Nỗi đau tột cùng của trẻ em Syria

Tại những vùng đang bị chiếm đóng, tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em đã trở lên phổ biến khi nguồn lương thực và vật tư y tế bị cắt đứt. Thiếu lương thực đã gây ra thiếu máu, tiêu chảy và loãng xương.

Một bé gái Syria trong một trại tị nạn.

Hồi tháng 12/2012, trang tin Dailymail của Anh đã đăng tải những hình ảnh về hai bé gái có khuôn mặt bị tàn phá bởi bom đạn, nhân chứng sống về nỗi khủng khiếp mà trẻ em Syria đang phải chịu đựng.

Man rợ hơn, hồi tháng trước, kênh truyền hình CNN đã thực hiện cuộc phỏng vấn với David Nott, vị bác sỹ đã chụp phim X-quang cho thấy một thai nhi bị bắn vào đầu khi đang nằm trong bụng mẹ.

Một em bé bị thương trong cuộc giao tranh.

Ông David Nott đã làm việc ở nhiều bệnh viện Syria cùng với các tổ chức từ thiện, cho biết các tay súng bắn tỉa đang “chơi một trò chơi nhắm mục tiêu”, vào nhiều phụ nữ mang thai. Ông nói: “Hầu hết các thai nhi đã bảy, tám, thậm chí là chín tháng tuổi”.

Bác sĩ Nott cũng cho hay trẻ em cũng là một mục tiêu của các tay súng bắn tỉa. Hình ảnh mà CNN công bố cho thấy một bé gái chỉ mới 5 tuổi đã bị bắn vào đầu. Một bức ảnh khác lại cho thấy có một em bé bị chết với một vết đạn nằm trên trán.

Ở những vùng tị nạn, tình trạng của các em cũng không mấy khả quan. Theo báo cáo của cơ quan tị nạn của Liên HIệp Quốc UNHCR, những trẻ em Syria tại những vùng tị nạn gặp rất nhiều vấn đề về tâm lý và sức khỏe.

Bé Rahaf và Kamar khoe ảnh trước khi khuôn mặt của các em bị chiến tranh phá hoại.

Bị ám ảnh bởi những nỗi kinh hoàng của chiến tranh, trẻ em tị nạn bị căng thẳng tâm lý, bị chia cách khỏi cha mẹ, không được đi học hoặc phải lao động nặng nhọc.

Ngay cả khi đã thoát khỏi những nguy hiểm bom đạn, thì các em vẫn không thể nào quên được những hình ảnh và âm thanh của cuộc chiến. Nhiều bậc cha mẹ cho biết con của họ thường nhớ lại những khoảng khắc khủng khiếp, khó ngủ, một số trở lên hung hăng hoặc hiếu động, một số trở lên nhút nhát hoặc trầm lắng bất thường.

Một cậu bé 5 tuổi đang giúp bố bán chim trên đường phố.

Tính từ tháng 10/2012 đến tháng 10/2013 tại trại tị nạn Za'atari ở Jordan, nơi có hơn 125.000 người tị nạn Syria hiện đang sinh sống, 304 trẻ em đã phải điều trị rối loạn tinh thần hoặc những rối loạn cảm xúc nghiêm trọng khác.

Trẻ em tị nạn thường cảm thấy cô độc và không an toàn. Li Băng và Jordan đang có tới 60% người tị nạn trẻ nhất của Syria. Những người tị nạn tạo ra những gánh nặng về cơ sở hạ tầng, nền kinh tế và áp lực đối với thị trường nhà ở, từ đó dẫn đến môi trường bạo lực, mất an ninh. Trẻ em bị cô độc hơn, thất vọng hơn, hoặc thậm chí dễ mắc vào con đường trộm cắp, phá hoại hoặc thậm chí là quay trở lại Syria để tham gia vào cuộc xung đột.

Mệt mỏi vì những chuyến đi tị nạn, nhiều em bị thương trên đường đi.

Không chỉ thế, nhiều trẻ em tị nạn Syria đã sớm phải trở thành trụ cột của gia đình. Vì nhiều phụ huynh không có giấy tờ hợp lệ hoặc không thể làm việc do sức khỏe yếu, bị thương hay tàn tật nên nhiều trẻ em đã phải đi làm. Kilian Kleinschmidt, một quan chức cấp cao của UNHCR cho biết tại  Za'atari, các cửa hàng đều có trẻ em làm việc. Chủ yếu là các bé trai. Các em chỉ kiếm được vài đồng khi làm việc nhiều giờ trong điều kiện môi trường độc hại tại các hiệu làm tóc, làm bốc vác trên đường phố và các cửa hàng quần áo, mỏ khai thác đá và các xưởng mộc.

Đối với hầu hết các em, trường học chỉ là một ‘hoài niệm’ hay một giấc mơ. Điều đáng sợ nhất cho tương lai của Syria chính là một thế hệ trẻ em bị thất học. Theo báo cáo của UNHCR, chỉ riêng ở Li Băng, nơi có tới 270.000 trẻ em Syria đăng kí học tại các trường công lập, có tới hai phần ba trong số 80 trẻ em được phỏng vấn thừa nhận các em không đến lớp. Trong khi đó tại Jordan, 56% trong số gần 188.000 trẻ em đang độ tuổi đi học bị thất học. Nguyên nhân là vì đất nước này không thể trang trải đủ học phí cho các em, các trường học bị quá tải, các em không thế đi học mỗi ngày hoặc sức học đã bị tụt lại quá nhiều so với các bạn cùng trang lứa. Hơn nữa, các lớp học tại Li Băng cũng giảng dạy bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp, điều này cũng tạo nên rào cản ngôn ngữ khi trẻ em Syria được dạy hoàn toàn bằng tiếng Ả Rập.

Thất học, đói nghèo, bị tổn thương cả về thể xác lẫn tinh thần là những cái mà trẻ em Syria hiện đang phải chịu đựng. Chừng nào cuộc xung đột chưa chấm dứt, những nỗi đau mà các em phải gánh chịu có thể còn khủng khiếp hơn thế nữa.