Nga – Mỹ đạt thỏa thuận ngừng bắn ở Syria

Thỏa thuận này đánh dấu một mức độ liên kết mới giữa Mỹ và Nga trong quá trình giải quyết cuộc nội chiến ở Syria. Theo các quan chức giấu tên chia sẻ, mặc dù chi tiết về thỏa thuận và cách thức thực hiện chưa được thông báo, lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lệnh vào Chủ Nhật (9/7) vào buổi trưa theo giờ Damascus.

Thỏa thuận đạt được ngay đúng thời điểm hai nhà lãnh đạo Nga, Mỹ gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Hamburg, Đức hôm 7/7.

AP cũng cho biết Jordan và Israel là một phần trong thỏa thuận. Hai đồng minh của Mỹ đều có biên giới chung với một phần miền nam Syria và luôn lo ngại về tình hình bạo lực của cuộc nội chiến Syria sẽ lan sang biên giới.

Thỏa thuận này được tách ra từ “khu vực ngừng leo thang” vốn được tách ra từ thỏa thuận giữa các nước Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran hồi đầu năm nay. Mỹ không muốn tham gia vào thỏa thuận đó. Các cuộc hội đàm tiếp theo sẽ được tổ chức trong tuần này ở Astana, Kazakhstan, nhằm hoàn thành lệnh ngừng bắn tại các khu vực không đạt được thỏa thuận.

Các lệnh ngừng bắn trước đây ở Syria đã sụp đổ hoặc không thành công trong việc giảm bạo lực suốt thời gian dài. Và không ai nói trước được liệu thỏa thuận lần này có khá hơn không.

Hồi đầu tuần, quân đội Syria tuyên bố ngừng các chiến dịch ở khu vực miền nam trong 4 ngày ngay trước vòng đàm phán ở Astana. Các vùng ngừng chiến dịch gồm các tỉnh Daraa, Quneitra và Sweida. Chính phủ Syria đã đưa ra một loạt lệnh ngừng bắn đơn phương và chúng đều hết hạn vào thứ Bảy, chỉ một ngày trước khi thỏa thuận ngừng bắn do Nga và Mỹ ký bắt đầu có hiệu lực.

Thỏa thuận mới được công bố hôm thứ Sáu có kết thúc mở. Một quan chức Mỹ mô tả nó như là một phần của cuộc thảo luận rộng rãi giữa Mỹ và Nga trong việc cố gắng làm giảm bạo lực ở quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá nặng nề. Các quan chức cũng cho biết, hai bên sẽ tiếp tục làm việc chi tiết khi hai nhà lãnh đạo Trump và Putin kết thúc cuộc họp kéo dài hơn 2 tiếng đồng hồ hôm thứ Sáu (7/7).

Nga và Mỹ cũng hỗ trợ cho các bên khác nhau trong cuộc chiến ở Syria, Moscow hỗ trợ cho chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad và Washington hỗ trợ cho phiến quân chiến đấu với Assad. Cả hai bên cùng đang nỗ lực chống lại lực lượng Nhà nước Hồi giáo ở Syria.

Mặc dù các quan chức hai nước đã thảo luận về thỏa thuận này trong một thời gian, họ đã không đạt được sự đồng thuận nào cho đến khi cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin diễn ra bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Đức.

Trước khi hai nhà lãnh đạo gặp nhau, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson từng lưu ý cuộc nội chiến Syria sẽ là một vấn đề lớn trong chương trình nghị sự. Trong một tuyên bố, ông Tillerson cho biết, trước khi tới Đức tham dự G20, Mỹ vẫn luôn mở cửa hợp tác với Nga thông qua các “cơ chế chung” nhằm làm giảm bạo lực ở Syria, không loại trừ cả các vùng cấm bay.  

“Nếu hai nước chúng ta cùng nhau hợp tác và thiết lập sự bình ổn ở đất nước này, nó sẽ đặt nền móng cho tiến trình giải quyết tương lai chính trị ở Syria”, ông Tillerson cho biết.