Philippines chỉ cho sinh viên sao chép 20% giáo trình để nghiên cứu

Thông tin vừa được bà Sonia Santiango, Quản lý Công ty Sách Rex Bookstore của Philippines, công bố tại chương trình trao đổi hợp tác giữa Hiệp hội Xuất bản ASEAN với đại diện các nhà xuất bản, đơn vị phát hành của Việt Nam vừa diễn ra chiều 10/9/2015 trong khuôn khổ Triển lãm – Hội chợ Sách quốc tế - Việt Nam lần thứ V năm 2015.

Bà Sonia Santiango đã chia sẻ nhiều thông tin thú vị về bản quyền sách cho các nhà xuất bản và công ty phát hành sách Việt Nam. Ảnh: B.M

Theo bà Sonia Santiango: “Tiến trình phát triển sách điện tử ở Philippines vẫn còn chậm, lĩnh vực sách điện tử ở quốc gia này vẫn chưa đến giai đoạn trưởng thành. 2 tuần trước, khi tham dự diễn đàn quốc tế về sách điện tử ở Bắc Kinh, thì thấy sự chậm phát triển của sách điện tử là tình trạng chung của nhiều nước khác trên thế giới. 

Một trong những lý do là các tác giả vẫn nghi ngờ mức độ bảo hộ bản quyền khi sách được xuất bản dưới dạng số hóa, điện tử. Khi nhà xuất bản chuyển sách sang định dạng điện tử rồi tung lên mạng qua cáp quang, vệ tinh, làm sao bảo đảm rằng tác giả của cuốn sách đó được nhận tiền tác quyền tương ứng. Vì thế, nhìn chung các tác giả đều không mấy hứng thú với việc xuất bản sách điện tử”.

“Cũng tại diễn đàn về sách điện tử nêu trên, Trung Quốc đã công bố rằng đang nghiên cứu và sắp đưa vào thử nghiệm thiết bị, loại hình đường truyền mới cho sách điện tử ngoài cáp quang, vệ tinh để có thể tăng cường bảo hộ bản quyền tác giả. Nếu nghiên cứu của  họ thành công thì tình hình xuất bản sách điện tử ở châu Á sẽ có thể phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới”, bà Sonia Santiango cho biết thêm.

Kinh nghiệm hay cho Việt Nam

Liên quan đến câu chuyện bản quyền, bà Sonia Santiango chia sẻ một số thông tin rất thú vị về đất nước Philippines của mình. Đây có thể là bài học kinh nghiệm hay đối với Việt Nam.

Cụ thể, tại Philippines, khi một quyển sách phát hành thì nhà xuất bản là đồng chủ sở hữu về bản quyền sách. Những người muốn tham khảo nội dung trong cuốn sách này thì phải viết thư đến nhà xuất bản để xin phép. Một khuyến cáo tại đất nước Philippines các tác giả không nên tự xuất bản sách mà nên thông qua nhà xuất bản vì bản quyền sẽ được bảo hộ rộng rãi hơn, qua đó tránh được nạn in lậu, sao chép, nhân bản.

Luật pháp về việc bảo vệ bản quyền tại Philippines được quy định rất chặt chẽ. Chẳng hạn, đối với sách giáo trình, sinh viên chỉ được phép sao chụp tối đa 20% nội dung sách để nghiên cứu, viết luận án. Bản thân các giáo sư, thày giáo nếu photo quá 20% nội dung sách của bản thân mình để thương mại hóa (bán cho sinh viên) thì cũng bị quy là vi phạm bản quyền, có thể xử lý theo quy định của pháp luật.

Bà Sonia Santiango trực tiếp tư vấn cơ hội hợp tác cho một nhà xuất bản Việt Nam. Ảnh: B.M

Cũng tại chương trình trao đổi thông tin hợp tác chiều 10/9, bà Sonia Santiango gợi ý cho các nhà xuất bản, đơn vị phát hành sách của Việt Nam một hướng hợp tác khả thi với các nhà xuất bản, công ty sách của Philippines. Đó là cùng hợp tác theo phương thức bản địa hóa sách mua của nhau, ví dụ như thay đổi tên nhân vật, trang phục... trong sách.

Bản thân Công ty Sách Rex Bookstore đã và đang áp dụng phương thức bản địa hóa như vậy trong một số mối quan hệ hợp tác quốc tế như hợp tác với 1 nhà xuất bản ở Singapore, 1 đối tác ở Malaysia hoặc hợp tác xuất bản sách cho sinh viên Indonesia...

“Chúng tôi rất mong thiết lập được quan hệ hợp tác với các đối tác Việt Nam. Chúng ta có thể hợp tác về in ấn, xuất bản, bản quyền dịch và cả phát hành. Rất mong các nhà xuất bản, đối tác Việt Nam đến thăm Philippines để trải nghiệm kho sách, phương thức làm sách, xuất bản... để học tập lẫn nhau, tiến tới hòa nhập xây dựng cộng đồng ASEAN”, bà Sonia Santiango chia sẻ thêm.