Nhật Bản âm thầm để Mỹ đưa vũ khí hạt nhân vào lãnh thổ?

Một bản ghi nhớ của Mỹ ghi ngày 17/11/1969 mới được Mỹ tiết lộ có nội dung rằng quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Nhật Bản là ông Hiroto Tanaka đã nói với Cố vấn An ninh Quốc gia khi đó là ông Henry Kissinger “Nhật Bản không phản đối Mỹ” đưa vũ khí hạt nhân lên đảo Okinawa trong trường hợp khẩn cấp.

Tên lửa hạt nhân Titan II của Mỹ.

Cũng theo tài liệu này, cuộc hội đàm giữa hai ông Tanaka và Kissinger diễn ra vài ngày sau khi Thủ tướng Nhật Bản Eisuke Sato và Tổng thống Mỹ Richard Nixon đạt được thỏa thuận ngầm nhằm đưa vũ khí hạt nhân tới Okinawa. Hai ngày sau đó, hội nghị dẫn đến quá trình trao trả Okinawa cho Nhật Bản đã bắt đầu.

Mặc dù thông tin về việc Nhật Bản và Mỹ có thỏa thuận bí mật về việc bố trí vũ khí hạt nhân để đổi lại chủ quyền đảo Okinawa đã được biết đến từ lâu, song đây là lần đầu tiên một tài liệu chính thức của Mỹ xác nhận điều này.

Khi đó, ông Tanaka nói rằng vấn đề hạt nhân “rất quan trọng đối với Nhật Bản và thành bại của cuộc gặp mặt giữa Thủ tướng Sato và Tổng thống Nixon sẽ quyết định đến vấn đề này”. Tài liệu của Mỹ nói thêm, “Ông Tanaka đã có cuộc trao đổi với Ngoại trưởng Nhật Bản và nhận thấy rằng Nhật Bản không phản đối Mỹ về việc đưa vũ khí hạt nhân đến lãnh thổ nước này”.

Ông Tanaka cũng nhấn mạnh rằng việc Nhật Bản ngầm chấp thuận Mỹ đưa vũ khí hạt nhân lên đảo Okinawa nhất thiết không được công bố trước công chúng bởi người Nhật Bản phần đông phản đối điều này.

Tài liệu mật của Mỹ cho thấy rằng lãnh đạo Nhật Bản đã vi phạm Nguyên tắc Phi Hạt nhân mà họ đã đưa ra vào năm 1967, trong đó nêu rõ rằng Nhật Bản không sản xuất, sở hữu vũ khí hạt nhân hay đưa loại vũ khí này vào lãnh thổ đất nước. Dù vậy, chính phủ Nhật Bản khi đó khẳng định trước công chúng rằng vũ khí hạt nhân sẽ không xuất hiện ở Okinawa, và Nguyên tắc Phi Hạt nhân cũng giúp Thủ tướng Sato giành giải Nobel Hòa Bình năm 1974.

Thỏa thuận trao trả Okinawa giữa Mỹ và Nhật Bản đã được lãnh đạo hai nước thống nhất vào năm 1969 và chính thức được ký kết cùng lúc tại Washington và Tokyo vào ngày 17/06/1971. Hòn đảo này được chính thức trả lại cho Nhật Bản vào ngày 15/05/1972 sau 27 năm thuộc sự kiểm soát của Mỹ.

Từ đó đến nay, Mỹ luôn đảm bảo sự hiện diện quân sự của mình trên đảo Okinawa. Thống đốc đảo Okinawa cùng rất nhiều người dân từ lâu đã không hài lòng trước sự xuất hiện của quân đội Mỹ trên đảo, và nhiều cuộc biểu tình quy mô lớn đã xảy ra.