Nga diễn tập ở Syria nhằm cảnh cáo Mỹ và răn đe Thổ Nhĩ Kỳ

Kể từ khi cuộc nội chiến ở Syria nổ ra do làn sóng cách mạng “Mùa xuân Ả Rập”, Mỹ và Nga đã trở thành những “người chơi” quan trọng, đối lập nhau trong cuộc nội chiến ở quốc gia này. Mỹ phản đối chính phủ Assad còn Nga thì ở lập trường ngược lại. Trong giai đoạn hiện tại, với sự hỗ trợ của Nga, lực lượng Chính phủ Syria đã kiểm soát phần lớn đất nước, trong khi Mỹ lựa chọn rút khỏi Syria vì chiến lược bị thu hẹp và nhiều yếu tố khác, Washington chỉ duy trì một số lượng nhỏ quân đội ở các khu vực sản xuất dầu của Syria để ngăn chặn Nga.

Tàu chiến Nga ở cảng Tartus. Nguồn: Eastday.com.

Có thể nói rằng, hiện có một khoảng cách rất lớn sức mạnh quân sự giữa lực lượng Mỹ và Nga đóng tại Syria. Tuy nhiên, ở vùng Biển Ả Rập cách Syria không xa, thì Quân đội Mỹ lại đang triển khai 2 nhóm tác chiến tàu sân bay. Một khi xảy ra chiến sự, 2 nhóm tàu sân bay có thể nhanh chóng vượt qua Biển Đỏ và Kênh đào Suez, đến vùng biển ngoài khơi của Syria.

Để đối phó với các mối đe dọa của Mỹ từ phía biển, Nga đã tổ chức diễn tập quân sự tại cảng Tartus hôm 27/3 vừa qua. Văn phòng báo chí Hạm đội Biển Đen cho biết, 3 tàu hộ vệ tên lửa Đô đốc Grigorovich, Đô đốc Makarov và Đô đốc Essen đã tiến hành diễn tập đẩy lùi một cuộc tấn công tên lửa giả định của kẻ thù, và phóng tên lửa hành trình Kalibr trong cuộc tập trận ngoài khơi bờ biển Syria. Đáng chú ý, trong cuộc tập trận này, các lực lượng đặc nhiệm Nga đã tiến hành khoa mục đổ bộ lên tàu bằng máy bay để chiếm quyền kiểm soát.

Lực lượng đặc nhiệm Nga diễn tập ở vùng biển Syria. Nguồn: Eastday.com.

Nga lựa chọn tổ chức diễn tập quân sự vào thời điểm này, ngoài việc cảnh cáo Mỹ, thì còn vì hai lý do khác. Thứ nhất, cảng Tartus là căn cứ quân sự duy nhất của Nga bên ngoài Liên Xô cũ. Cảng được Syria cho thuê 49 năm, có ý nghĩa rất lớn đối với việc triển khai ở nước ngoài của Hải quân Nga. Với sự tham dự của Nga vào cuộc nội chiến ở Syria, cảng Tartus đã trở thành một “nút” quan trọng cho việc “truyền máu” của Nga cho Syria.

Vũ khí, thực phẩm và các vật liệu khác của Nga được chuyển đến Syria thường được tập kết tại cảng Tartus và trong cuộc chiến ở Idlib, Nga đã bổ sung xe tăng và xe bọc thép mới cho Chính phủ Syria. Do vậy, lực lượng phiến quân ở Syria đã nhiều lần muốn tấn công cảng Tartus, mặc dù các cuộc tấn công không thành công, nhưng vẫn làm cho Nga “hết hồn”.

Ảnh vệ tinh chụp cảng Tartus của Nga ở Syria. Nguồn: Eastday.com.

Nhiều tàu chiến và máy bay chiến đấu của Nga đã được triển khai tại cảng Tartus, chỉ cần một sơ suất nhỏ sẽ khiến phiến quân có cơ hội tạo ra những ảnh hưởng xấu đến lợi ích của Nga ở Syria. Thông qua việc tổ chức các cuộc diễn tập quân sự và đổ bộ đánh chiếm tàu bằng máy bay, lực lượng của Nga tại cảng Tartus có thể nâng cao ý thức và khả năng sẵn sàng chiến đấu, đối phó với các tình huống phát sinh.

Thứ hai, khi lực lượng Chính phủ Syria tấn công Idlib, các tổ chức phiến quân ở đây đã nhanh chóng bị đánh bại và buộc phải rút lui. Điều này làm cho những người ủng hộ phía sau của lực lượng này (Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ) đã không thể “bình chân như vại” và buộc phải tham chiến. Ankara đã đưa nhiều lực lượng đến Idlib tiêu diệt nhiều phương tiện chiến đấu của Quân đội Syria như xe tăng, xe bọc thép và máy bay chiến đấu.

Thổ Nhĩ Kỳ đưa lực lượng đến Idlib để tấn công Quân đội Syria. Nguồn: Eastday.com.

Việc Ankara cố gắng chiếm đóng Idlib chủ yếu là để bảo vệ quyền phát ngôn của đất nước này trong vấn đề Syria và khẳng định vị thế của Thổ Nhĩ Kỳ như là một cường quốc khu vực. Tuy nhiên, hành động của Thổ Nhĩ Kỳ đã làm tổn hại nghiêm trọng đến sự toàn vẹn của các lãnh thổ và chủ quyền của Syria. Là một đồng minh của Syria, Nga không thể ngồi và theo dõi Thổ Nhĩ Kỳ cản trở Quân đội Syria thu hồi Idlib. Do đó, các cuộc tập trận của Nga tại cảng Tartus cũng có vai trò răn đe nhất định đối với Thổ Nhĩ Kỳ, các cuộc tập trận này cũng gửi đi một thông điệp với Ankara rằng, Nga đứng chung một chiến hào với Syria.

Mặc dù Nga muốn thông qua diễn tập quân sự để cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng điều này không có nghĩa là mâu thuẫn giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ rất khó giải quyết. Trên thực tế, là quốc gia bị Mỹ trừng phạt, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có nhiều lợi ích chung trên lĩnh vực quân sự, ngoại giao, kinh tế, và hai bên chỉ tồn tại mâu thuẫn trong vấn đề Syria.

Thổ Nhĩ Kỳ và Nga có lợi ích chung trong nhiều vấn đề. Nguồn: Eastday.com.

Trước đây, khi Mỹ duy trì quân đội tại Syria hỗ trợ lực lượng người Kurd và kiềm chế Nga, để đối phó với Mỹ và bảo vệ lợi ích của bản thân, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có lợi ích chung về vấn đề này. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, Nga cơ bản đã kiểm soát được tình hình Syria, cùng với đó, Mỹ cũng rút phần lớn lực lượng khỏi quốc gia này và chỉ duy trì một số binh lính ở đây, điều này làm cho sự khác biệt giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ được mở rộng và khiến tình hình ở Syria trở nên phức tạp hơn.