, cựu Giám đốc điều hành Tập đoàn dầu khí Exxon Mobil, được cho là có mối quan hệ gần gũi với chính quyền Nga và Tổng thống Vladimir Putin từ năm 1998. Thậm chí, ông Putin từng trao tặng "Huân chương Hữu nghị", một trong những huân chương cao quý nhất của nước Nga, cho ông Tillerson vào năm 2013 vì những đóng góp quan trọng trong quan hệ với Nga. 

Ông Tillerson còn gọi Nga là "mối đe dọa" với Mỹ đồng thời tuyên bố giữ nguyên các lệnh trừng phạt và thậm chí cân nhắc đưa ra những hình phạt mới sau cáo buộc Moscow can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ hồi tháng 11/2016. Tuy nhiên, ông Tillerson đã phủ nhận việc coi Nga là "tội phạm chiến tranh". 

Cũng theo ông Tillerson, chính quyền của ông Trump sẽ vẫn cam kết bảo vệ các đối tác nằm trong khối NATO. Ngoài ra, Mỹ sẽ hối thúc Ukraine điều động toàn bộ lực lượng quân sự tới khu vực biên giới phía đông sát Nga. Washington cũng sẽ hỗ trợ vũ khí phòng thủ cùng tình báo trên không. Đây sẽ là thông điệp mạnh mẽ gửi tới Moscow.  

"Đây là viễn cảnh mà nước Nga mong muốn. Nếu Nga muốn hành động quân sự, họ sẽ cần có một lực lượng đối đầu tương xứng", ông Tillerson nói.