Mỹ: Đàm phán bế tắc, chính phủ vẫn ngừng hoạt động

Du khách Nhật Bản thất vọng ngồi bên ngoài Phòng trưng bày nghệ thuật quốc gia hôm 1/10 vốn bị đóng cửa do chính phủ Mỹ ngừng hoạt động

Sau hơn một giờ đồng hồ thảo luận, Chủ tịch Hạ viện - John Boehner cho biết Tổng thống Obama đã từ chối đàm phán. Trong khi đó, lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện - Nancy Pelosi và lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện - Harry Reid cáo buộc các nghị sĩ đảng Cộng hòa vẫn giữ quan điểm phản đối chính sách chăm sóc y tế (Obamacare) của Tổng thống Obama.

Theo ông Reid, Tổng thống Obama khẳng định "ông sẽ không chấp nhận" những sách lược mà các nghị sĩ đảng Cộng hòa đưa ra. Việc chính phủ Mỹ đóng cửa đã khiến hàng trăm ngàn nhân viên liên bang bước sang ngày nghỉ việc thứ hai.

Trong khi, các nghị sĩ đảng Cộng hòa giữ vững quan điểm thắt chặt chi tiêu chính phủ nhằm ngăn chặn việc ông Obama ký vào luật y tế mới thì bản thân Tổng thống và các nghị sĩ Dân chủ vẫn không chịu lùi bước.

Hoạt động của chính phủ Mỹ đã tạm ngừng vào lúc 4 giờ sáng (GMT) hôm 1/10, khiến dư luận đặt câu hỏi liệu Washington có khả năng đảm đương những nhiệm vụ thiết yếu nhất.

Việc chính phủ Mỹ ngừng hoạt động cũng đang gây thiệt hại cho nền kinh tế lớn nhất thế giới này trong khoảng thời gian ngắn. Ngoài ra, hoạt động của các thị trường trên toàn cầu cũng sẽ lâm vào tình trạng bất ổn nếu Quốc hội Mỹ không thể thống nhất tăng giới hạn nợ trước khi các tổ chức cho vay tái hoạt động trong những tuần tới. 

Trong cơn bão đóng cửa chính phủ, một số địa điểm thăm quan du lịch nổi tiếng như Vườn quốc gia  Grand Canyon cũng chịu chung số phận. Thậm chí, những bệnh nhân mắc bệnh ung thư cũng không còn được hưởng lợi từ chính sách giảm chi phí điều trị.

Tập đoàn United Technologies Corp – đơn vị sản xuất trực thăng Sikorsky và nhiều thiết bị quân sự thông báo do các giám sát viên chất lượng từ cơ quan chính phủ phải nghỉ việc, họ cũng sẽ buộc phải cho 4.000 nhân viên tạm thôi việc nếu chính phủ Mỹ vẫn tiếp tục ngừng hoạt động trong tuần tới.

Quan chức hàng đầu quân đội Mỹ khẳng định việc chính phủ ngừng hoạt động đã ảnh hưởng tới hoạt động thường ngày của quân đội. Thậm chí, theo giới lãnh đạo tình báo, họ không thể kiểm soát được mọi mối đe dọa từ bên ngoài. Một quan chức Cục dữ trữ liên bang nhận định chính phủ ngừng hoạt động sẽ làm chậm tiến trình tiếp cận gói kích thích tiền tệ của ngân hàng trung ương.

Ngoài ra, tình trạng bất ổn tại Washington đã khiến Tổng thống Obama quyết định rút ngắn chuyến thăm tới châu Á vốn nhằm thảo luận về những cam kết của Mỹ tại khu vực này. Ngoại trưởng Mỹ - John Kerry sẽ thay Tổng thống Obama thực hiện chuyến thăm tới Malaysia và Philippines. Một quan chức Nhà Trắng cũng cho biết ông Obama hiện đang cân nhắc nên hay không tới dự các cuộc họp thượng đỉnh ngoại giao tại Indonesia và Brunei.

Mặc dù phản đối gay gắt, Chủ tịch Hạ viện - John Boehner vẫn không thể ngăn luật y tế mới của Tổng thống Obama được thông qua hôm 1/10. Đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện cũng đã thông qua và gửi tới Thượng viện một dự thảo ngân sách cho phép tái mở cửa hoạt động Viện Y tế quốc gia và một dự luật khác mở cửa hoạt động trở lại cho một số công viên và bảo tàng liên bang như bảo tàng Smithsonian, Phòng trưng bày nghệ thuật quốc gia và Bảo tàng Tưởng niệm Holocaust tại Washington.

Theo cuộc khảo sát Ipsos của hãng tin Reuters, 24% người Mỹ cho rằng chính đảng Cộng hòa là nguyên nhân khiến chính phủ phải đóng cửa trong khi 19% đổ lỗi cho Tổng thống Obama và đảng Dân chủ. Ngoài ra, 46% nhận định cả đảng Cộng hòa và Dân chủ đều có lỗi trong sự việc đóng cửa chính phủ. 

Hôm 2/10, ngân hàng Goldman Sachs đã đưa ra đánh giá tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ sẽ sụt giảm 0,2% do chính phủ tạm ngừng hoạt động trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, khi tình trạng này kéo dài hàng tuần, tốc độ tăng trưởng kinh tế sẽ sụt giảm 0,4% do số công nhân nghỉ việc buộc phải dùng khoản chi cá nhân để trải trang cuộc sống.

Theo các nhà nghiên cứu Quốc hội Mỹ, vụ việc đóng cửa chính phủ năm 1995 và 1996 đã gây thất thu 1,4 tỷ USD thuế cá nhân.