Ngoại trưởng Triều Tiên tới Việt Nam, thắt chặt quan hệ với ASEAN

Theo The Diplomat, hôm 2/8, Bộ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Ri Su Yong đã rời Bình Nhưỡng để thực hiện chuyến thăm tới 5 quốc gia Đông Nam Á. 

"Đoàn chính phủ Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên do Bộ trưởng Ngoại giao Ri Su Yong dẫn đầu đã rời Bình Nhưỡng hôm 2/8 để thực hiện chuyến thăm tới Lào, Việt Nam, Myanmar, Indonesia và Singapore", hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA thông báo song không cung cấp chi tiết về thời gian của chuyến thăm cũng như thành viên trong đoàn công tác. 

Một góc tại thủ đô Bình Nhưỡng.

Truyền thông Hàn Quốc dẫn lời một quan chức nước này giấu tên cho hay ông Ri sẽ tới thăm Lào và Việt Nam trước khi tới Myanmar đúng thời điểm tham dự Diễn đàn Khu vực ASEAN (AFR) vào cuối tuần này. Sau khi kết thúc ARF, Bộ trưởng Ri sẽ tới Indonesia và Singapore. 

Chuyến công tác của ông Ri là điểm nhấn trong chiến lược tăng cường mối quan hệ ngoại giao giữa Triều Tiên với các quốc gia Đông Nam Á lâu nay. Điển hình, trong giai đoạn 2000 – 2006, hoạt động giao thương giữa Bình Nhưỡng với Đông Nam Á đã chiếm 12% tổng giao dịch thương mại của Triều Tiên. 

Tuy nhiên, trong những năm gần đây sau sự kiện quốc gia cô lập tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ nhất năm 2006, hoạt động giao thương giữa Triều Tiên và Đông Nam Á đã có chiều hướng suy giảm. Do đó, chuyến thăm tới 5 quốc gia Đông Nam Á trong tuần này không nằm ngoài mục đích cải thiện mối quan hệ hợp tác kinh tế sâu rộng. 

Lâu nay, Triều Tiên được biết tới là quốc gia có mối quan hệ mật thiết với Myanmar. Mặc dù, các nhà lãnh đạo Myanmar cho biết họ đã giảm quan hệ với Triều Tiên khi quốc gia này thực hiện cải cách sâu rộng hơn và mở cửa với thế giới. Song, nhiều dấu hiệu cho thấy tình thân giữa Triều Tiên và Myanmar còn sâu đậm hơn những gì mà Yangon (thủ đô cũ của Myanmar) từng tuyên bố. 

Mối quan hệ Triều Tiên và Indonesia cũng ngày càng được cải thiện. Hai nước đã lần đầu tiên thiết lập quan hệ chính thức từ năm 1961 và nhà sáng lập Kim Nhật Thành từng tới thăm Jakarta hồi năm 1965. Cho tới nay, mối quan hệ này vẫn được duy trì và hai nước còn đặt đại sứ quán tại thủ đô của nhau. Ngoài ra, Indonesia cũng đã tích cực vận động hành lang để Triều Tiên được tham gia ARF. Hồi năm ngoái, Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Marty Natalegawa đã có chuyến công tác 3 ngày tới Triều Tiên để thảo luận về khả năng Jakarta tham gia khai thác một số lĩnh vực kinh tế được nhà lãnh đạo Kim Jong-un mở cửa. 

Trong khi đó, Singapore là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Triều Tiên và thiết lập quan hệ ngoại giao với Bình Nhưỡng vào năm 1975. Hai nước cũng thường xuyên có các buổi trao đổi cấp cao. Hiện nay, giới lãnh đạo Triều Tiên đang tỏ ra đặc biệt quan tâm tới mô hình cải cách kinh tế mà không ảnh hưởng tới quyền lực chính trị của Singapore. Ngoài ra, giống như Indonesia, Singapore cũng đang tìm kiếm cơ hội đầu tư vào một số lĩnh vực cải cách của chủ tịch Kim như tại các đặc khu kinh tế. 

Việt Nam và Triều Tiên đã thiết lập quan hệ lịch sử lâu dài từ thời kỳ đầu Chiến tranh Lạnh. Mặc dù, mối quan hệ kinh tế giữa hai quốc gia đã có dấu hiệu chững lại trong vài thập niên gần đây nhưng quan hệ chính trị vẫn thường xuyên được cải thiện thông qua các chuyến thăm thường xuyên của giới chức cấp cao. 

Lần đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1974, và trong những năm gần đây, quan hệ giữa Lào - Triều Tiên còn có những dấu hiệu ngày một thắt chặt hơn. Điển hình, năm 2011, Chủ tịch  kiêm Tổng Bí thư Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Choummaly Sayasone đã thực hiện chuyến thăm tới Triều Tiên. Trong chuyến công tác này, ông Sayasone đã gặp ông Kim Jong-un mà sau này trở thành Chủ tịch Triều Tiên. Ngoài ra, Tướng Ri Yong-ho, cựu Tổng Tham mưu trưởng quân đội Triều Tiên cũng từng tới Lào vào năm 2012. Tình thân giữa Triều Tiên và Lào được củng cố bởi Lào được xem là điểm trung chuyển để những kẻ đào tẩu tại quốc gia cô lập tìm đường sang Hàn Quốc. 

Ngoài ra, khi mối quan hệ truyền thống giữa Triều Tiên và đồng minh Trung Quốc bị sứt mẻ, Bình Nhưỡng đã tìm cách cải thiện quan hệ với hàng loạt các quốc gia trong khu vực như Nhật Bản và Nga. 

Triều Tiên hy vọng giới thiệu một số lĩnh vực cải cách nhằm thu hút sự quan tâm của các nước Đông Nam Á.

Một quan chức giấu tên tại Bộ Ngoại giao Hàn Quốc tiết lộ với hãng tin Yonhap rằng: "Chuyến thăm của Bộ trưởng Ri nhằm mục đích tăng cường quan hệ với các quốc gia Đông Nam Á sau khi bị cộng đồng quốc tế cô lập". 

Chuyến công tác của ông Ri cũng là dấu hiệu cho thấy chính quyền Triều Tiên đang tập trung vào việc giới thiệu một vài chính sách cải cách kinh tế. Tuy nhiên, nỗ lực cải cách này dường như đang bị chậm lại sau vụ tử hình ông Jang Song-Thaek, người chú đầy quyền lực của chủ tịch Kim và nổi tiếng là một nhà cải cách kinh tế, hồi cuối năm 2013. 

Tại ARF, ông Ri sẽ có những động thái nhằm nối lại các cuộc đàm phán 6 bên về chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng. Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Fumio Kishida khẳng dịnh ông đã có kế hoạch tổ chức các cuộc đối thoại chính thức với ông Ri bên lề hội nghị khu vực trong tuần này. Tuy nhiên, phía Mỹ đã loại bỏ khả năng Ngoại trưởng John Kerry sẽ gặp Bộ trưởng Ri trong diễn đàn khu vực. 

Phía Hàn Quốc cũng chưa có thông báo chính thức về việc Bộ trưởng Ngoại giao Yun Byung-se sẽ gặp người đồng cấp Ri mặc dù cả 2 quan chức này đều tham dự ARF. Hồi năm ngoái, cả ông Ri và Yun đã bắt tay nhau tại ARF song không tổ chức đàm thoại. 

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin The Diplomat, một tạp chí có trụ sở ở Tokyo, chuyên về chính trị, văn hóa và xã hội tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.