Mỹ - Trung: Hai thái cực của thế giới
![]() |
Mọi khâu chuẩn bị cho Đại hội 18 của Trung Quốc đã hoàn thành |
Trong khi tổng thống Mỹ - Barack Obama vừa tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai thì ở bên kia lục địa, Trung Quốc cũng bắt đầu giành một tuần nhóm họp Đại hội Đảng Cộng sản lần thứ 18 để bầu ra một thế hệ lãnh đạo mới chèo lái con thuyền lớn nhất châu Á.
Điểm khác biệt đầu tiên giữa Trung Quốc và Mỹ phải kể đến là lĩnh vực kinh tế. Trong khi, Trung Quốc là quốc gia sản xuất một lượng lớn hàng hóa xa xỉ thì người dân Mỹ là lực lượng khách hàng tiêu thụ mạnh nhất số hàng trên. Với Mỹ, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất. Ngoài ra, Trung Quốc cũng là chủ nợ lớn nhất của Mỹ.
Trong cuộc bầu cử giành chiếc ghế tổng thống thứ 45 của nước Mỹ, cả hai ứng cử viên Barack Obama và Mitt Romney đã tranh luận gay gắt về những vấn đề xung quanh Trung Quốc. Trong đó nhấn mạnh tới việc Trung Quốc đang giành mất công ăn việc làm của người Mỹ, thậm chí “chơi xấu” để thao túng đồng Nhân dân tệ nhằm đạt được những lợi thế trong xuất khẩu.
Phản ứng lại cáo buộc trên, phía Trung Quốc đã cảnh báo giới chính trị gia Mỹ nên tôn trọng Trung Quốc. Bởi quốc gia đông dân nhất thế giới cho rằng sự cần thiết trong mối quan hệ hợp tác là “đôi bên cùng có lợi”.
Trong chiến dịch tranh cử, tổng thống Obama cũng đã đưa ra nhận định rõ ràng rằng Trung Quốc vừa là một đối tác vừa là một đối thủ cạnh tranh của Mỹ.
Điểm khác biệt thứ hai là từ trước tới nay, Mỹ luôn cố gắng tránh để châu Á tham gia vào các cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan. Song lại củng cố mối quan hệ với các đồng minh chủ chốt tại Đông Nam Á như tiến hành tập trận chung với Nhật Bản và Hàn Quốc. Hiện nay, quân đội Mỹ cũng đang có mặt trên đất Australia.
Một số nhà phân tích cho rằng nỗ lực củng cố quan hệ đồng minh của Mỹ tại Đông Nam Á nhằm ngăn chặn sự trỗi dậy ngày càng mạnh mẽ của Trung Quốc. Bởi hiện tại, Trung Quốc đang đầu tư củng cố lực lượng quân sự cũng như thực hiện các cuộc tranh chấp chủ quyền căng thẳng với nhiều quốc gia châu Á. Thậm chí, hàng loạt các vụ phản đối mang tính bạo lực đã nổ ra trên khắp lãnh thổ Trung Quốc khi quốc gia này giao tranh với Nhật Bản và Philippines.
Tuy nhiên, khi loại bỏ những yếu tố thương mại và chính trị, thì người dân đang là lực lượng nòng cốt xây dựng chiếc cầu nối giữa 2 nước. Điển hình, ngày càng nhiều sinh viên Trung Quốc sang du học tại các trường đại học của Mỹ, hay như việc các doanh nghiệp Mỹ đổ vốn đầu tư vào lực lượng lao động giá rẻ Trung Quốc. Ngoài ra, hình ảnh thanh niên Mỹ xuất hiện khắp các thành phố Trung Quốc cũng không còn xa lạ với nhiều người.
Điểm khác biệt thứ ba là trong khi Mỹ tự hào là một quốc gia dân chủ thì tại Trung Quốc, mọi quyền lực đều thuộc về Đảng Cộng sản. Mỹ là quê hương của nền kinh tế tư bản tự do song Trung Quốc vẫn duy trì nền kinh tế chỉ huy. Đặc biệt, nhân quyền vẫn là một trong những chủ đề nóng bỏng gây tranh cãi giữa 2 nước. Ngoài ra, Mỹ luôn có xu hướng can thiệp vào chuyện nội bộ của các nước còn Trung Quốc thì theo đuổi chính sách tiếp cận không can thiệp.
Do đó, Ngoại trưởng Mỹ - Hillary Clinton từng nhận định mối quan hệ Trung Quốc – Mỹ được xem là một trong những vấn đề bàn thảo xuyên suốt thế kỷ 21.