Người Pháp: Tướng Giáp - ‘ngọn núi lửa phủ đầy tuyết’

Bài viết kể về chuyển thăm trở lại Việt Nam của ông năm 1990:

Chúng tôi [ông Stanley Karnow và Đại tướng Võ Nguyên Giáp] gặp nhau ở dinh thự của toàn quyền Pháp tại Hà Nội, một tòa nhà được xây dựng công phu với một khu vườn rộng, cây cối um tùm và giàn hoa giấy, đây cũng là nơi các quan chức Việt Nam vẫn thường tiếp khách. Một người đàn ông thấp với làn da khỏe mạnh, tóc trắng, đôi mắt nhỏ và tác phong nhanh nhẹn, ông mặc bộ quân phục đơn giản màu xanh lá cây, trên cầu vai có gắn bốn ngôi sao, dấu hiệu duy nhất cho thấy chức bậc của ông. Với nụ cười rạng rỡ, ông nắm tay tôi và tôi rất ngạc nhiên khi ông chạm má với tôi theo phong cách truyền thống của người Pháp.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp, một trong những vị tướng tài ba nhất của thế kỷ 20.

Đó là Đại tướng Võ Nguyên Giáp, vị Tư lệnh quân đội Việt Nam, người sánh vai cùng các danh tướng quân sự như Grant, Lee, Rommel và MacArthur.

Một nhà chiến lược táo bạo, nhà tư duy lão luyện và không mệt mỏi, Tướng Giáp đã chiến đấu hơn 30 năm trời, xuất phát từ một nhóm du kích với số người ít ỏi, sau đó đã trở thành một trong những quân đội hiệu quả nhất trên thế giới. Ông đã vượt qua mọi dự đoán, đập tan quân đội Pháp, nhưng chiến tích vang dội nhất của ông chính là việc đã đánh tan lực lượng quân đội vượt trội, hiện đại hơn rất nhiều lần của Mỹ.

Tôi đã từng theo dõi 2 cuộc chiến ở Việt Nam, cuộc chiến thứ nhất là từ Paris còn cuộc chiến thứ hai với tư cách là một phóng viên ở Việt Nam. Tôi đã gặp nhiều sĩ quan quân sự cấp cao từ phía bên kia chiến tuyến khi nghiên cứu và viết sách nhưng ông Giáp là một người đặc biệt, ông vừa là một nhà chiến lược quân sự vừa là nhà chỉ huy chiến đấu. Tôi đã nghiên cứu về sự nghiệp của ông và tìm cách để có cơ hội gặp ông nhưng chỉ lần này tôi mới được ông cho phỏng vấn.

Người Pháp từng gọi ông Giáp là "ngọn núi lửa phủ đầy tuyết", ý nói vẻ ngoài lạnh lùng nhưng ẩn chứa bên trong là một nhân cách quyết liệt. Giờ đây khi đã gần 80 tuổi, tính cánh của ông dường như đã hiền hòa hơn cùng với tuổi tác. Nhưng ông vẫn thể hiện sức mạnh trí tuệ và ý chí quyết liệt từng giúp ông giành chiến thắng, và biến ông thành huyền thoại.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người đã lãnh đạo quân đội Việt Nam, đánh tan đế quốc Pháp, Mỹ, giành độc lập cho dân tộc Việt Nam. Trong hình, Dinh Độc Lập ngày 30 tháng Tư năm 1975. Ảnh: Tư liệu.

Ông cho rằng thành công của mình là do tài năng thiên bẩm chứ không hề được tham gia bất kỳ khóa đào tạo chính thức nào. Ông cười nói:'' Tôi là một vị tướng tự học''.

Nhà riêng của tướng Giáp được trang trí với rất nhiều tượng bán thân và ảnh chân dung của Marx, Lenin và Hồ Chí Minh. Vợ ông, một người phụ nữ vui vẻ, đã mang trái cây cho chúng tôi; còn ông vừa tự hào giới thiệu về cô con gái lớn của mình, một nhà vật lý hạt nhân nổi tiếng vừa ôm ấp đứa cháu nhỏ. Ông nói với tôi bằng vốn tiếng Pháp hoàn hảo chỉ pha chút giọng Việt.

Khi nói chuyện nghiêm túc, ông bắt đầu bùng nổ. Với trí nhớ siêu phàm trời phú, ông nhớ tên các đồng đội cũ và cả những chi tiết sự kiện đã diễn ra cách đó nhiều thập kỷ.

Nhớ lại thời gian chiến đấu, ông thừa nhận rằng, có “những khoảnh khắc rất khó khăn”. Tuy nhiên, ông khẳng định mạnh mẽ rằng: “Chúng tôi không bao giờ bi quan. Không bao giờ! Không bao giờ! Không bao giờ!''

Những người lính của tướng Giáp đã thực sự cho thấy sự kiên cường phi thường trên chiến trường, làm đau đầu các nhà chiến lược quân sự Mỹ đã từng cho rằng sức mạnh tuyệt đối có thể đánh gục tinh thần của họ. Westmoreland, Tư lệnh Bộ chỉ huy cố vấn Quân sự Mỹ tại miền Nam Việt Nam, người đã từng nhiều lần tuyên bố rằng Cộng sản sắp sụp đổ, sau chiến tranh, vẫn còn lúng túng khi bị hỏi về những thất bại của mình.

Những người lính và người dân đã chiến đấu trên chính mảnh đất của mình. Họ tin rằng sự hi sinh của mình sẽ khiến kẻ thù nao núng và cùng với thời gian sẽ giành độc lập cho Việt Nam. Ông dùng chiến lược này với người Pháp và tự tin rằng nó sẽ thành công khi chiến đấu với người Mỹ.

Ông nói: "Chúng tôi không đủ mạnh để đuổi cả nửa triệu lính Mỹ, nhưng đó không phải là mục tiêu của chúng tôi. Mục tiêu của chúng tôi là đập tan ý chí tiếp tục cuộc chiến tranh của Chính phủ Mỹ. Westmoreland đã sai khi nghĩ rằng hỏa lực mạnh hơn của ông ta sẽ nghiền nát được chúng tôi. Nếu so sánh về sức mạnh quân sự, chúng tôi sẽ thất bại chỉ sau hai tiếng. Chúng tôi phát động chiến tranh nhân dân. Vũ khí tối tân, các thiết bị điện tử và tất cả những thứ khác của người Mỹ cuối cùng chẳng có nghĩa lý gì. Trong chiến tranh có hai yếu tố, con người và vũ khí. Mấu chốt nhất, quyết định nhất chính là yếu tố con người. Con người! Con người!".

Khi được hỏi, ông đã dự định cuộc chiến sẽ kéo dài bao lâu? Đại tướng Võ Nguyên Giáp lập tức trả lời: "Thêm 20 năm, thậm chí cả 100 năm, miễn là chiến thắng với bất cứ giá nào".