Nga "nổi nóng" với bản án của Mỹ về trùm buôn lậu vũ khí

Trùm buôn lậu vũ khí người Nga Viktor Bout vừa bị Mỹ kết án 25 năm tù giam – Nguồn: EPA

Bộ Ngoại giao Nga buộc tội Hoa Kỳ đã bắt giữ Bout bất hợp pháp tại Thái Lan và theo đuổi một kế hoạch nhuốm màu chính trị sau khi Bout bị dẫn độ về Mỹ để xét xử.

Bộ Ngoại giao Nga cho rằng giới chức Mỹ đã lập một chiến dịch truyền thông chống lại Bout để gây ảnh hưởng đến bồi thẩm đoàn.

Nga cũng tuyên bố sẽ làm bất kỳ điều gì có thể để đưa Bout trở về Nga.

Tại phiên tòa liên bang diễn ra hôm qua ở Manhattan, New York, Bout thốt lên bằng tiếng Anh: “Điều đó là dối trá!”.

Bất chấp việc Bout phản ứng dữ dội và khăng khăng cho rằng mình bị gài bẫy, chính phủ Mỹ tỏ ra rất quyết tâm đưa Bout ra trước công lý và tuyên án 25 tù giam.

Con đường mà các nhân viên điều tra liên bang lùng bắt được Bout có vẻ như đã giúp giảm nhẹ bản án. Các nhân viên điều tra đã lập một kế hoạch giả danh tinh vi, dụ dỗ Bout đến Thái Lan và tiến hành bắt giữ.

Các công tố viên đề nghị mức án tù chung thân nhưng thẩm phán Shira Scheindlin cho rằng 25 năm tù là đủ và phù hợp bởi lẽ sẽ chẳng thể có được bằng chứng cho thấy Bout gây hại cho người Mỹ nếu những người đưa tin cho cơ quan điều tra không giả danh làm quân nổi loạn Colombia.

“Nếu không nhờ kế hoạch giả danh này, sẽ không có bằng chứng nào cho thấy Bout đã phạm tội”, bà nói.

Mức án trên dành cho Bout được tuyên sau khi người này bị bắt giữ ở Bangkok năm 2008 và sau đó bị giải về Mỹ để xét xử vào cuối năm 2010. Mức án này cũng được đưa ra sau nhiều tháng bồi thẩm đoàn buộc tội anh ta vì đã ủng hộ một tổ chức khủng bố Colombia.

Thẩm phán cũng tuyên bố tịch thu tài sản của Bout trị giá 15 triệu đô la.

Trong gần 2 thập kỷ, Bout đã điều hành một mạng lưới vận tải hàng không trên khắp thế giới với 60 chiếc máy bay vận tải, hàng trăm công ty và một khối tài sản được cho là có trị giá trên 6 tỷ đô la. Chính câu chuyện của người này đã tạo cảm hứng để các nhà làm phim xây dựng bộ phim “Trùm chiến tranh” với sự tham gia của diễn viên Nicholas Cage.

Đội bay của Bout hoạt động từ Afghanistan đến Angola, chuyên chở mọi thứ, từ nguyên liệu thô cho đến hoa lay-ơn, các thiết bị khoan cho đến cá đông lạnh. Nhưng theo giới chức, mạng lưới của Bout chuyên về buôn bán vũ khí trên thị trường chợ đen với các vũ khí như súng trường, đạn dược, tên lửa chống máy bay, trực thăng vũ trang và một loạt các loại vũ khi tinh vi khác, chủ yếu có nguồn gốc từ kho vũ khí của Nga hoặc các nhà máy sản xuất vũ khí ở Đông Âu.

Nhiều tháng trước khi xảy ra vụ khủng bố ngày 11/9/2001, các quan chức Hoa Kỳ, Anh và Liên Hợp Quốc đã nhận được rất nhiều bản báo cáo cho biết các máy bay của Bout đang hỗ trợ quân Taliban khi lực lượng này che chở cho quân nổi dậy Al-Qaeda tại Afghanistan. Sau này, Bout phủ nhận đã từng hợp tác với Taliban và Al Qaeda cũng như là việc tham gia buôn bán tại thị trường vũ khí chợ đen.

Năm 2008, trong lúc Bout đang bị Liên Hợp Quốc cấm vận kinh tế và đi lại, một trợ tá thân cận của Bout đã tìm gặp anh này tại Mátxcơva để bàn về việc cung cấp vũ khí trên thị trường chợ đen cho Các lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC).

Bout nhận được thông tin rằng FARC muốn sử dụng đường dây buôn lậu ma túy để thanh toán cho các tên lửa đất đối không và các loại vũ khí khác. Các công tố viên cho rằng điều đó là bằng chứng rõ ràng là FARC muốn tấn công các phi công lái trực thăng và những người Mỹ khác đang có mặt ở Colombia. Bout hoàn tất vụ mua bán với hai người đưa tin tại một phòng khách sạn ở Bangkok vào tháng Ba năm 2008.

Khi các nhân viên điều tra Hoa Kỳ gõ cửa, Bout khăng khăng nói mình chỉ là một doanh nhân làm ăn chính đáng và không buôn bán vũ khí.

Trong các hồ sơ của tòa án, các công tố viên liên bang cho hay chính phủ đã bắt đầu điều tra từ năm 2007 vì Bout “đã góp phần cho mối đe dọa đối với Hoa Kỳ và cộng đồng quốc tế vì có lịch sử cung cấp vũ khí cho những nhà độc tài và chính quyền bạo tàn và gây bất ổn nhất trên thế giới”.

Biệt danh “Lái buôn tử thần” được một thứ trưởng Bộ ngoại giao Anh đặt cho Bout. Biệt danh này cũng được chính phủ Mỹ dùng để nói về Bout và Chưởng lý Bharara đã dùng tên này khi tuyên bố dẫn độ Bout sang Mỹ cuối năm 2010.

Lê Dung