Nga sẽ phối hợp với Trung Quốc song vẫn “né” vấn đề Biển Đông

Với tiêu đề “Nga - Trung phối hợp hành động ở châu Á”, báo Độc lập (Nga) có bài bình luận và cho biết Bắc Kinh đã dừng xây dựng các đảo nhân tạo trên Biển Đông.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov

Theo tờ báo, ngày 5/8 tại thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia đã diễn ra cuộc họp cấp Ngoại trưởng giữa Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Bộ trưởng Ngoại giao các nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

Cuộc họp diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh Đông Á (EAS) - một diễn đàn gồm các quốc gia châu Á được các lãnh đạo của 16 quốc gia Đông Á và khu vực lân cận tổ chức, trong đó ASEAN là trung tâm.

Tham gia Hội nghị năm nay gồm 10 quốc gia ASEAN, cộng với Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Ấn Độ, Mỹ và Nga.

Các chủ đề cấp bách được đưa ra thảo luận là vấn đề tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông. Theo các chuyên gia, tại diễn đàn năm nay, Moscow vẫn tỏ thái độ không muốn bị lôi kéo vào cuộc xung đột này.

Trong những năm gần đây, nền kinh tế của một loạt các nước trong khối ASEAN, đặc biệt là Việt Nam và Indonesia đã đạt tỷ lệ tăng trưởng cao. Theo dự đoán của Ngân hàng Thế giới (WB), trong tương lai, các thành viên ASEAN sẽ đóng góp một phần không nhỏ vào tỷ lệ tăng trưởng của nền thương mại toàn cầu.

Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, vì các cường quốc trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương cũng như Mỹ đều quan tâm đến EAS và gửi các Ngoại trưởng tới tham dự Hội nghị.

Hàng năm, Ngoại trưởng Sergey Lavrov đại diện cho Nga tham gia sự kiện. Phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị Nga – ASEAN năm nay, Ngoại trưởng Lavrov nhấn mạnh rằng ASEAN là đối tác quan trọng của Moscow ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và Nga đã chuẩn bị một kế hoạch hành động toàn diện nhằm phát triển hợp tác với các quốc gia ASEAN trong giai đoạn 2016-2020.

Theo báo Độc lập, đây là một kế hoạch hoàn hảo toàn diện. Song, liệu Nga có ảnh hưởng thực sự cũng như có các nguồn lực thực chất để thực hiện kế hoạch này hay không? Tại thời điểm này, Nga cần phải lưu ý rằng quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Nga với nước chủ nhà của Hội nghị năm nay - Malaysia khá phức tạp, liên quan tới chiếc máy bay Boeing mang số hiệu MH17 của hãng hàng không Malaysia bị bắn hạ trên vùng trời Donbass (Ukraine) hồi năm ngoái.

Hiện Malaysia là một trong những nước khởi xướng dự thảo nghị quyết trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc yêu cầu thành lập một tòa án quốc tế để điều tra vụ tai nạn hàng không dân dụng thảm khốc này.

Mặc dù Ngoại trưởng Lavrov tuyên bố ông đã tìm được sự đồng thuận trong quan điểm giữa Moscow và Malaysia, song tại Kuala Lumpur, ông Lavrov vẫn phải trả lời những câu hỏi hóc búa về thảm kịch đối với chuyến bay mang số hiệu MH17 này.

Interfax dẫn lời Ngoại trưởng Lavrov cho biết Nga đã không nhận được đầy đủ các dữ liệu kỹ thuật của cuộc điều tra, trong khi các quốc gia khác đều nhận được. Ngoài ra, Ngoại trưởng Lavrov cũng đã bình luận về những cáo buộc rằng chiếc Boeing mang số hiệu MH17 của hãng hàng không Malaysia đã bị bắn hạ bởi một quả tên lửa được sản xuất tại Nga. Theo ông Lavrov, Nga không phải là thủ phạm trong vụ chiếc máy bay mang số hiệu MH17 bị bắn rơi và nhấn mạnh rằng trong kho vũ khí của Nga hiện không có loại tên lửa BUK, loại tên lửa mà Kiev và phương Tây cho rằng đã bắn hạ chiếc MH17.

Trả lời phỏng vấn báo Độc lập, chuyên gia của Viện Nghiên cứu Viễn Đông, thuộc Viện Hàn lâm khoa học Nga, ông Alexander Larin cho rằng một bộ phận chính giới ở nước ngoài có xu hướng đổ lỗi cho Nga, song đã không có bằng chứng trực tiếp. Đề tài này không hề bị bưng bít. Rõ ràng, trong tương lai, Moscow sẽ chứng minh được lẽ phải luôn thuộc về mình.

Theo ông Larin, vai trò và ảnh hưởng của Nga ở khu vực châu Á-Thái Bình là không lớn. Tuy nhiên, đối với Việt Nam, Nga có các mối liên kết chặt chẽ ở phương diện chính trị, cũng như trong các lĩnh vực kinh tế, kỹ thuật và quân sự. Công ty con của tập đoàn dầu khí Gazprom, đã thành công trong việc khai thác, điều chế dầu khí tại thềm lục địa Việt Nam.

Tuy nhiên, giữa Việt Nam và Trung Quốc lại tồn tại tranh chấp về việc kiểm soát các hòn đảo ở Biển Đông. Theo ông Larin, dường như trong mọi trường hợp, Nga không muốn bị lôi kéo vào vấn đề này. Mặt khác, Trung Quốc đã hứa sẽ hỗ trợ Nga trong việc xúc tiến thương mại các sản phẩm được sản xuất tại Nga sang thị trường Đông Nam Á. Và trong ngắn hạn, các nhà ngoại giao của Nga sẽ rất bận rộn với nhiều công việc phải hoàn thành", chuyên gia Larin kết luận.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry

Theo các phương tiện truyền thông, tại Kuala- Lumpur, Ngoại trưởng Nga Lavrov cũng có cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, song không tiết lộ chi tiết nội dung cuộc gặp. Thay vào đó, hai bên khẳng định tầm quan trọng của việc Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ tham gia vào sự kiện kỷ niệm 70 năm kết thúc Chiến tranh thế giới II, sẽ diễn ra tại Bắc Kinh vào ngày 3/9 tới.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố phát triển quan hệ Nga-Trung là ưu tiên số 1 trong chính sách đối ngoại của Liên bang Nga.

Ngoài ra, Ngoại trưởng Lavrov cũng có cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ - John Kerry, trao đổi quan  điểm về các vấn đề Ukraine, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS), vấn đề Syria.

Sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Kerry, ông Lavrov nói rằng công việc của các nhóm tiếp xúc về giải quyết khủng hoảng ở Ukraine đã bị trì hoãn do lỗi của Kiev. Song, Nga và Hoa Kỳ sẽ cố gắng để khắc phục vấn đề này.

Tuy nhiên, các chủ đề chính, chi phối Hội nghị ở Kuala Lumpur vẫn là đề cập đến tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và một số nước láng giềng ở Biển Đông. Washington đã gay gắt công kích các hành động của Trung quốc tại Biển Đông trong thời gian gần đây. Nhằm giảm căng thẳng giữa các bên, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã có những tuyên bố xoa dịu. Đặc biệt ông nhấn mạnh rằng Trung Quốc đã dừng các công việc xây dựng các đảo nhân tạo trên Biển Đông và muốn giảm bớt căng thẳng. Song, các chuyên gia cho rằng, tham vọng lãnh thổ của của Bắc Kinh tại khu vực này vẫn chưa dừng lại.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ tờ báo Độc lập, một trong những tờ báo điện tử có lượng truy cập lớn nhất tại Nga.