Mỹ sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran theo kiểu Brexit?

Tổng thống Mỹ Donld Trump

Trong cuộc gặp với giới lãnh đạo quân sự mới đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump lại lên tiếng chỉ trích, cáo buộc Iran không tuân thủ các điều kiện trong Thỏa thuận Hạt nhân Iran (ký năm 2015) và đe dọa Mỹ sẽ rút khỏi thỏa thuận này. Tuy nhiên, nhiều khả năng các đồng minh của Mỹ sẽ không hành động như Mỹ, đẩy Mỹ vào tình thế rút khỏi thỏa thuận này theo kiểu Brexit (một mình Anh rút khỏi EU).

Phát biểu trước giới chức quân sự Mỹ, ông Donald Trump tiếp tục chỉ trích các chính sách của Iran là không phù hợp với tinh thần Thỏa thuận Hạt nhân Iran. Theo The Washington Post (WP), từ lời nói đến hành động thực tế của ông Donald Trump sẽ không thực sự còn xa vì nhiều khả năng ngày 15/10 tới, Tổng thống Mỹ sẽ tuyên bố rút khỏi thỏa thuận này.

Phát biểu trước báo giới sau cuộc họp này, Tổng thống Mỹ chỉ nhấn mạnh rằng: “Nào, các bạn biết điều đó có nghĩa gì không. Có thể đó chỉ là khoảng tĩnh lặng trước cơn bão” với một chất giọng khá cứng rắn mà không giải thích gì thêm. Theo nguồn tin của WP, trong trao đổi với giới quân sự, ông Donald Trump đã đề nghị giới tướng lĩnh đưa ra nhiều phương án quân sự để lựa chọn.

Tuy nhiên, Mỹ sẽ không đơn giản rút khỏi Thỏa thuận Hạt nhân Iran đơn giản như vậy. Theo quy định, ông Donald Trump sẽ phải đưa kiến nghị này ra Quốc hội Mỹ, nơi có nhiều chính trị gia, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis, luôn phản đối việc Mỹ rút khỏi Thỏa thuận Hạt nhân Iran.

Ngoài ra, hành động của Mỹ sẽ không nhận được sự ủng hộ của các đồng minh gần gũi nhất của Mỹ ở châu Âu như Anh, Pháp và Đức. Các nước này cho rằng Iran không vi phạm thỏa thuận này và Mỹ không đưa ra được bất cứ bằng chứng cụ thể nào cho thấy Iran vi phạm thỏa thuận. Các nước này cũng sẽ không có kế hoạch sẽ áp đặt các lệnh cấm vận chống Iran

“Chúng tôi sẽ không hành động theo Mỹ và không ngừng thực hiện các cam kết quốc tế của chúng tôi trong thỏa thuận này”- nguồn tin từ Brussels khẳng định với WP.

Về phần mình, Nga đã lên tiếng kêu gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump nên “cân nhắc kỹ lưỡng”. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nhấn mạnh: “Chúng tôi cho rằng chương trình này (Kế hoạch hành động tổng thể chung) thực sự là một trong các thành công quan trọng nhất của cộng đồng quốc tế. Việc thực hiện thành quả này thực sự đem đến nhiều đóng góp cho việc củng cố quy chế không phổ biến vũ khí hạt nhân. Do đó, việc tuân thủ đầy đủ thỏa thuận này là hết sức quan trọng.

Theo giới phân tích, các động thái trên cho thấy Mỹ sẽ không nhận được sự ủng hộ của các đồng minh châu Âu nếu như vẫn kiên quyết rút khỏi Thỏa thuận Hạt nhân Iran. Nếu vẫn quyết tâm thực hiện động thái này, Mỹ sẽ phải hành động trong đơn lẻ, tương tự như việc Anh đơn phương rút khỏi Liên minh châu Âu (Brexit).