Nga - Nhật “bắt tay” hợp tác trên quần đảo Nam Kuril?

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Sinzo Abe (bên phải)

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn trên truyền hình NHK, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết, các hoạt động chung trong lĩnh vực kinh doanh của Nhật Bản và Nga tại quần đảo Nam Kuril sẽ tạo thuận lợi cho một hiệp ước hòa bình giữa hai nước.

Thủ tướng nhấn mạnh: "Chắc chắn điều này sẽ mang lợi thế lớn để đi đến kết quả cho một hiệp ước hòa bình".

Như đã đưa tin, từ đầu năm 2017 chính phủ Nhật Bản đang chuẩn bị thảo luận với Nga về khả năng hoạt động kinh tế chung trên quần đảo Nam Kuril trong lĩnh vực đánh bắt, khai thác khoáng sản và hải sản, lĩnh vực du lịch, y tế và bảo vệ môi trường.

Trong số báo gần đây, tờ Mainichi đưa tin, cuộc đàm phán liên chính phủ Nga-Nhật sẽ có sự tham dự của Bộ Ngoại giao và các cơ quan khác có liên quan. Phía Nhật Bản sẽ có sự tham gia của Bộ Đất đai, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và du lịch , Bộ Y tế, lao động và phúc lợi, Cục Thủy sản của Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản.

Trong cuộc hội đàm giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm 15-16/12 vừa qua tại tỉnh Yamaguchi và Tokyo, hai bên đã thống nhất tiến hành các cuộc đàm phán về các hoạt động kinh tế chung tại phía Nam quần đảo Kuril. Đây là các cuộc đàm phàn đã được đề xuất từ những năm 90 của thế kỷ trước. Truyền thông Nhật Bản cho biết nội dung chính thảo luận sẽ là một "chế độ đặc biệt" tại bốn hòn đảo của Nga vốn là phần lãnh thổ tranh chấp với Tokyo.

Bộ Ngoại giao Nhật Bản, cùng với Bộ Ngoại giao Liên bang Nga được dự kiến sẽ tham gia thảo luận về các vấn đề pháp lý trong hoạt động kinh tế chung trên những hòn đảo này.

Theo Tuyên bố Moscow năm 1998 "Về việc thành lập quan hệ đối tác sáng tạo giữa Liên bang Nga và Nhật Bản", hai bên sẽ cho ra đời các tiểu ban liên chính phủ về hoạt động kinh tế chung trên các đảo Iturup, Kunashir, Shikotan và Habomai.

Nhật Bản đòi hỏi quyền lợi trên các quần đảo này dựa trên Công ước song phương về thương mại và biên giới năm 1855.Việc trao trả lại đảo cho Tokyo được cho là điều kiện để đi đến ký kết hiệp ước hòa bình với Nga vốn không được ký kết kể từ khi kết thúc Chiến tranh thế giới II.

Về phần mình, Moscow cho rằng quần đảo Nam Kuril đã trở thành một phần của Liên Xô từ sau chiến tranh thế giới II và chủ quyền của Nga đối với các đảo là phù hợp với các công ước quốc tế.

Nhằm thúc đẩy đàm phán về hiệp ước hòa bình giữa hai nước, Thủ tướng Abe và Tổng thống Putin đã thống nhất phát triển hợp tác kinh tế thông qua các hoạt động kinh tế chung trên quần đảo Nam Kuril.