Mỹ - Nga ra thời hạn 1 tuần cho Tổng thống Assad

Theo hãng tin AFP, trong một thỏa thuận có tính bước ngoặt đạt được sau khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đàm phán trong 3 ngày, hai cường quốc đưa ra thời hạn 1 tuần để Tổng thống Bashar al-Assad chuyển giao thông tin chi tiết về kho vũ khí hóa học của chính quyền Syria.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và Ngoại trưởng Nga (phải) trong cuộc họp báo chung sau khi hai bên đạt được thỏa thuận về Syria.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố ngoài thời hạn trên, chính quyền Assad cũng phải cho phép các thanh sát viên của Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) tiếp cận kho vũ khí của Syria “ngay lập tức và không hạn chế”.

“Các thanh sát viên phải có mặt ở hiện trường muộn nhất là tháng 11 và mục tiêu sẽ là hủy bỏ vũ khí hóa học và giữa năm sau”, ông Kerry phát biểu trước các phóng viên trong cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov.

Nhắc lại lời cảnh cáo của Tổng thống Barack Obama rằng nếu biện pháp ngoại giao thất bại, Mỹ và đồng minh sẽ vẫn có thể dùng tới phương án can thiệp quân sự, ông Kerry cảnh báo rằng không thể “có chỗ cho bất kỳ lựa chọn nào khác ngoài việc chính quyền Assad phải tuân thủ đầy đủ yêu cầu của thỏa thuận này”.

Ông Kerry cho hay nội dung bản thỏa thuận hôm qua (14/9) sẽ được đưa vào nghị quyết của Hội đồng Bảo an về Syria, văn bản pháp lý cho phép thực thi các lệnh trừng phạt bao gồm cả vũ lực. Tuy nhiên do Nga phản đối việc dùng vũ lực về vấn đề Syria và sẽ sử dụng quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an, Ngoại trưởng Mỹ thừa nhận rằng sẽ “không thể nào tiến tới một bản thỏa thuận trước” về hành động đối phó nếu chính quyền Syria không tuân thủ thỏa thuận trên.

Ngoại trưởng Lavrov bày tỏ tín hiệu cho thấy Mátxcơva sẽ nhượng bộ một hình thức cấm vận nào đó và cho hay Hội đồng Bảo an có thể hành động nếu Syria không tuân theo các yêu cầu của Hội đồng.

Ông Kerry cho rằng cuộc nội chiến ở Syria khiến hơm 110.000 người thiệt mạng chỉ có thể kết thúc thông qua thương lượng.

Ngoại trưởng Nga Lavrov hoan nghênh thỏa thuận  ngày hôm qua là sự nhất trí “xuất sắc” và có “ý nghĩa lớn lao”.  

Trong khi đó, liên minh đối lập Syria chào đón thỏa thuận  này với sự mất mãn cao độ.

“Chúng tôi không thể chấp nhận bất kì phần nào của ý tưởng này”, Tướng Selim Idriss, lãnh đạo Quân đội tự do Syria phát biểu với các phóng viên ở thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ.  

“Chẳng lẽ người dân Syria phải đợi tới giữa năm 2014 trong khi tiếp tục bị sát hại mỗi ngày, và chấp nhận thỏa thuận đó chỉ bởi vì vũ khí hóa học sẽ bị tiêu hủy vào năm 2014 sao?”, ông này nói.  

Trong khi đó, giao tranh giữa lực lượng nổi dậy và chính quyền Syria tiếp tục diễn ra ở thị trấn Maalula, gần thủ đô Damascus.

Trong vài tuần nữa, hai ông Kerry và Lavrov sẽ gặp lại nhau bên lề cuộc họp của Đai hội đồng Liên Hợp Quốc diễn ra ở New York với hi vọng đề ra thời điểm tái khởi động hội nghị hòa bình hiện đang bị trì hoãn.