Nga đã thành công tạo ra ‘xung đột đóng băng’ ở Ukraine?

Một ngày sau lễ nhậm chức của lãnh đạo ly khai đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử hôm 2/11, cả phe ly khai và chính quyền Kiev đều mạnh mẽ cáo buộc nhau đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn hôm 5/9. Hôm 5/11, hai trẻ em đã bị thiệt mạng do pháo kích ở Donetsk khi đang chơi bóng tại một sân trường.

Lễ nhậm chức của thủ lĩnh ly khaiAlexander Zakharchenko ở Donetsk hôm 4/11.

Nhằm đáp lại cuộc bầu cử do ly khai tổ chức hôm 2/11, chính phủ Kiev tuyên bố sẽ hủy bỏ đạo luật tình trạng đặc biệt (cung cấp quyền tự trị có giới hạn) và cắt trợ cấp cho các khu vực do ly khai kiểm soát.

Ly khai cho rằng Kiev nên đàm phán trực tiếp với các nhà lãnh đạo mới được bầu nhưng Kiev từ chối vì không công nhận cuộc bầu cử hôm 2/11. Cả hai bên đều bày tỏ ý định sẽ không tuân thủ nhiều điểm trong số 12 điểm của thỏa thuận ngừng bắn được kí tại Minsk, thủ đô Belarus hôm 5/9.

Với thực trạng quân đội Kiev không đủ khả năng đẩy lùi ly khai, các đồng minh phương Tây lo sợ rằng một phần lãnh thổ lớn của Ukraine sẽ nằm dưới sự bảo hộ của Nga, vượt xa sự kiểm soát của chính phủ Kiev.

Yury Yakimenko, một nhà phân tích chính trị tại trung tâm nghiên cứu chính trị Razumkov, Ukraine cho biết: "Thực tế là chúng ta đang bước vào một 'cuộc xung đột đóng băng’".

Theo Reuters, “xung đột đóng băng’ là một thuật ngữ thường được áp dụng cho các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ khác, nơi có những cộng đồng ly khai được bảo vệ bởi quân đội Nga kể từ đầu những năm 1990.

Thủ tướng Ukraine Arseny Yatseniuk.

Nhận định này phù hợp với cảnh báo trước đó của Tướng Không quân Mỹ Philip Breedlove, Chỉ huy liên quân NATO tại châu Âu, rằng các điều kiện của “xung đột đóng băng” đang hình thành ở Ukraine.

Theo phương Tây, “xung đột đóng băng” là mục tiêu lâu dài của Nga nhằm khiến Ukraine không đủ điều kiện để gia nhập Liên minh châu Âu khi có một cuộc xung đột chưa được giải quyết.

Nga đã bác bỏ lập luận trên và cáo buộc phương Tây khơi mào cuộc xung đột bằng cách dàn dựng một "cuộc đảo chính" tại Kiev hồi tháng Hai.

Thủ tướng Ukraine Arseny Yatseniuk cho biết Kiev sẽ tiếp tục cung cấp khí đốt và điện cho các khu vực ly khai nhưng chừng nào các vùng lãnh thổ của khu vực Donetsk và Luhansk còn bị “những kẻ lừa đảo” kiểm soát thì chừng đó chính phủ sẽ không gửi trợ cấp tới đó nữa.

Việc cắt trợ cấp này sẽ ảnh hưởng tới các trường học, bệnh viện và nhiều cơ sở hạ tầng khác. Các khoản lương hưu sẽ vẫn được trả vào tài khoản cho từng người dân, nhưng ngân hàng ở đây cũng sẽ dừng hoạt động, do đó họ phải tới nơi khác để nhận.

Theo các nhà phân tích, Kiev dường như muốn cô lập chứ không phải là tiêu diệt ly khai. Hơn thế nữa, chiến lược này cũng rất nguy hiểm khi người dân Ukraine ở các vùng ly khai kiểm soát cho rằng họ đã bị chính phủ bỏ rơi.

Nội dung được thực hiện qua thảm khảo nguồn tin Reuters (Anh), một trong những hãng tin lớn nhất thế giới.