Putin-Merkel đã thảo luận gì tại Sochi?

Thủ tướng Đức A.Merkel, Tổng thống Nga Putin

Chuyến công du của Thủ tướng Đức Angela Merkel đến Nga ngày 2.5.2017 là sự kiện thu hút sự chú ý đặc biệt của truyền thông quốc tế những ngày này vì tính chất quan trọng của nó đối với việc giải quyết 2 điểm nóng quốc tế. Vậy hai nguyên thủ hàng đầu châu Âu đã nói gì trong cuộc gặp này?

Từ chỉ trích đến ca ngợi Nga

Tại cuộc hội đàm ở thành phố nghỉ dưỡng Sochi của Nga, Tổng thống Nga Putin và Thủ tướng Đức Merkel đã thảo luận nhiều nội dung quan trọng, trong đó tập trung vào chủ đề cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế, tình hình Syria và cuộc khủng hoảng Ukraine.

Chuyến thăm này thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế một phần cũng bởi đây là chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Đức kể từ sau sự kiện Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014. Sự kiện này khiến quan hệ Nga-Đức vốn gần gũi trở nên nguội lạnh và giới chuyên gia đã từng nhận định rằng Thủ tướng Đức đang thực hiện chính sách “cô lập Nga”. Tuy nhiên, chuyến thăm này đã bác bỏ hoàn toàn nhận định của giới chuyên gia.

Còn nhớ năm 2014, Thủ tướng Đức Merkel đã từng chỉ trích giới lãnh đạo Nga là “xa rời thực tế” nhưng hiện bà Merkel lại gọi Moscow là “đối tác tích cực” của Đức. Tuyên bố của bà Merkel không chỉ là lời nói suông mà được chứng minh bằng các con số cụ thể khi mức độ tăng trưởng kim ngạch thương mại song phương hai bên vẫn gia tăng, bất chấp các lệnh cấm vận của phương Tây chống Nga.

“Chúng tôi hài lòng khi ghi nhận mức độ tăng trưởng trao đổi thương mại song phương trong tháng 1-2.2017 đã tăng thêm 43%. Tôi xin nhấn mạnh rằng Đức là đối tác lớn nhất nhập khẩu khí đốt của Nga khi lượng khí đốt của Nga chiếm 35% tổng nhu cầu của thị trường Đức”- Tổng thống Nga Putin nhấn mạnh.

Không có phương án thay thế cho Thỏa thuận Minsk-2

Một trong những vấn đề then chốt trong cuộc đàm phán Putin-Merkel là các giải pháp cho cuộc khủng hoảng Ukraine. Hai nhà lãnh đạo đã bày tỏ sự nhất trí rằng các bên cần phải tuân thủ nghiêm các nội dung của Thỏa thuận Minsk-2. Khi thỏa thuận này chưa được tuân thủ nghiêm thì việc ký kết các thỏa thuận mới hoặc tìm kiếm các hình thức đối thoại mới không có ý nghĩa gì.

“Chúng tôi không thể và không được nghĩ ra bất cứ hình thức thay thế nào ngoài hình thức đối thoại 4 bên và thực hiện Thỏa thuận Minsk-2. Sẽ không thể xây dựng bất cứ kế hoạch mới nào nếu như không đạt được các kết quả cơ bản theo lộ trình chúng tôi đã vạch ra trước đó. Tôi cho rằng ký kết thỏa thuận mới là điều không hợp lý”- Tổng thống Nga nhấn mạnh.

Về phần mình, Thủ tướng Đức Merkel tiếp tục gắn việc thực hiện các thỏa thuận đã đạt được với việc gỡ bỏ các lệnh trừng phạt chống Nga. Bà Merkel cũng khẳng định rằng Đức- quốc gia chủ chốt trong Liên minh châu Âu, sẵn sàng đối thoại với Nga về vấn đề này.

Thủ tướng Đức A.Merkel, Tổng thống Nga Putin

Mục đích chung là ngừng bắn

Hiện Nga và Đức đang có những đánh giá khác nhau về tình hình Syria nhưng trong đối thoại Putin-Merkel tại Sochi, hai bên đã tìm thấy được điểm chung trong giải quyết vấn đề này. Tổng thống Nga và Thủ tướng Đức đều bày tỏ sự ủng hộ đối với việc giải quyết cuộc khủng hoảng Syria bằng biện pháp hòa bình.

“Chúng tôi cũng đã nói đến tình hình Syria. Với tư cách Thủ tướng Đức, tôi nhấn mạnh rằng chúng tôi muốn làm tất cả những gì có thể để duy trì ngừng bắn và tiến tới chấm dứt chiến tranh. Đây có lẽ là vấn đề chúng tôi có thể cùng theo đuổi”- Thủ tướng Đức tuyên bố.

Trong khi đàm phán, bà Merkel cũng đã đề nghị Tổng thống Nga Putin gây áp lực lên Tổng thống Syria Bashar al-Assad, người mà Berlin cho rằng đang chịu ảnh hưởng của Nga. Đáp lại, Tổng thống Nga Putin tuyên bố rằng “ảnh hưởng lớn nhất lên Tổng thống Syria là người dân Syria”, còn nhiệm vụ của Nga là tạo ra các điều kiện thuận lợi để kết nối các nỗ lực chính trị của các bên.

Trước đó, trong quá trình đàm thoại giữa Thủ tướng Đức Merkel với Tổng thống Mỹ Donald Trump sau khi Mỹ tấn công vào căn cứ không quân của Syria, Chính phủ Đức đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Washington.

“Thủ tướng Đức đã bày tỏ sự ủng hộ đối với các hành động của Mỹ và nhất trí với quan điểm của Mỹ rằng ông Assad phải chịu trách nhiệm”- Văn phòng Tổng thống Mỹ nêu rõ.

Tuy nhiên, giới truyền thông lại đưa ra các thông tin khác so với tuyên bố của Washington. Theo tờ The Street Journal, Thủ tướng Merkel đã thuyết phục ông Donald Trump hợp tác với Nga trong giải quyết cuộc khủng hoảng Syria. Ngoại trưởng Đức Zigmar Gabriel cảnh báo Mỹ không nên tiến hành các cuộc không kích mới chống Syria vì điều đó “chỉ làm leo thang xung đột và làm nhiều người thiệt mạng hơn”.

Trong cuộc họp báo chung, hai nhà lãnh đạo Nga-Đức khẳng định hai bên nhất quán với giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng Syria. Tổng thống Putin nhấn mạnh rằng Nga ủng hộ việc điều tra một cách kỹ lưỡng vụ tấn công bằng khí ga ở Syria và đây không thể là cái cớ để đổ lỗi lên chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad.