Tại sao Tổng thống Obama tới thăm Hiroshima mà không xin lỗi?

Ban đầu, các quan chức Nhật Bản không khuyến khích Tổng thống Mỹ tới Hiroshima nhưng tại vòng đàm phán cuối cùng, Ngoại trưởng John Kerry đã mở đường cho chuyến đi này khi tới thăm khu tưởng niệm hồi tháng 4 vừa qua và gây ấn tượng với người dân Nhật Bản bằng bài phát biểu của mình.

Trước đó, Nhà Trắng nhấn mạnh, chuyến đi không nhằm nói lời xin lỗi mà chỉ với mong muốn hòa giải và kêu gọi một thế giới không hạt nhân. Khi chọn tới thăm Hiroshima, ông Obama sẽ là nhà lãnh đạo quyền lực nhất khiến thế giới nhớ lại những ký ức ám ảnh của một thời lịch sử tăm tối. Tổng thống Mỹ hy vọng sẽ nhắc nhở toàn cầu rằng vũ khí hạt nhân vẫn là một mối đe dọa lớn nhất nếu như đặt “nhầm tay kẻ xấu”.

Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Nhật Bản trong cuộc họp báo hôm 26/5.

Theo kế hoạch ông sẽ đặt vòng hoa tưởng niệm tại Công viên tưởng niệm hòa bình Hiroshima trước khi có bài phát biểu cảm nghĩ ngắn. Ông Obama cũng sẽ tham quan một số biểu tượng mô tả sự tàn phá khủng khiếp của bom nguyên tử.

Tổng thống Mỹ cũng dự định gặp gỡ một số nạn nhân sống sót của vụ ném bom, hầu hết những người này đều chỉ là những đứa trẻ khi thành phố của họ bị phá hủy và cướp đi sinh mạng của 140.000 người. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ ông Obama sẽ gặp gỡ bao nhiên nạn nhân sống sót, rất nhiều người trong số họ đã lớn tiếng đòi gặp bằng được Tổng thống Mỹ. Chuyến thăm lịch sử của ông Obama sẽ chỉ kéo dài chưa đến 3 tiếng đồng hồ.

Lý do không đưa ra lời xin lỗi

Các quan chức cho biết ông Obama sẽ không xin lỗi về quyết định sử dụng bom nguyên tử trong quá khứ của Mỹ  mà theo nhiều chuyên gia lịch sử điều này là cần thiết để chấm dứt Chiến tranh thế giới thứ II và cứu sống hàng triệu người khác. Ông Obama cũng sẽ không xin lỗi vì quân đội Mỹ đã thả quả bom thứ hai vài ngày sau đó xuống Nagasaki khiến hàng chục nghìn người thiệt mạng.

Một lời xin lỗi như vậy có thể khiến nước Mỹ “rung chuyển”, châm ngòi cho các “cơn bão” chính trị giữa lúc đang diễn ra cuộc chạy đua vào Nhà Trắng. Và ở các quốc gia như Trung Quốc hay Hàn Quốc, nơi người dân cũng chịu nhiều mất mát do Thế chiến II, yêu cầu những lời xin lỗi từ các kẻ thù thời chiến cũng sẽ bùng nổ.

Các lãnh đạo G7 thăm đền thờ tại Nhật Bản.

Ngay cả khi ông Obama mới lên kế hoạch cho chuyến thăm tới Hiroshima, gia đình của hàng chục nghìn người Hàn Quốc bị chết tại Hiroshima và Nagasaki cũng đã yêu cầu sự công nhận riêng từ phía Tổng thống Mỹ.

Hôm 26/7, ông Obama cho biết ông hy vọng chuyến đi tới Hiroshima của mình sẽ đánh dấu một khoảnh khắc lịch sử, rằng Mỹ là quốc gia duy nhất từng sử dụng bom hạt nhân và cả nhân loại cần phải tránh lặp lại điều đó.

Đối với ông Obama, chuyến thăm thành phố Hiroshima trong năm cuối cùng của nhiệm kỳ Tổng thống cũng nhằm xoa dịu những chỉ trích tồn tại bấy lâu dành cho Mỹ. Các chuyến công du tới Cuba, Việt Nam và Argentina của ông cũng nhằm gửi đi một thông điệp hàn gắn và hợp tác đối với các cựu thù của Mỹ cho các thế hệ trẻ của nước này.

Tổng thống Obama còn hy vọng nhiều hơn rằng sự xuất hiện của mình tại nơi từng bị tàn phá bởi bom nguyên tử sẽ giúp tăng cường nỗ lực hạn chế kho vũ khí hạt nhân trên toàn cầu, một nỗ lực mà ông luôn cố gắng đạt được trong suốt 7 năm tại Nhà Trắng.

Trong khi ông Obama đã đàm phán thành công với Iran khiến nước này cắt giảm chương trình hạt nhân của mình, thì Triều Tiên dường như vẫn không ngừng nuôi tham vọng hạt nhân. Và ông Obama cũng bị cáo buộc là đạo đức giả vì vẫn chi hàng nghìn tỷ USD cho chương trình vũ khí hạt nhân của riêng nước Mỹ.

Bài viết được tham khảo nguồn tin CNN, một kênh truyền hình nổi tiếng của Mỹ, thuộc sở hữu tập đoàn Time Warner. CNN là một trong những kênh thông tin uy tín nhất thế giới.