Obama vẫn tìm sự ủng hộ tấn công quân sự để ‘mặc cả’ với Syria

Washington Post cho rằng, vấn đề là để con đường ngoại giao trên có hiệu quả thì Tổng thống Obama cần phải khiến Syria tin rằng thực sự có mối đe dọa tấn công quân sự từ Mỹ. Có nghĩa là Obama cần có đủ sự hỗ trợ của công chúng và Quốc hội để cho mối đe dọa này gây áp lực được cho Assad.

Người biểu tình phản đối dùng vũ khí hóa học tại đại sứ quán Syria ở Amman, Jordan.

Có lẽ vì vậy mà tối hôm 10/9, ông Obama đã có một bài phát biểu kỳ lạ về Syria: Ông vẫn nêu sự cần thiết phải tiến hành một cuộc tấn công quân sự hạn chế và có mục tiêu để trừng phạt việc sử dụng vũ khí hóa học của chính phủ Assad, mặc dù đã bày tỏ sự ủng hộ đối với giải pháp ngoại giao mà Nga đã đề xuất.

Mối đe dọa tấn công quân sự của Mỹ đã nhận được những đề xuất nhượng bộ từ Nga và Syria, một đề xuất mà chỉ cách đó vài tuần được cho là điều không tưởng. Hai bên đã đồng ý, ít nhất là về nguyên tắc, rằng nếu Mỹ không tấn công, Syria sẽ ký hiệp ước chống vũ khí hóa học và từ bỏ kho dự trữ khí chết người. Đây có thể là một chiến thắng lớn trong cuộc chiến dài hàng thế kỷ để loại trừ vũ khí hóa học.

Theo Washington Post, thỏa thuận này sẽ sụp đổ nếu Syria không thấy mối đe dọa nào từ phía Nhà Trắng. Obama cần sự ủng hộ tấn công Syria để ‘mặc cả’ hay gây áp lực để Syria từ bỏ vũ khí hóa học.

Chính vì vậy, khi đang cố gắng để tìm kiếm sự ủng hộ của dân chúng và Quốc hội, ông Obama đã mở đầu lời tuyên bố bằng một lập luận: “Tình hình đã rất khác, khi chính phủ Assad tấn công bằng khí độc giết chết hơn 1000 người, trong đó có hàng trăm trẻ em hôm 21/8. Những hình ảnh từ vụ thảm sát này thật kinh hoàng, đàn ông, phụ nữ, trẻ em nằm la liệt, bị giết bởi khí độc, một số người sùi bọt mép, thở hổn hển, một người cha ôm những đứa con đã bị giết hại của mình và cầu xin chúng tỉnh lại. Trong cái đêm khủng khiếp ấy, thế giới đã nhìn thấy những chi tiết khủng khiếp bộc lộ bản chất vũ khí hóa học và lý do tại sao đại đa số nhân loại đã tuyên bố cuộc tấn công này vượt quá giới hạn, và cho đó là một hành động chống lại nhân loại và vi phạm luật chiến”.

Ông cũng có một kết luận đầy cảm xúc tương tự:

“Tôi muốn tất cả các thành viên của Quốc hội và tất cả các bạn, những người đang theo dõi tuyên bố này xem các đoạn video về cuộc tấn công và sau đó tự hỏi chúng ta đang sống ở một thế giới như thế nào khi Mỹ nhìn thấy một nhà độc tài vi phạm thô bạo pháp luật quốc tế bằng khí độc và chúng ta chọn cách phớt lờ điều đó?”.

Giữa bài phát biểu có những quan điểm cẩn trọng hơn về vũ khí hóa học. Nhưng đoạn mở đầu và kết thúc đã thể hiện lời kêu gọi khẩn cấp chống lại sự tàn bạo của Tổng thống Syria Bashar al-Assad vì mục đích nhân đạo.

Hầu hết người Mỹ đều không chú ý tới cuộc nội chiến ở Syria. Họ không biết rằng hơn 100.000 người Syria đã thiệt mạng, và rằng vũ khí hóa học đã giết chết hơn 1% trong số đó. 

Nếu giải pháp ngoại giao có hiệu quả, ông Assad sẽ phải tiêu hủy vũ khí hóa học của mình ngay cả khi vẫn phải tiếp tục chiến đấu với phe đối lập bằng các vũ khí thông thường. Dự thảo nghị quyết mà Pháp gửi lên Hội đồng Bảo an LHQ Pháp không nói gì đến vũ khí thông thường của Assad cũng như việc sử dụng chúng.