“Những người bạn của Syria” góp quỹ “lôi kéo” quân của ông Assad

Assad: Sẽ tiếp tục nếu phe đối lập không ngừng bắn

Iraq: Cấp vũ khí cho bên nào ở Syria cũng không ổn

Syria: Quân chính phủ càn quét, phá hủy làng mạc

“Những người bạn của nhân dân Syria” quyết định góp quỹ để ủng hộ lực lượng nổi dậy ở Syria – Nguồn: AP

Động thái này cho thấy cộng đồng quốc tế chuyển hướng sang giải pháp quân sự để lật đổ Tổng thống Syria Bashar Assad sau một năm giải pháp ngoại giao không thể khiến ông này dừng các cuộc đàn áp lên lực lượng nổi dậy.

Những nước tham gia vào cuộc họp về vấn đề Syria diễn ra ở Istanbul cho hay Ả rập Xê út và các quốc gia vùng Vịnh khác đang mở một quỹ với lượng tiền góp nhiều triệu đô la để hỗ trợ cho các thành viên của lực lượng nổi dậy Quân đội tự do Syria và những binh sĩ đào ngũ khỏi chính quyền. Một đại biểu tham gia cuộc họp cho hay quỹ này sẽ như “một hũ vàng” dùng để phá hoại quân đội Syria.

Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cho hay Hoa Kỳ cũng sẽ cung cấp các trang thiết bị liên lạc để giúp phe đối lập Syria tổ chức lực lượng, duy trì liên lạc với thế giới bên ngoài và chống trả các cuộc tấn công của chính quyền.

“Chúng tôi đang thảo luận với các đối tác quốc tế cách thức tốt nhất để mở rộng sự hỗ trợ này”, bà Clinton nói.

Kế hoạch qui mô lớn của các quốc gia vùng Vịnh này đã chấm dứt tình trạng chia rẽ của cộng đồng quốc tế về vấn đề nên cung cấp vũ khí cho lực lượng nổi dậy Syria hay chỉ hỗ trợ họ thông qua các phương tiện phi sát thương và nhân đạo. Kế hoạch này cũng phản ánh sự tức giận sau khi những lời kêu gọi Tổng thống Assad dừng đàn áp trở nên vô hiệu và phản ánh mong muốn chính quyền của ông sẽ bị lật đổ sau khi tương quan lực lượng giữa hai phe thay đổi.

Hiện chưa rõ cụ thể những nước nào đã tham gia và ủng hộ kế hoạch vùng Vịnh do các nội dung cụ thể còn đang được bàn bạc. Cũng chưa rõ quĩ này sẽ được thiết lập và theo dõi hoạt động ra sao nhưng một thành viên tham gia cuộc họp cho biết quĩ này sẽ cấp hàng triệu đô la mỗi tháng.

Ả rập Xê út và các quốc gia vùng Vịnh khác đề xuất cung cấp vũ khí cho lực lượng nổi dậy nhưng Hoa Kỳ và các đồng minh khác trong đó có Thổ Nhĩ Kỳ đã bác bỏ do lo ngại sẽ thổi bùng lên một cuộc nội chiến mà hai bên sẽ dốc toàn lực. Hoa Kỳ hiện chưa thể hiện vai trò gì công khai với quỹ này nhưng có vẻ như đã có thỏa thuận ngầm với các đồng mình Ả rập rằng Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ họ.

Tiền lương trả cho lực lượng đối lập sẽ được dùng để “dụ dỗ” các binh sĩ thuộc lực lượng quân đội Syria còn do dự, lôi kéo họ bỏ hàng ngũ và gia nhập lực lượng đối lập. Trong bối cảnh nền kinh tế Syria cuốn sâu vào vòng xoáy sa sút, các quan chức lực lượng đối lập Syria, Hoa Kỳ và Ả rập hi vọng rằng các binh sĩ sẽ đào ngũ với số lượng lớn và giúp đẩy nhanh sự sụp đổ của chính quyền Assad.

Cũng trong cuộc họp tại Istanbul, các đại biểu từ hàng chục quốc gia đã quyết định thúc đẩy việc thực hiện các lệnh cấm vận mạnh tay hơn và gia tăng sức ép về mặt ngoại giao, đồng thời thúc giục lực lượng đối lập đề xuất một giải pháp dân chủ tới chính quyền Assad.

Sự thống nhất của cộng đồng quốc tế tại hội nghị “Những người bạn của nhân dân Syria” đã không thể trọn vẹn do thiếu sự có mặt của 3 nước là Trung Quốc, Nga và Iran – những quốc gia ủng hộ chính quyền Assad và bất đồng với phương Tây về cách thức chấm dứt tình trạng đổ máu ở nước này. Trước đó, kế hoạch hòa bình của đặc phái viên Liên Hợp Quốc Kofi Annan cũng đã không thể giúp làm suy giảm tình trạng bạo lực ở nước này.

“Bằng bất cứ giá nào. chính quyền Syria không được phép lợi dụng kế hoạch này (của ông Annan) để có thêm thời gian”, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói.

Ông Erdogan cũng ám chỉ về khả năng sử dụng biện pháp quân sự nếu Syria không hợp tác theo kế hoạch của ông Annan và Hội đồng bảo an không thể thống nhất để cùng đối đầu với Assad. Ông muốn ám chỉ đến việc Nga và Trung Quốc phủ quyết nghị quyết của Liên Hợp Quốc do lo sự nghị quyết sẽ cho phép nước ngoài can thiệp quân sự vào Syria.

“Nếu Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc lại một lần nữa thất bại trong việc thực thi trách nhiệm lịch sử của mình, thì sẽ không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc ủng hộ quyền tự vệ của nhân dân Syria”, ông Erdogan nói.

Bà Clinton bày tỏ nghi ngờ về khả năng chính quyền Syria sẽ tuân theo các kế hoạch của ông Annan kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức và đàm phán với phe đối lập.

“Gần một tuần trôi qua và chúng ta có thể kết luận rằng chính quyền đang kéo dài thêm danh sách những lời hứa không được thực hiện. Thế giới phải đánh giá ông Assad bằng hành động chứ không phải bằng lời hứa của ông ta. Và chúng ta không thể ngồi yên mà chờ đợi thêm được nữa”, bà Clinton nói.

Bà Clinton cũng kêu gọi cồng đồng quốc tế thống nhất về kế hoạch gia tăng lệnh cấm vận, cứu trợ nhân đạo, ủng hộ phe đối lập và sẽ dùng công lý trừng phạt những thành viên chính quyền Syria tham gia vào các cuộc đàn áp dã man.

Lê Dung