Sửa chuyện “ai cũng được phạt báo chí”: Sao không chọn cách đơn giản?
Đó là ý kiến Luật sư Nguyễn Kiều Hưng, Hãng luật Giải Phóng (Đoàn luật sư Tp HCM) khi chia sẻ với PV Infonet.
Trước đó khoảng 1 năm trước đây, nhiều báo, trong đó có Infonet đồng loạt đưa tin về việc nhiều bộ ngành soạn thảo nghị định có nội dung xử phạt thông tin sai sự thật, Chính phủ đã có 2 công văn yêu cầu Bộ Tư pháp và các ngành liên quan xử lý vấn đề.
Trải qua nhiều cuộc bàn thảo, Bộ Tư pháp đã gửi tờ trình kèm theo dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước liên quan đến hành vi đăng, phát, cung cấp, đưa tin, công bố thông tin sai sự thật (gọi tắt là dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung).
![]() |
Báo chí tác nghiệp (ảnh minh họa) |
Tuy nhiên, dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung này cũng còn nhiều vấn đề phải tranh cãi. Theo thông tin từ Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ đã gửi văn bản thể hiện quan điểm của mình về vấn đề này. Theo đó, Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng việc bổ sung điều 8a vào Nghị định 159/2013/NĐ-CP là bất hợp lý.
Cũng có quan điểm cho rằng việc bổ sung thêm điều 8a vào Nghị định 159/2013/NĐ-CP sẽ gây “rối” trong công tác xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực báo chí, xuất bản... Luật sư Nguyễn Kiều Hưng sẽ lý giải qua cuộc trả lời phỏng vấn dưới đây.
Là luật sư rất quan tâm đến vấn đề tác nghiệp của nhà báo, cơ quan báo chí, luật sư có đánh giá gì về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước liên quan đến hành vi đăng, phát, cung cấp, đưa tin, công bố thông tin sai sự thật?
Trước hết, có thể thấy ngay việc bổ sung thêm điều 8a vào Nghị định 159/2013/NĐ-CP có thể sẽ gây “rối” trong công tác xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực báo chí, xuất bản, như gặp khó khăn trong việc xác định hành vi vi phạm, thủ tục xử phạt sẽ như thế nào? Có chồng lấn thẩm quyền xử phạt không?… khi trong dự thảo xác định thêm hành vi vi phạm về “đăng, phát, cung cấp, đưa tin, công bố thông tin sai sự thật” trong một số lĩnh vực như thống kê; năng lượng nguyên tử; quản lý giá; giáo dục; hàng không dân dụng…
Xa hơn, quy định này có thể ảnh hưởng đến “quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí của công dân”.
Có ý kiến cho rằng việc sửa đổi các nghị định liên quan đến xử phạt hành vi đăng phát thông tin sai sự thật vẫn chưa quy về một mối. Cụ thể, không loại bỏ hoàn toàn được đối tượng bị xử lý là cơ quan báo chí tại các nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính ở lĩnh vực khác. Ý kiến của luật sư như thế nào?
Đúng như vậy, đó cũng là điều tôi đã đề cập, thẩm quyền xử phạt là một vấn đề lớn cần xác định rõ ràng để tránh chồng lấn, nếu quy định này được thực thi. Và nếu quy đầu mối xử phạt về một mối thì liệu thủ tục xử phạt có gặp khó khăn trên thực tiễn? Tôi nghĩ vấn đề này sẽ khó đi vào thực tiễn, những khiếu nại tranh chấp về vi phạm hành chính phát sinh trong lĩnh vực này hoàn toàn có thể xảy ra.
Luật sư có nghĩ rằng, nếu có 8a thì sẽ có 8b, 8c... Hay nói cách khác, các ngành sẽ đề nghị bổ sung thêm quy định xử phạt báo chí liên quan đến ngành của mình ngay tại Nghị định 159/NĐ-CP không?
Điều đó hoàn toàn có thể xảy ra. Nếu chỉ đơn thuần để xác định hành vi vi phạm là “đăng, phát, cung cấp, đưa tin, công bố thông tin sai sự thật” thì lĩnh vực nào cũng có thể tham gia vào để “bắt giò” cơ quan báo chí… Lĩnh vực giá đòi sửa Nghị định 159/2013/NĐ-CP được thì các lĩnh vực khác, ngành khác cũng có thể đòi hỏi quyền này. Vì không thể nói thông tin sai sự thật của ngành nào quan trọng hơn ngành nào.
Nếu góp ý sửa lại dự thảo sửa đổi nghị định này, luật sư sẽ tham gia sửa như thế nào?
Tôi nghĩ căn cứ theo Luật Báo chí và Nghị định 159/2013/NĐ-CP cũng đã đủ cơ sở để xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực báo chí, xuất bản rồi. Cụ thể điều 8 Nghị định 159/2013/NĐ-CP cũng đã điều chỉnh hành vi “đăng, phát, cung cấp, đưa tin, công bố thông tin sai sự thật”. Theo đó, chỉ nên có thêm thông tư quy định rõ hơn hậu quả làm căn cứ xử phạt, như thế nào là “gây ảnh hưởng nghiêm trọng”, “rất nghiêm trọng”, “đặc biệt nghiêm trọng”… do hành vi này gây ra và điều chỉnh mức phạt tương ứng. Sao không làm đơn giản như thế?
Xin cảm ơn luật sư!