Obama ‘đau đầu’ tìm Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng

Tại Washington, những ngày gần đây sự đồn đoán về việc ai sẽ nắm giữ chức Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng rộ lên khá mạnh mẽ. Theo giới “thạo tin”, trên thực tế ông Obama có khá nhiều sự lựa chọn không đến nỗi nào trong đó nổi lên đặc biệt là Thượng nghị sĩ kỳ cựu John Kerry, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Susan Rice, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Tom Donilon được cho là những ứng cử viên sáng giá cho chức vụ này.

Bà Susan Rice - Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc được cho là sẽ thay thế bà Hillary Clinton nắm giữ chức vụ Ngoại trưởng Mỹ trong nhiệm kỳ thứ 2 của ông Obama.

Ngày 13/11, người phát ngôn Nhà Trắng, Jay Carney cho biết Tổng thống Obama “chưa quyết định về vấn đề nhân sự”, đồng thời từ chối thảo luận về những lời đồn đoán này. Ngày 14/11, Tổng thống Obama có buổi họp báo đầu tiên kể từ khi ông tái đắc cử nhiệm kỳ hai. Tuy nhiên, những toan tính “âm thầm”của ông có thể “không được như ý” bởi vụ từ chức “gây sốc”của Giám đốc cục tình báo Trung ương Mỹ (CIA) David Petraeus, khiến ông phải tìm người thay thế chức vụ này.

Thượng nghị sĩ John Kerry - Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ trong một thời gian dài - là một nhân vật nổi tiếng và nhận được kính trọng trên trường quốc tế và từ lâu mong muốn làm ngoại trưởng Mỹ. Tuy nhiên, bà Susan Rice, một người nổi tiếng là bộc trực và thẳng thắn cũng nằm trong “bộ sậu”của ông Obama và là người đấu tranh nhiệt thành cho chính sách đối ngoại Mỹ tại Liên Hợp Quốc. Theo báo giới Mỹ, việc chỉ định bà Rice thay thế Ngoại trưởng Hillary Clinton gần như là chắc chắn.

Tờ “Thời báo New York” và “Washington Post” trích dẫn lời các quan chức Nhà Trắng cho biết, thay vào đó ông Kerry sẽ được chỉ định làm người đứng đầu Lầu Năm Góc thay Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta, bởi ông có đủ phẩm chất để đảm nhiệm chức vụ này, không chỉ nhờ ở thời gian phục vụ trong hải quân hồi chiến tranh Việt Nam mà còn bởi ông có kiến thức về ngân sách, kinh nghiệm về ngoại giao – những phẩm chất quan trọng mà người giữ chức bộ trưởng quốc phòng cần có. Ông Kerry hiện chưa phản hồi trước tin đồn này. Trong một tuyên bố, người phát ngôn của ông Kerry, Jodi Seth nói: “Thượng nghị sĩ Kerry hiện chỉ tập trung vào công việc hiện nay của ông là thượng nghị sĩ tới từ Masachusetts và Chủ tịch ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ”.

Tuy nhiên, cả hai sự bổ nhiệm này có thể gặp vấn đề. Đó là bởi bà Rice đang hứng chịu sự chỉ trích của đảng Cộng hòa vì bị cáo buộc giấu diếm những chi tiết có liên quan tới vụ tấn công hồi tháng 9 vào phái bộ Mỹ tại Benghazi (Libya). Thượng nghị sĩ kỳ cựu của đảng Cộng hòa Lindsey Graham ngày 11/11 cho biết có quá nhiều câu hỏi vẫn chưa có câu trả lời và “bà Rice sẽ trải qua một thời gian khó khăn trong các cuộc điều trần tại Thượng viện Mỹ”. Trong khi đó, Barry Pavel, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu quốc tế Brent Scowcroft thuộc Hội đồng Atlantic nói: “Việc này còn phụ thuộc vào việc liệu Tổng thống có muốn đấu tranh để đưa bà Rice vào chức vụ này hay không?”.

Trong khi đó, Tom Donilon – cố vấn an ninh quốc gia đáng tin cậy của Ông Obama kể từ năm 2010- được cho muốn giữ chức ngoại trưởng Mỹ, nhưng một số người cho rằng nhân vật này không có đủ uy tín chính trị như bà Rice hoặc ông Kerry.

Thượng nghị sĩ kỳ cựu John Kerry, người đã từng phục vụ trong hải quân hồi chiến tranh Việt Nam, có kiến thức về ngân sách, kinh nghiệm về ngoại giao để nắm giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ.

Tuy nhiên, Tổng thống Obama cũng sẽ có thể gây ngạc nhiên như ông đã từng làm hồi năm 2008, khi đó ông chỉ định bà Clinton - đối thủ của ông trong cuộc bầu chọn ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ - làm Ngoại trưởng Mỹ, và vẫn giữ nguyên chức Bộ trưởng Quốc phòng của ông Robert Gate có từ thời của chính quyền Tổng thống George W. Bush.

Ngoài ra, trong số những đồn đoán về các ứng cử viên của đảng Cộng hòa cho hai chức vụ này, có cựu Ngoại trưởng Colin Powell, phát ngôn viên người Mỹ gốc Hoa John Huntsman- từng được ông Obama chỉ định làm đặc phái viên Mỹ tại Bắc Kinh- và cựu Thượng nghị sĩ bang Nebraska, Chuck Hagel.

Ông Pavel nói. “Đó là cách mà một Tổng thống Obama thực dụng có thể làm”. Tuy nhiên, theo phó Chủ tịch về nghiên cứu chính sách đối ngoại và quốc phòng thuộc Viện Cato, Christopher Preble, việc bổ nhiệm một người của đảng Cộng hòa trong bầu không khí căng thẳng giữa hai đảng sẽ không giúp ông Obama nhận được thiện chí từ phía đảng Cộng hòa.