Nga và Nhật Bản bắt tay hợp tác tại quần đảo Nam Kuril

Tổng thống Nga Putin và Thủ tướng Nhật Bản Abe

Hãng tin Kyodo đưa tin, hôm thứ Bảy vừa qua (18/3) tại vòng đàm phán đầu tiên về hợp tác kinh tế chung tại quần đảo Nam Kuril, Chính phủ Nga và Nhật đã trao đổi kế hoạch cụ thể về các dự án hợp tác trong các lĩnh vực thủy sản, du lịch và dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Hãng tin dẫn lời người đứng đầu phái đoàn Nhật Bản, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nhật Bản Takeo Akiba cho biết, các bên tham gia đàm phán đã đồng ý xem xét khả năng đưa những người dân Nhật đã từng sinh sống tại đây đến thăm quan quần đảo phía Nam Kuril.

Nhật Bản đã tuyên bố chủ quyền tại quần đảo Nam Kuril bao gồm các đảo Iturup, Kunashir, Shikotan và Habomai.

Tháng 12/2016, tại hội nghị thượng đỉnh được tổ chức tại Nhật Bản, Thủ tướng Shinzo Abe và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã thống nhất về việc xem xét các vấn đề hoạt động kinh tế chung trên các đảo này. Ông Abe cũng có kế hoạch thăm Nga vào tháng 4 tới để tăng tốc độ hợp tác Nga-Nhật Bản. Hiệp ước hòa bình giữa hai bên đã từng gác lại vào thời gian cuối Chiến tranh thế giới lần thứ hai và đã không được ký kết.

Như đã đưa tin, chính phủ Nhật Bản đang xem xét khả năng tổ chức du lịch hàng không và miễn thị thực cho các cư dân Nhật Bản từng sống tại quần đảo Nam Kuril và gia đình của họ, bên cạnh đó chuyến đi cũng được thực hiện bằng đường biển.

Theo tờ "Yomiuri", Tokyo đã bắt đầu nghiên cứu kết hợp các khả năng này với các thỏa thuận về việc tạo thuận lợi cho các chuyến thăm đến phía nam quần đảo Kuril tại cuộc họp giữa ông Putin và ông Abe tại hội nghị thượng đỉnh diễn ra vào ngày 15-16/12 vừa qua. Hiện nay, các chuyến thăm của Nhật Bản đến quần đảo Nam Kuril chỉ được thực hiện bằng đường biển, mà cũng chỉ diễn ra từ tháng 5 tới tháng 10 do hoạt động hàng hải phải ngừng trong mùa đông.

Theo ghi nhận của báo "Yomiuri", các chuyến bay từ sân bay Nakasibetsu trên đảo Hokkaido đến quần đảo Nam Kuril và các đảo Iturup và Kunashir có thể sẽ được tổ chức trong tương lai. Khả năng triển khai hoạt động vận tải biển cảng Nemuro tới Shikotan và Habomai cũng có thể được xem xét đến, miễn là hoạt động này phải đi qua đảo Kunashir.

Hiện giờ giữa hai nước đang triển khai một hệ thống trao đổi miễn thị thực, theo đó  cư dân cũ của quần đảo Kuril hoặc thân nhân của họ có thể ghé thăm các ngôi mộ của tổ tiên của họ hoặc là thăm quan những hòn đảo này mà không cần xin visa Nga-Nhật. Trong năm 2015, 760 cư dân Nhật Bản được miễn thị thực trao đổi và vào năm 2016  là 900 người. Các công dân Nhật Bản khác vẫn cần visa Nga để đi du lịch tới đây.

Tokyo coi việc chuyển giao bốn hòn đảo của Nhật Bản là điều kiện để ký hiệp ước hòa bình với Nga. Quan điểm của Moscow là quần đảo Nam Kuril đã trở thành một phần của Liên Xô sau Chiến tranh thế giới thứ hai và thuộc chủ quyền của Nga theo đúng các văn bản pháp lý quốc tế tương ứng.