Mỹ La tinh ra tối hậu thư cho Hoa Kỳ về Cuba

Tại Hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ, các quốc gia Mỹ Latinh đã gây sức ép buộc Hoa Kỳ cho phép Cuba tham gia vào hội nghị tiếp theo – Nguồn: Reuters

Trong một động thái chưa có tiền lệ tại hội nghị, khối các nước Mỹ Latinh đã lên phản đối việc Hoa Kỳ cấm vận Cuba.

Trái ngược với sự xuất hiện như một ngôi sao nhạc rock tại hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ tại Trinidad và Tobago hồi năm 2009, năm nay việc Tổng thống Mỹ Barack Obama bị cô lập giữa 30 nhà lãnh đạo châu Mỹ cho thấy ảnh hưởng của Mỹ đang mờ nhạt tại khu vực này.

Hội nghị các quốc gia châu Mỹ diễn ra 3 năm một lần và được tài trợ bởi Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OAS) có trụ sở tại Washington.

Cuba bị cấm tham gia hội nghị này do bị khai trừ khỏi OAS vào năm 1963 khi cuộc Chiến tranh lạnh lên đến đỉnh điểm.

Trong thời kỳ chiến tranh lạnh, chiến lược an ninh của Hoa Kỳ về châu Mỹ Latinh là chống chủ nghĩa cộng sản còn ngày nay, Hoa Kỳ chuyển sang chiến lược sử dụng khu vực Mỹ Latinh phục vụ cho “cuộc chiến toàn cầu chống khủng bố”.

Do Mỹ và Canada vẫn ngăn chặn Cuba tham gia hội nghị này, các lãnh đạo châu Mỹ tham gia hội nghị này đã không thể đi đến một bản tuyên bố thống nhất.

“Không có tuyên bố hội nghị do chúng ta chưa đi đến thống nhất”, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos nói, “Tuy vậy, điều đó không có nghĩa là thất bại”.

Trong cuộc họp báo với ông Santos, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nó về Cuba rằng mặc dù chính quyền của ông đã nới lỏng qui định xuất cảnh từ Mỹ sang Cuba đối với các công dân Mỹ gốc Cuba nhưng chính quyền Cuba chưa có động thái gì cải cách dân chủ và chưa “tôn trọng những quyền cơ bản của con người”.

Ông Obama khẳng định rằng Hoa Kỳ đỏi hỏi Cuba phải cải cách chính trị và nhân quyền và có thể có cơ hội để Cuba tham gia vào hội nghị lần sau nếu chính quyền Havana đồng ý cải cách.

“Có thể có cơ hội trong những năm tới khi Cuba bắt đầu hướng về nơi họ cần phải đến để đem lại cho nhân dân họ sự thịnh vượng và cơ hội họ cần có. Và nếu Cuba bắt đầu nới lỏng dần tình trạng o ép trong nước họ thì đó là điều chúng tôi sẽ hoan nghênh”, ông Obama nói.

Tại hội nghị này, lần đầu tiên một đồng minh thân cận của Mỹ là Colombia đã ủng hộ các quốc gia cánh tả của châu Mỹ khi hòa cùng các nước này đòi Mỹ để Cuba tham gia vào hội nghị tiếp theo.

“Sự cô lập, lệnh cấm vận, sự thờ ơ, sự bất đồng đã tỏ ra không có hiệu quả”, ông Santos nói.

Là chủ đề tranh cãi nhưng lại là quốc gia không được tham gia hội nghị, Cuba hôm qua đã kêu gọi các quốc gia châu Mỹ Latinh và Caribê đoàn kết chống lại Hoa Kỳ. Một bài báo có tiêu đề “Vì nền độc lập lần thứ hai” khẳng định: “Trong bối cảnh Hoa Kỳ đang tìm mọi cách chia rẽ và đánh bại chúng ta, Mỹ La tinh cần phải duy trì sự đoàn kết”.

Trước đó, cựu chủ tịch Cuba Fidel Castro đã có các bài xã luận chỉ trích quan điểm cứng nhắc của Tổng thống Mỹ Barack Obama và ca ngợi các lãnh đạo Mỹ La tinh đã đưa ra thảo luận các vấn đề đang tranh cãi.

Việc vị thế của Mỹ đang mờ nhạt dần tại khu vực Mỹ La tinh đã giúp Trung Quốc có cơ hội thâm nhập mạnh mẽ và trở thành đối tác thương mại lớn nhất của khu vực này.

Brazin, một trong những nền kinh tế mới nổi trên thế giới, đã đi đầu trong việc chỉ trích Hoa Kỳ và các quốc gia giàu có khác đã sử dụng chính sách tiền tệ bành trướng bằng cách gửi một loạt quĩ đến các quốc gia này, phá hoại đồng nội tệ và năng lực cạnh tranh của các quốc gia đó.

Đối với Tổng thống Mỹ Barack Obama, trong lúc cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đang đến gần, ông sử dụng chuyến tham dự hội nghị này như một động thái thúc đẩy quan hệ thương mại giữa Mỹ với khu vực Mỹ Latinh, giúp giải quyết vấn đề thất nghiệp của chính nước Mỹ.

Lê Dung