Phụ gia nhiên liệu sạch “made in Việt Nam” mang lại hiệu quả kinh tế cao

Trong những năm gần đây, vấn đề năng lượng đang là trọng điểm cần quan tâm của nhiều quốc gia trước tình trạng biến đổi khí hậu và cạn kiện nguồn năng lượng, nhiên liệu hóa thạch như dầu mỏ, than đá, khí tự nhiên…Việc tiêu thụ năng lượng và phát thải khí gây ô nhiễm môi trường, ngày càng trở nên trầm trọng và luôn là sức ép đối với mọi nền kinh tế trên thế giới.

Thực tiễn phát triển kinh tế những năm vừa qua cho thấy, sự biến động về nhiên liệu và năng lượng diễn biến khá phức tạp. Bên cạnh việc xuất khẩu than và dầu thô, nước ta vẫn phải nhập khẩu sản phẩm dầu qua chế biến và điện năng. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để nguồn tài nguyên nhiên liệu và năng lượng của Việt Nam không chỉ đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế -xã hội trong những năm tới.

Trong giai đoạn 2010-2030, ngành sử dụng nhiều năng lượng nhất là ngành công nghiệp, tiếp đến là giao thông vận tải, sau đó là dân dụng và dịch vụ thương mại. Đáng lưu ý tăng trưởng sử dụng năng lượng đối với ngành công nghiệp, giao thông vận tải và dịch vụ thương mại có sự tăng nhanh so với dân dụng và nông nghiệp. Từ năm 2025 đến năm 2030, khả năng thiếu năng lượng đáp ứng nhu cầu tăng trưởng kinh tế là không tránh khỏi, đòi hỏi ngay từ bây giờ phải có chiến lược đáp ứng tổng nhu cầu năng lượng sớm.

Chính vì vậy, nhu cầu bức thiết hiện nay là việc phát triển các công nghệ mới thân thiện với môi trường, cũng như tìm ra các cách tiết kiệm năng lượng hoặc ứng dụng nguồn nhiên liệu sạch, để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần hạn chế hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu. Xuất phát từ nhu cầu đó, nhiều đề tài nghiên cứu cũng đã được các nhà khoa học triển khai và mang lại hiệu quả đáng mong đợi.

Một trong những biện pháp được áp dụng để tiết kiệm năng lượng và giảm ô nhiễm từ khí thải của động cơ là cải tiến động cơ kết hợp sử dụng kỹ thuật xử lý khói thải (công nghệ luân hồi khí xả ERG; Công nghệ tăng áp động cơ; Hệ thống cung cấp nhiên liệu Common Rail; Thiết bị xử lý khí thải dạng bẫy tái sinh liên tục (CRT) để xử lý CO, HC, muội; Kết hợp thiết bị CRT và thiết bị khử chọn lọc bằng xúc tác SCR để xử lý đồng thời CO, HC, muội và NOx).

Động cơ diesel được sử dụng rất phổ biến cho nhiều dòng xe hiện nay

Ở Việt Nam, việc sử dụng CeO2 được thực hiện với một số nghiên cứu áp dụng trên khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) hoặc diesel. Việc nghiên cứu ứng dụng hạt CeO2 để làm phụ gia nâng cao hiệu quả cháy cho diesel ở trong nước mới chỉ dừng lại ở quy mô phòng thí nghiệm. Đây cũng là nền tảng để các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp phụ gia tiết kiệm nhiên liệu trên cơ sở hạt nano CeO2 hoặc vi nhũ chứa nano oxit sắt cũng như nghiên cứu ứng dụng phụ gia tiết kiệm nhiên liệu dạng vi nhũ, cho nhiên liệu diesel.

Theo đó, đã có nhiều đề tài khoa học được đánh giá cao với kỳ vọng mang lại hiệu quả thực tiễn và khả năng ứng dụng rộng rãi. Trong số này, Công ty TNHH Phát triển ứng dụng Kỹ nghệ đã tiến hành một số thử nghiệm hiện trường ở qui mô nhỏ nhằm đánh giá hiệu quả của một vài phụ gia tiết kiệm nhiên liệu nhập khẩu để làm cơ sở lựa chọn chủng loại phụ gia mong muốn phát triển và ứng dụng tại Việt Nam. Kết quả thử nghiệm mở ra một hướng đi mới để sản xuất một loại phụ gia giúp tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường.

Cụ thể, các kết quả ban đầu cho thấy phụ gia nhiên liệu diesel trên cơ sở vi nhũ nước trong dầu, với kích thước hạt vi nhũ khoảng 10 nm ở tỷ lệ thể tích phối trộn với nhiên liệu là 1/8.000, thể hiện là phụ gia có hiệu quả kinh tế - kỹ thuật và môi trường.

Tuy nhiên, để đáp ứng được các yêu cầu mở rộng về khả năng thích ứng, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường và tiềm năng về nguôn nguyên liệu không phải là điều dễ dàng. Chính vì vậy, Phòng TNTĐ Công nghệ lọc, hóa dầu phối hợp cùng Chủ nhiệm đề tài GS.TS. Vũ Thị Thu Hà thực hiện nghiên cứu, trên cơ sở nước, chất HĐBM nguồn gốc tự nhiên và nano oxit kim loại, dùng cho động cơ diesel nhằm giảm tiêu thụ nhiên liệu và phát thải độc hại.

GS.TS. Vũ Thị Thu Hà, chủ nhiệm đề tài nghiên cứu

Đề tài đã tạo ra công nghệ tiên tiến chế tạo phụ gia nhiên liệu diesel vi nhũ thế hệ mới, có khả năng triển khai công nghiệp và thương mại hóa, tạo công ăn việc làm cho người lao động, tăng nguồn thu thuế cho Nhà nước;

Quá trình sản xuất phụ gia nhiên liệu vi nhũ mang lại doanh thu khoảng 30 tỷ đồng, trong đó lợi nhuận chiếm 30%, cho cơ sở sản xuất qui mô nhỏ, chỉ 60 tấn/năm. Quá trình phân phối phụ gia mang lại khoản lợi nhuận khoảng 49 tỷ đồng/năm cho nhà phân phối, qui mô 60 tấn/năm;

Tạo ra sản phẩm phụ gia nhiên liệu diesel vi nhũ thế hệ mới, tiết kiệm nhiên liệu, thân thiện môi trường đáp ứng các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật, môi trường và an toàn cháy nổ trong vận hành phương tiện, có thể áp dụng đại trà trên toàn quốc. Phụ gia có điểm hòa vốn rất thấp, chỉ 1,35% nên việc sử dụng phụ gia mang lại hiệu quả kinh tế rất cao. Chỉ cần 20% lượng tiêu thụ diesel ở Việt Nam được pha phụ gia nhiên liệu vi nhũ thế hệ mới thì mỗi năm quốc gia đã thu được số tiền xấp xỉ 994 tỷ đồng, quy đổi từ lượng nhiên liệu diesel tiết kiệm được.

Vấn đề quan trọng nhất là việc giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm khí thải độc hại từ các động cơ diesel nhờ sử dụng chất phụ gia này. Với khả năng ứng dụng rộng rãi của sản phẩm từ kết quả nghiên cứu, lợi ích mang lại sẽ ngày càng lớn, đặc biệt là trong tình trạng giá nhiên liệu đang có dấu hiệu biến động khá thất thường.

Lưu Điệp