Mỹ vừa “thò chân giò”, Thổ Nhĩ Kỳ vội “thò chai rượu”?
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, Tổng thống Mỹ Trump |
Do đó, Ankara hy vọng sẽ giải quyết tình trạng xung đột nảy sinh trong quan hệ với Hoa Kỳ vì mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Bloomberg cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ là đối tác quan trọng của Hoa Kỳ trong chương trình sản xuất máy bay chiến đấu F-35, bởi vì phụ tùng của loại tiêm kích này được sản xuất ở các công ty Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, các quan chức Mỹ lo ngại rằng nếu Thổ Nhĩ Kỳ có cả máy bay tiêm kích F-35 và tổ hợp phòng không S-400, quân đội Nga có thể nhận được các thông tin quan trọng nhất về máy bay.
Giờ đây, Mỹ đã thực hiện một bước đi mới để buộc Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ việc mua hệ thống phòng không S-400. Mỹ đề xuất cung cấp hệ thống tên lửa phòng không Patriot cùng với thiết bị trị giá 3,5 tỷ USD cho phía Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, để giao dịch này có thể diễn ra, cần có sự đồng ý của Quốc hội Mỹ, và nếu phía Thổ Nhĩ Kỳ quyết định mua S-400, thì Mỹ sé áp dụng các biện pháp trừng phạt.
Trong khi đó, truyền thông Trung Đông dẫn nguồn tin từ hai quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho hay, Ankara không thay đổi quyết định về việc mua hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga. Mặc dù vậy, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn hoan nghênh việc Bộ Ngoại giao Mỹ phê chuẩn thỏa thuận mua sắm hệ thống tên lửa Patriot.
Một quan chức đã mô tả quyết định của Bộ Ngoại giao Mỹ là một tín hiệu tốt đối với mối quan hệ vốn còn nhiều “băng giá” giữa Ankara và Washington và hiện Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang chờ đợi bước đi tiếp theo của Mỹ.
Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định quyết tâm mua hệ thống S-400 của Nga với lý do Mỹ không bán tên lửa cho họ. Ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu khẳng định hợp đồng mua 4 tổ hợp S-400 trị giá 2,5 tỷ USD giữa Ankara và Moscow đang được thực hiện và không thể hủy bỏ. Tuy nhiên, ông Cavusoglu để ngỏ khả năng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục mua vũ khí từ Mỹ và đồng minh trong tương lai.
Hệ thống phòng không S400 của Nga |
Bình luận về việc Mỹ chấp thuận cung cấp hệ thống phòng không Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ, nhà quan sát quân sự nổi tiếng của Nga, Tổng biên Tạp chí Quốc phòng, chuyên gia Igor Korotchenko nhận xét: bằng việc chấp thuận giao các tổ hợp phòng không Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ đang cố gắng phá vỡ hợp đồng của Moscow với Ankara về hệ thống phòng không S-400.
"Đây là một kế hoạch mang tính hệ thống của Washington nhằm ngăn chặn việc Nga thực hiện hợp đồng cung cấp S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ với tư cách là một quốc gia thành viên NATO. Nếu không, đây sẽ là một đòn giáng nặng nề đối với kế hoạch chiến lược của Mỹ nhằm tác động đến thành viên NATO…. Trong tương quan với vấn đề này, cần xem xét việc Washington hứa cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỹ một lô hàng lớn các máy bay chiến đấu F-35 cũng như thông tin mới xuất hiện gần đây cho hay, nếu Thổ Nhĩ Kỳ từ chối mua S-400 của Nga thì Washington sẵn sàng bàn giao cho Ankara Giáo sĩ Fethullah Gulen, kẻ thù tồi tệ nhất của Tổng thống Erdogan, người đang tị nạn chính trị ở Hoa Kỳ", ông Igor Korotchenko cho hay.
Ngoài ra, ông Korotchenko nhấn mạnh, bên trong tổ hợp Patriot mà Mỹ xuất khẩu sang Thổ Nhĩ Kỳ có thể được cài đặt sẵn các chương trình, để trong trường hợp có xung đột với Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ có thể kích hoạt chúng.
"Nếu quan hệ giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ xấu đi, Washington có thể dùng tín hiệu vô tuyến để kích hoạt những thiết bị này, vô hiệu hóa toàn bộ hệ thống phòng không của Thổ Nhĩ Kỳ dựa trên hệ thống Patriot. Đây là 'con ngựa Trojan', do đó, Tổng thống Erdogan và các tướng lĩnh của ông phải nắm rõ nguy cơ của việc mua các tổ hợp này từ Mỹ", chuyên gia Korotchenko nói thêm.