Nghệ An: Sông Rộ 'ăn đất', sạt sát vách nhà, dân mất ăn, mất ngủ

Khu vực nhà dân đứng trước nguy cơ sạt lở, chính quyền địa phương đã cắm biển cảnh báo.

Theo phản ánh của các hộ dân ở các thôn Minh Đức (trước đây là thôn Vận tải, xã Võ Liệt, huyện Thanh Chương, Nghệ An), tình trạng sạt lở dọc bờ sông Rộ khiến họ vô cùng hoang mang và lo lắng. Đây là nơi họ đã sinh sống hàng chục năm qua.

Là hộ bị sạt lở nặng nề nhất, nhiều năm qua, gia đình cụ Nguyễn Thị Trinh (SN 1930, trú ở thôn Minh Đức, xã Võ Liệt) luôn phải sống trong cảnh lo âu, thấp thỏm khi dòng sông Rộ đã “ăn” sát nhà. Nhiều tài sản, khu vực chăn nuôi của gia đình đã bị trôi hết xuống sông.

Sạt lở “ăn” vào tận nhà bà Nguyễn Thị Trinh, thôn Minh Đức, xã Võ Liệt.

Theo bà Trinh, trước đây, khu vực nhà này cách sông đến hàng chục mét, nhưng tình trạng sạt lở nhiều năm qua đã vào đến tận vách nhà. Mỗi khi có mưa to, xảy ra lũ lụt, gia đình vô cùng lo âu vì nhà cửa có thể bị đổ sập xuống sông lúc nào không biết.

Theo ghi nhận của PV, dọc bờ sông Rộ (đoạn qua Minh Đức, xã Võ Liệt), nhiều diện tích đất bị lấn sâu vào khu vực nhà ở từ 2-5m, nhiều nhà dân ở khu vực này nằm chênh vênh bên mép sông khiến họ hàng ngày luôn sống trong cảnh bất an.

Trận mưa lũ vừa qua đã gây sạt lở, nhấn chìm toàn bộ hệ thống chuồng trại chăn nuôi và đất ở của một số hộ dân sinh sống tại đây. Mong muốn của người dân là chính quyền bố trí nơi ở mới để yên tâm làm ăn, sinh sống.

Chuồng trại của gia đình ông Nguyễn Đình Ngọ đã bị sạt lở, trôi hết xuống sông.

Ông Nguyễn Đình Ngọ (SN 1954, con trai cụ Trinh) cho hay, mặc dù gia đình đã có đơn  yêu cầu nhiều năm rồi nhưng đến nay chính quyền vẫn chưa bố trí được nơi ở mới. Đợt vừa qua, gia đình đã mua hơn 40 xe đất đổ phía mép sông để đảm bảo an toàn, nhưng nay đã trôi hết theo dòng nước lũ.

“Nước dâng cao gần 2m khiến gia đình tôi và các hộ khác nơi đây bị ngập sâu nhiều ngày. Tôi phải cõng mẹ tôi đến nơi cao hơn để tránh trú bởi nhà cửa có thể “trôi” xuống sông bất cứ lúc nào nên chúng tôi rất lo lắng”, ông Ngọ nói.

Theo ông Bùi Xuân Lĩnh, Chủ tịch UBND xã Võ Liệt, vào năm 2018, xã đã lập hồ sơ về việc di dời nhà ở của các hộ dân khỏi vùng đất có nguy cơ sạt lở bờ sông. Theo danh sách xã lập thì có 3 hộ cần di dời, trong đó có hộ cụ Nguyễn Thị Trinh.

Nhiều gia đình thôn Minh Đức, xã Võ Liệt luôn phải sống lo âu, thấp thỏm khi mưa lũ.

Xã đã lập tờ trình xin quy hoạch một vùng đất tại thôn Yên Hòa (xã Võ Liệt) và đã được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt, đã lập quy hoạch chi tiết phân lô và tổ chức giải phóng mặt bằng, song đến nay việc bồi thường giải phóng mặt bằng còn vướng mắc, một số hộ dân không thống nhất, việc thu hồi gặp khó khăn và không thực hiện được.

Ông Nguyễn Tư Hùng, Phó Trưởng phòng NN&PTNN huyện Thanh Chương (Nghệ An) xác nhận, ngoài gia đình bà Nguyễn Thị Trinh, còn một số hộ dân khác nằm trong diện sạt lở bờ sông có thể gây nguy hiểm đến an toàn tính mạng và tài sản của gia đình.

Phương án lâu dài là phải tái định cư cho hộ dân. Trước mắt, khi xảy ra lũ lụt, mưa bão, chính quyền địa phương phải hỗ trợ người dân di dời và vận chuyển đồ đạc đến nơi khác để đảm bảo an toàn.

Giải pháp di dời người dân đến khu vực an toàn vẫn chưa thực hiện được.

“Xã đang tiến hành quy hoạch vị trí mới và đang trình UBND huyện tổng hợp để trình UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2020 – 2030; khi đưa được vào kế hoạch đó thì xã mới thực hiện các bước tiếp theo để đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư cho các hộ dân theo quy định”, ông Hùng nói. 

Nước dâng cao, cây cối xác xơ sau trận lũ vừa qua.

Qua tìm hiểu của PV, trước đó, vào tháng 5/2017, một trận mưa lớn đã làm sạt lở bờ sông, ảnh hưởng lớn tới các hộ gia đình. Thời điểm đó, theo thống kê của chính quyền xã Võ Liệt, các hộ nằm trực tiếp trong khu vực có nguy cơ sạt lở khi có lũ xảy ra bao gồm: thôn Vận Tải (5 hộ với 26 nhân khẩu), thôn Yên Xuân (3 hộ với 13 nhân khẩu) và thôn Hòa Hợp (3 hộ với 14 nhân khẩu).

Nằm ở ngã 3 sông Rộ, sông Lam, nhiều hộ sinh sống sát bờ sông phải chịu cảnh ngập nặng khi nước lũ dâng cao.

Trước tình trạng sạt lở nghiêm trọng ở các thôn dọc bờ sông Rộ, ngày 20/7/2017, UBND xã Võ Liệt đã có văn bản số 02/PA-UBND về xây dựng phương án sơ tán dân khi có bão lụt xảy ra trên địa bàn. Cụ thể, khi xảy ra tình trạng sạt lở nghiêm trọng, UBND xã Võ Liệt yêu cầu các ban, ngành chức năng của địa phương, các thôn xóm mà lực lượng chủ yếu là dân quân, thanh niên… đưa người già, trẻ em, tài sản, lương thực và gia súc, gia cầm đến nơi tập kết an toàn như ở nhà văn hóa thôn và trường học.

Việt Hòa