Sự khác biệt giữa các cuộc tấn công Syria của Trump và Obama

Theo CNN, vụ tấn công ông Trump ra lệnh thực hiện nhắm vào một căn cứ không quân của chính phủ Syria nhằm đáp trả vụ việc nghi sử dụng vũ khí hóa học hôm 4/4 là một bước đi mà chính quyền Obama đã không dám tiến hành, ít nhất là khi chưa có sự đồng ý của Quốc hội. Năm 2013, cựu Tổng thống Obama đã chọn giải pháp không tấn công chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad dù tuyên bố việc sử dụng vũ  khí hóa học ở đất nước này đã “vượt qua giới hạn đỏ” của ông.

Chính quyền Obama và chính quyền Trump đều đã không kích Syria. Nguồn: CNN

Tuy nhiên, ông Obama vẫn tiến hành các vụ không kích ở Syria một năm sau đó, khi Hoa Kỳ bắt đầu chiến dịch quân sự chống IS ở Iraq và Syria. Trong cuộc chiến chống ISS gần ba năm qua, Mỹ đã duy trì việc ném bom từ máy bay không người lái, chiến đấu cơ và cả tên lửa phóng từ tàu chiến.

Chính quyền mới của Tổng thống Trump đã tiếp quản chiến dịch ném bom chống IS của người tiền nhiệm ngay khi lực lượng nổi dậy Syria do Mỹ “chống lưng” chuẩn bị một cuộc tấn công vào Raqqa, thành trì của nhóm khủng bố ở Syria.

Rạng sáng 7/4, các tàu chiến Mỹ đã phóng 59 quả tên lửa hành trình Tomahawk vào căn cứ không quân Shayrat của chính phủ Syria, đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ tấn công trực tiếp vào chế độ Assad kể từ khi cuộc nội chiến của nước này diễn ra cách đây 6 năm.

Tình hình hiện tại ở quốc gia Trung Đông này cực kỳ phức tạp, hỗn loạn giữa lực lượng chính phủ, lực lượng nổi dậy Syria do Mỹ ủng hộ, các chiến binh người Kurd, phiến quân IS và nhiều binh lính nước ngoài đến từ Nga, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và một số nơi khác.

Trong khi Nga cũng có vị thế tương đương với Mỹ trong cuộc chiến chống IS và ông Trump từng đề nghị hai nước nên hợp tác để đánh bại nhóm phiến quân này, song Moscow lại làm “chỗ dựa” cho lực lượng quân đội của chính quyền Assad. Theo một quan chức quốc phòng Mỹ, những binh lính Nga cũng có mặt ở căn cứ Syria mà Mỹ đã tấn công.

Một trong những điều khiến các nhà lập pháp Hoa Kỳ lo ngại về vụ không kích Syria hôm 7/4, đó là liệu sự việc này có trở thành nguy cơ để bắt đầu một cuộc chiến tranh ủy nhiệm với Nga hay còn tồi tệ hơn thế hay không?

Hình ảnh vệ tinh căn cứ không quân Shayrat của Syria mà tàu chiến Mỹ phóng 59 quả tên lửa Tomahawk vào rạng sáng 7/4. Nguồn: KITV

Một sự khác biệt lớn nữa giữa hành động chống chế độ Assad của ông Trump với các vụ không kích IS của chính quyền tiền nhiệm, đó là sự phê chuẩn hợp pháp để tiến hành các vụ tấn công nói trên.

Cả chính quyền Obama và chính quyền Trump đều phải dựa trên các quy định về chiến tranh mà Quốc hội thông qua sau sự kiện 11/9/2001 để tấn công lực lượng al-Qaeda trên khắp thế giới. Cả hai chính quyền đều cho rằng IS chính là một nhánh của al-Qaeda, song chính phủ của ông Assad lại là một thực thể không liên quan gì đến lực lượng này, vì vậy, các nhà lập pháp Hoa Kỳ đã nhanh chóng kêu gọi tiến hành cấp phép chiến tranh mới cho vụ tấn công hôm 7/4.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Tim Kaine cho biết trong một tuyên bố: “Assad là một nhà độc tài tàn ác và cần phải bị chịu trách nhiệm cho hành động của mình. Tuy nhiên Tổng thống Trump lại tiến hành tấn công quân sự chống Syria mà không có sự đồng ý của Quốc hội. Hiến pháp Hoa Kỳ đã khẳng định rằng chiến tranh cần phải được tuyên bố bởi Quốc hội”.

Khi ông Obama cân nhắc tiến hành các vụ không kích và Syria năm 2013, ông đã quyết định hỏi ý kiến Quốc hội trước khi thực hiện và sự khước từ ở đây đã thuyết phục cựu Tổng thống không tấn công chính quyền Assad.

Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Trump cho rằng vụ tấn công tên lửa mới đây không phải nhằm tạo ra một sự thay đổi trong chính sách về Syria. “Tôi khẳng định rằng đây không phải là nỗ lực nhằm thay đổi chính sách Syria của chúng ta hay tiến hành các hoạt động quân sự khác của Mỹ ở Syria. Sẽ không có bất kỳ thay đổi gì trong các vấn đề này”, Ngoại trưởng Rex Tillerson cho biết.