Nga quyết đưa S-300 vào Syria để 'chặn cái đầu nóng' của phương Tây

Quyết định này được đưa ra sau khi có bằng chứng cho thấy 200 người đã thiệt mạng trong một vụ thảm sát ở miền tây Syria trong tháng này.

Nga cũng chỉ trích quyết định không gia hạn lệnh cấm vận vũ khí ở Syria của Liên minh Châu Âu (EU).
Hôm 27/5, EU cho biết các quốc gia thành viên có thể tự đưa ra chính sách về việc cung cấp vũ khí cho Syria, sau khi các ngoại trưởng không thể đi tới một quyết định thống nhất nhằm gia hạn thêm lệnh cấm vận vũ khí đã hết hiệu lực từ ngày 25/5 ở Syria.

Không chỉ chặn được máy bay, S-300 còn chặn được tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình.

Tuy nhiên, trong một tuyên bố chung sau 12 giờ hội đàm, EU nhất trí không chuyển những thiết bị nằm trong lệnh cấm cho quân nổi dậy vào thời điểm này.

Hội đồng Đối ngoại EU sẽ xem xét lập trường trên trước ngày 1/8, trong bối cảnh đã có những tiến triển mới đối với việc chấm dứt cuộc xung đột ở Syria bao gồm cả sáng kiến hòa bình Nga-Mỹ.

Ngoại trưởng Anh William Hague cho hay, ngày 1/8 không phải là thời hạn và rằng Anh có thể khởi động việc cung cấp vũ khí cho phe nổi dậy Syria ngay từ bây giờ, mặc dù nước này chưa có kế hoạch làm như vậy.

Một phát ngôn viên Bộ ngoại giao Mỹ nói Mỹ ủng hộ động thái của EU.

Trong khi đó, Bộ ngoại giao Syria cho rằng quyết định trên cho thấy EU đang cản trở các nỗ lực quốc tế nhằm tìm kiếm một sự ổn định chính trị tại nước này.

Nga cho rằng đây là động thái làm tổn hại trực tiếp tới triển vọng của một hội nghị hòa bình quốc tế mà Matxcơva và Washington đã đề xuất và theo dự kiến sẽ diễn ra vào tháng tới.

Hôm 28/5, truyền thông Nga dẫn lời Ngoại trưởng Sergei Lavrov cho biết: "Một loạt các hành động đã được thực hiện, có sự tham gia và ủng hộ của các đối tác phương Tây bao gồm cả Mỹ và Pháp... đang làm tổn hại tới ý tưởng kêu gọi một hội nghị".

Nga đã nhiều lần ngăn chặn những nỗ lực nhằm gây sức ép đối với Tổng thống Bashar al-Assad.

Thứ trưởng ngoại giao Nga, ông Ryabkov cho hay hợp đồng cung cấp hệ thống tên lửa S-300 cho Syria đã được ký kết cách đây vài năm. Ông nói: "Chúng tôi coi việc cung cấp vũ khí này là một nhân tố giúp ổn định và tin tưởng rằng những bước đi như vậy sẽ ngăn chặn một số ‘cái đầu nóng’ khỏi những suy nghĩ có thể biến cuộc xung đột tại Syria lan ra phạm vi quốc tế với sự tham gia của các lực lượng bên ngoài".

S-300 là hệ thống tên lửa đất đối không hiện đại, có khả năng chặn máy bay, tên lửa đạn đạo. Loại vũ khí này có thể so sánh với hệ thống tên lửa Patriot của Mỹ, hiện đang được NATO triển khai để bảo vệ không phận Thổ Nhĩ Kỳ khỏi các cuộc tấn công từ Syria.

Cảnh báo của Israel

Nhiều chuyên gia cho rằng những phát ngôn mới nhất trên của Nga có thể khiến căng thẳng leo thang.

Ông Anthony Cordesman thuộc Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược (Mỹ) cho rằng:  “Nó (việc nga cung cấp S-300 cho Syria) gần như khẳng định rằng cuộc đàm phán Nga-Mỹ sẽ là vô nghĩa, gửi các tín hiệu cảnh báo về việc vận chuyển vũ khí tương tự cho Iran, có thể lôi kéo Israel vào cuộc khủng hoảng Syria và có thể thay đổi mạnh mẽ các khả năng "cấm bay" của Mỹ và đồng minh".

Trước đó, có nguồn tin cho rằng Matxcơva trì hoãn chuyển giao vũ khí cho Syria để đổi lấy việc Israel cam kết không tiến hành thêm các cuộc không kích vào Syria.

Bộ trưởng quốc phòng Israel Moshe Yaalon cho biết hệ thống tên lửa S-300 vẫn chưa rời Nga. Ông này cảnh báo: "Tôi hi vọng chúng sẽ không rời đi , và nếu chúng tới Syria, chúng tôi biết sẽ phải làm gì".

Anh và Pháp đang hối thúc khả năng cung cấp vũ khí cho các tổ chức mà họ gọi là các bên đối lập ôn hòa đối với Tổng thống Assad và cho rằng điều đó sẽ gây sức ép để Damascus tiến tới một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột đã kéo dài suốt 2 năm này. Trong khi đó, các quốc gia châu Âu khác phản đối việc cung cấp vũ khí cho phe nổi dậy ở Syria.

George Jabboure Netto, phát ngôn viên của Hội đồng Quốc gia Syria của phe đối lập cho biết việc bỏ lệnh cấm vận vũ khí là một "bước đi đúng hướng"; còn một phát ngôn viên của Liên minh Quốc gia Syria thì cho rằng động thái này vẫn là quá muộn.

Phe đối lập Syria vẫn chưa cho biết liệu có tham dự hội nghị hòa bình vào tháng tới hay không. 

Theo ước tính của Liên Hiệp Quốc, hơn 80.000 người đã bị giết và 1,5 triệu người đã phải bỏ chạy khỏi Syria kể từ khi cuộc nổi dậy chống lại Tổng thống Syria Bashar al-Assad bắt đầu hồi năm 2011.

Hệ thống tên lửa phòng không RUSSIAN S-300PMU của Nga là hệ thống tên lửa đất đối không, có khả năng chặn máy bay, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo. Nó có thể bắn hai tên lửa cũng một lúc một cách chính xác và linh hoạt. Giá cho toàn bộ hệ thống là 900 triệu USD. Mỗi xe bệ phóng mang bốn thùng chứa tên lửa (hai tên lửa cho mỗi mục tiêu). Một tiểu đoàn đầy đủ có sáu xe chứa bệ phóng với tổng cộng 24 tên lửa.