Ngày thứ 2 của 'phiên tòa thế kỷ' ở Trung Quốc

Hôm thứ Năm (22/8), Bạc Hy Lai, cựu Bí thư Đảng Cộng sản Trùng Khánh, đã từ chối tội nhận hối lộ từ các doanh nhân. Ông cho biết ông và vợ mình, bà Cốc Khai Lai, đã bị ép nhận tội từ các lời khai của các nhân chứng. Bản cáo trạng đã kết tội ông Bạc lạm dụng quyền lực và bao che cho việc vợ mình giết chết doanh nhân người Anh, Neil Heywood.

Các hãng truyền thông nước ngoài không được phép tham dự phiên tòa, hiện đang diễn ra tại thành phố Tế Nam, tỉnh Sơn Đông. Nhưng Tòa án Nhân dân Tế Nam đã cho phép đăng tải và cập nhật các diễn biến chi tiết của phiên tòa trên một trang blog chính thức của đơn vị này.

Dư luận vẫn đồn đoán về một kịch bản đã được sắp đặt sẵn hay một cuộc đấu pháp lý đầy màu sắc bất ngờ về vụ xét xử Bạc Hy Lai. Các nhà phân tích cho rằng mục đích của phiên tòa là muốn loại bỏ một chính trị gia nổi tiếng hơn là vì những hành vi phạm tội thực sự. Vì thế, chắc chắn ông Bạc Hy Lai sẽ phải nhận một bản án.

Ông Bạc Hy Lai tại phiên tòa

“Sẽ khó mà tưởng tượng được là bản án này không được nhất trí từ trước”, Steve Tsang, giáo sư nghiên cứu Trung Quốc tại Đại học Nottingham cho biết, “Xét xử người như Bạc Hy Lai không phải là một phiên tòa mà các thẩm phán có đủ năng lực để chủ trì. Nó sẽ phải được sự đồng ý của Ủy ban thường vụ Bộ Chính trị sau các cuộc thảo luận nghiêm túc”.

Ngày 22/8 là ngày đầu tiên ông Bạc, 64 tuổi, xuất hiện trước công chúng sau 18 tháng bị tạm giam.  Hai năm trước, ông được xem là một ứng cử viên tiềm năng để được đề cử vào một trong 7 thành viên của Ban Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Vào tháng 2/2012, nghi vấn nổi lên từ cái chết của một doanh nhân người Anh, Neil Heywood. Vợ ông Bạc, Cốc Khai Lai, đã bị kết án tử hình vì tội giết người.

Trong ngày đầu tiên của phiên tòa tập trung về tội hối lộ, ông Bạc Hy Lai bị cáo buộc đã nhận 21,8 triệu nhân dân tệ (tương đương với 3,56 triệu USD) từ hai doanh nhân ở Đại Liên – thành phố nơi ông Bạc từng là thị trưởng những năm 1990 - là Xu Ming và Tang Xiaolin.

Ông Bạc đã từ chối chấp nhận tội trạng này. Ông thừa nhận đã góp mặt vào 3 vụ hối lộ của ông Tang một cách “ngoài ý muốn”: “Tôi sẵn sàng chấp nhận mọi trách nhiệm pháp lý. Nhưng tôi không biết bất cứ chi tiết cụ thể nào sau đó”.

Trong phiên tòa, ông Bạc đã sử dụng những ngôn từ mạnh mẽ bất ngờ, mô tả doanh nhân Tang Xiaolin là “con chó điên” và là người đã “bán linh hồn” để mong được giảm án. Ông Bạc đã phải nhận lời khiển trách từ thẩm phán.

Ông Bạc cũng từ chối nhận hối lộ từ Xu Ming, doanh nhân đã không còn xuất hiện cùng một khoảng thời gian với ông Bạc. Ông nói rằng ông “không biết gì” về những tài sản đứng tên vợ mình ở Nice, Pháp hay khoản tài trợ giáo dục của Xu Minh cho con trai ông là Bạc Qua Qua.

Hiện tại, Xu Ming đang bị giam giữ còn không rõ về nơi ở của Tang Xiaolin.

Thủ tục tố tụng vào thứ Sáu (23/8) tiếp tục tập trung vào tội hối lộ của ông Bạc. Hiện vẫn chưa rõ phiên tòa sẽ kéo dài trong bao lâu.

Theo cáo trạng, các cáo buộc tham nhũng liên quan đến ông Bạc Hy Lai bao gồm tội biển thủ tiền công quỹ từ năm 2002. “Khi đang làm Chủ tịch tỉnh Liêu Ninh, ông Bạc đã sử dụng quyền lực của mình để âm mưu với những người khác tham ô 5 triệu nhân dân tệ tiền công quỹ của chính quyền Đại Liên”, bản cáo trạng viết.

Vụ lạm dụng quyền lực này được liên kết với vai trò của bà vợ Cốc Khai Lai trong vụ giết ông Heywood và vụ bỏ tù ông Vương Lập Quân, cựu giám đốc công an. Trong tháng 2/2012, khoảng thời gian mà Trung Quốc chuẩn bị quá trình chuyển giao quyền lực giữa các thế hệ lãnh đạo, Vương Lập Quân đã chạy trốn đến lãnh sự Mỹ ở Thành Đô để tố cáo tất cả tội lỗi của ông Bạc.

Ngay sau đó, chính quyền Trung Quốc thông báo rằng họ đã tái điều tra về cái chết của ông Heywood. Và ngay lập tức, ông Bạc Hy Lai và vợ đã bị bắt.