Số văn bản khiếu nại báo chí ngày càng tăng

Hội nghị tập huấn công tác chủ quản báo chí vừa được Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ TT&TT và Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp tổ chức sáng nay, 10/8/2017, tại Hà Nội.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Hoàng Vĩnh Bảo phát biểu tại hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo cho biết: Thời gian qua, về cơ bản, các cơ quan báo chí đã thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng thông tin của Đảng, Nhà nước, thông tin nhanh nhạy, đầy đủ, toàn diện về mọi diễn biến của đời sống chính trị, kinh tế - xã hội ở trong nước và quốc tế, là diễn đàn thực sự tin cậy của người dân.

Đa số cơ quan chủ quản báo chí đã chỉ đạo cơ quan báo chí thuộc quyền thực hiện nhiệm vụ, phương hướng hoạt động, đồng thời tổ chức bộ máy, xây dựng đội ngũ cán bộ báo chí đảm bảo các tiêu chuẩn về chính trị, nghiệp vụ, thực hiện nghiêm sự chỉ đạo, định hướng của Đảng, sự quản lý của nhà nước.

Tuy nhiên, các cơ quan báo chí cũng có khá nhiều khuyết điểm, bất cập, trong đó có phần trách nhiệm của cơ quan chủ quản báo chí.

“Gần đây, các văn bản của các cơ quan, tổ chức, cá nhân khiếu nại báo chí ngày càng tăng. Có khi báo chí chỉ nghe một chiều rồi đăng tin, sau đó báo này làm xong chuyển cho báo kia, dẫn đến tình trạng sai có hệ thống, sai hàng loạt”, Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo nhấn mạnh và phân tích thêm: Việc một số nhà báo, phóng viên của cơ quan báo chí có hành vi vi phạm pháp luật, thậm chí bị cơ quan điều tra khởi tố, bắt tạm giam, có phần trách nhiệm của cơ quan chủ quản trong việc chỉ đạo, giám sát cơ quan báo chí, không chỉ về việc thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích theo giấy phép hoạt động báo chí mà cả về hoạt động nghiệp vụ, đạo đức người làm báo.

Bên cạnh đó, một khuyết điểm tương đối phổ biến thời gian qua là thông tin không đúng với tôn chỉ, mục đích, không đúng đối tượng phục vụ được quy định trong giấy phép.

“Đặc biệt là báo của một số hội nghề nghiệp, sinh ra tờ báo nhưng không phục vụ đúng đối tượng của mình. Tới đây, sau khi Thủ tướng ký ban hành quy hoạch báo chí đến 2025, chúng tôi có thể sẽ rà soát lại và cấp lại giấy phép cho các cơ quan báo chí. Nếu không siết lại sẽ rơi vào tình trạng báo chí rất đông nhưng thông tin trùng lặp, không đáp ứng đa dạng đối tượng bạn đọc trong xã hội; cùng một thông tin nhưng rất nhiều báo đưa dù chẳng liên quan đối tượng độc giả chính của mình, trong khi có những vấn đề rất thiết thực với đối tượng phục vụ chính của mình thì lại không đưa”, Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo nói.

Một khuyết điểm đáng chú ý khác là thông tin thiếu nhạy cảm về chính trị, không phù hợp với lợi ích của đất nước, của nhân dân. “Có lẽ nguyên nhân đầu tiên là việc lựa chọn lãnh đạo cơ quan báo chí của các cơ quan chủ quản chưa tốt. Lãnh đạo phải có quan điểm chính trị rất cao. Mặt khác, thời gian gần đây có tình trạng cơ quan báo chí sẵn sàng tuyển phóng viên từ bất kỳ nguồn nào, trong khi làm báo là hoạt động tư tưởng, phải được trang bị lập trường tư tưởng, chính trị, đạo đức báo chí”, Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo phân tích.

Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ TT&TT lưu ý thêm: Tiêu chuẩn, quy trình bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo cơ quan báo chí của nhiều cơ quan chủ quản thực hiện không chặt chẽ. Không ít cơ quan chủ quản đã bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo báo chí không được đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ, không đảm bảo tiêu chuẩn bổ nhiệm theo quy định (không ít cơ quan chủ quản đề nghị bổ nhiệm mà thiếu từ 2 – 3 tiêu chuẩn theo quy định).

Rất nhiều cơ quan chủ quản không quy hoạch đội ngũ cán bộ lãnh đạo cơ quan báo chí, nhất là báo của hội. Thậm chí có người bị kỷ luật báo này lại nhận làm ở báo khác thông qua kênh này kênh kia vì được lãnh đạo hội (hầu hết là cán bộ về hưu tham gia, có quan hệ nhất định) đứng ra cam kết.

Ngoài ra, một số cơ quan chủ quản đề nghị thành lập cơ quan báo chí khi chưa đủ các điều kiện về trụ sở, trang thiết bị, nguồn tài chính, tổ chức, bộ máy... Chủ yếu là báo của các hội, bản thân kinh phí của hội đã khó khăn, dẫn đến tình trạng xin ra tờ báo rồi khoán trắng cho cơ quan báo chí, rồi cơ quan báo chí lại bằng mọi cách để kiếm tiền, dẫn đến chuyện để phóng viên đi gây sức ép với các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân để kiếm tiền.

Toàn cảnh hội nghị.

“Trên cơ sở những định hướng chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về công tác báo chí, các cơ quan chủ quản cần tiến hành rà soát chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan báo chí, sản phẩm báo chí, từ đó khẩn trương xây dựng đề án đổi mới, sắp xếp lại các cơ quan báo chí, sản phẩm báo chí của cơ quan, đơn vị, ngành mình theo hướng tinh gọn, thiết thực và hiệu quả. Kiên quyết xử lý, thu gọn các báo, tạp chí, ấn phẩm, chương trình giải trí xét thấy không cần thiết, hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích, đối tượng hoặc để sai phạm kéo dài.

Các Bộ, ngành chắc cũng thấy gánh nặng báo chí hoạt động không hiệu quả, khi xảy ra sai sót thì cơ quan chủ quản phải chịu trách nhiệm liên đới. Tôi nghĩ các đồng chí nên chủ động sắp xếp lại cơ quan báo chí cho phù hợp, không chờ quy hoạch, thì các bước đi sẽ đảm bảo hiệu quả hơn”, Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo đề xuất.

Thứ trưởng Bộ TT&TT cũng đề nghị các cơ quan chủ quản báo chí lưu ý hơn tới vấn đề phóng viên thường trú, văn phòng đại diện hiện đang có rất nhiều nhức nhối:“Trách nhiệm đầu tiên thuộc về cơ quan báo chí. Nhưng các cơ quan chủ quản cũng phải lưu ý. Khi phóng viên thường trú có vấn đề thì cũng phải vào cuộc, không nên khoán trắng cho cơ quan báo chí. Bộ TT&TT chỉ xử lý được vấn đề hành chính, còn vấn đề nhân sự phải là cơ quan chủ quản.

Các cơ quan chủ quản cần quan tâm, yêu cầu cơ quan báo chí rà lại xem có cần lập văn phòng đại diện và phóng viên thường trú không. Có tạp chí của hội nghề nghiệp chỗ nào cũng có thường trú, không khác gì báo Nhân Dân. Chỗ này cần phải xem lại”,Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo nói.