Ồ ạt đầu tư ra nước ngoài, Trung Quốc "xuất siêu" vốn năm 2014
Hôm thứ Tư (24/12/2014), Tân Hoa Xã cho hay, Hội đồng Nhà nước Trung Quốc đã đưa ra tuyên bố đầy hứa hẹn nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư ra nước ngoài. Theo đó, Bắc Kinh có kế hoạch tăng cường hỗ trợ tài chính để khuyến khích các doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư và hoạt động ở nước ngoài.
![]() |
Ngân hàng Trung Quốc (ảnh minh họa) |
Trong báo cáo có đoạn: "Động thái này sẽ nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm Trung Quốc trên trường Quốc tế, đặc biệt là các sản phẩm thiết bị; thúc đẩy nâng cấp cấu trúc của thương mại nước ngoài; đẩy mạnh lĩnh vực sản xuất và lĩnh vực tài chính".
Việc đẩy mạnh đầu tư ra nước ngoài là một phần chiến dịch cải tổ nền kinh tế của Trung Quốc. Trong đó, Trung Quốc thực hiện xu hướng chuyển dịch ra khỏi nền kinh tế truyền thống phụ thuộc chủ yếu vào sản xuất trong nước và xuất khẩu. Với công suất trong nước dư thừa, và một kho dự trữ ngoại hối ngày càng gia tăng, Bắc Kinh đang thúc giục các doanh nghiệp trong nước xem xét và chuyển hoạt động và đầu tư ra nước ngoài.
Trên thực tế, theo dự tính của các quan chức Trung Quốc, trong năm 2014, lần đầu tiên đầu tư ra nước ngoài của Trung Quốc vượt qua các khoản đầu tư trong nước. Theo số liệu do tạp chí Diplomat công bố, vốn đầu tư của Trung Quốc ở nước ngoài lên đến gần 130 tỉ USD vào cuối năm 2014. Trong khi đầu tư trong nước chưa đạt được mức 118 tỷ USD của năm ngoái.
![]() |
Nhân công đang làm việc tại một doanh nghiệp của Trung Quốc (ảnh minh họa) |
Khi Chính phủ Trung Quốc thực thi "quy tắc mới" nhằm đối phó với tăng trưởng kinh tế đang có dấu hiệu chững lại, các doanh nghiệp trong nước được chính phủ nước này khuyến khích đầu tư vào các thị trường khác.
Mới đây, Reuters công bố báo cáo chi tiết hơn về những thay đổi chính sách tài chính của Trung Quốc. Đầu tiên, Bắc Kinh thực thi những chính sách thông thoáng hơn trên sàn giao dịch tiền tệ; điều này có nghĩa là các doanh nghiệp Trung Quốc có thể trao đổi tiền tệ mà không cần phải đăng ký với chính phủ. Chính phủ cũng sẽ hỗ trợ nhiều hơn cho "các nhà sản xuất thiết bị lớn" đang cố gắng phát triển hoạt động của họ ngoài Trung Quốc.
Trong khuôn khổ các hoạt động hỗ trợ đầu tư ra nước ngoài, Chính phủ Trung Quốc đặt ra những ưu tiên rõ ràng. Dữ liệu về các khoản đầu tư của Trung Quốc ở nước ngoài do tổ chức Heritage Foundation công bố cho thấy, quốc gia này tập trung chủ yếu vào lĩnh vực năng lượng.
Lĩnh vực này chiếm gần 400 tỷ USD trong tổng số 870 tỷ USD vốn đầu tư của Trung Quốc trên toàn thế giới. Trong đó chủ yếu là hoạt động thương mại liên quan đến dầu mỏ và khí đốt của các doanh nghiệp nhà nước của Trung Quốc ở nước ngoài.
![]() |
Dân làng biểu tình chống dự án mỏ đồng của Trung Quốc tại Sarlingyi, Myanmar, ngày 13/3/2014 |
Bên cạnh đó, Trung Quốc ngày càng tập trung nhiều hơn vào năng lượng hạt nhân. Do nhu cầu năng lượng đang gia tăng nhanh chóng ở Trung Quốc, nên việc quốc gia này tập trung nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào các nguồn cung cấp năng lượng là điều hoàn toàn dễ hiểu.
Đối với Trung Quốc, việc chuyển đổi vị thế từ nhận đầu tư sang một nhà đầu tư ròng là một bước chuyển biến hợp lý trong quá trình phát triển kinh tế. Bắc Kinh cũng nhìn thấy cơ hội chắc chắn để kết hợp giữa mục tiêu chiến lược và đầu tư ra nước ngoài.
Tuy nhiên, tại một số quốc gia, các nhà đầu tư Trung Quốc đang phải đối mặt với một trận chiến khó khăn. Ngay sau khi một công ty Trung Quốc hoàn thành việc kí kết hợp đồng xây dựng tuyến đường sắt cao tốc ở Mexico, hợp đồng này đã bị hủy bỏ do nghi ngờ tính hợp pháp và minh bạch của quá trình đấu thầu.
Ngoài ra, hôm thứ Hai (22/12/2014), cuộc biểu tình chống mỏ đồng do Trung Quốc xây dựng tại Myanmar đã dẫn đến thương vong khi cảnh sát bắn chết một trong những người biểu tình.
Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ tiếp tục đẩy mạnh tiến trình điều chỉnh hoạt động của các doanh nghiệp tại nước ngoài, do họ đang thúc giục các doanh nghiệp trong nước toàn cầu hóa.
Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin The Diplomat, một tạp chí có trụ sở ở Tokyo, chuyên về chính trị, văn hóa và xã hội tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương